محسن تیزهوش: باید کشاورزی نوین را دریابیم

محسن تیزهوش: باید کشاورزی نوین را دریابیم

به گزارش پایگاه خبری گلونی، محسن تیزهوش کارشناس‌ارشد محیط زیست در گفت‌وگو با برنامه‌ی «پیشخان عصر» رادیو جوان روز سه‌شنبه ۲۳ تیرماه درباره کشاورزی صحیح و نقش اکولوژیست‌ها گفت. گفت‌وگوی فاطمه صداقتی را با ایشان بخوانید:

آقای تیزهوش کشاورزی در کشور ما مخصوصا این روش غرقابی چه بلایی سر طبیعت و محیط زیست آورده است؟
ما در سرزمینی قرار گرفته‌ایم که بیش از ۹۰ درصد آن سرزمین خشک و نیمه‌خشک است و این یک مدیریت خردمندانه بر اساس برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت، میان مدت و بلندمدت را می‌طلبد. در کنار این برنامه‌ریزی صحیح موضوعی داریم با عنوان آمایش سرزمین و بررسی توان‌زیستی از هر منطقه. وقتی تک به تک این موضوعات را کنار هم قرار دهیم و با استفاده از نظر تمامی کارشناسان و متخصصین (چون موضوعی بین رشته‌ای است و تک بعدی قابل بررسی نیست) می‌توانیم به شرایط پایدار برسیم.

کسی با بهره‌برداری و برنامه ‌های اقتصادی مخالف نیست. برعکس، ما فقط به دنبال این هستیم که به یک اقتصاد پایدار برسیم که تنها راهش از یک محیط زیست سالم و پایدار می‌گذرد. زمانی که شما محیط و شرایط زیستی را از دست بدهید اینجاست که به اقتصاد، اجتماع و فرهنگ آسیب می‌رسد. حالا در بحث کشاورزی، متاسفانه در یک دهه و دو دهه اخیر وقتی اصرار می‌کنیم روی عملکردهای غلط، باعث شده ارزشمندترین منابع آبی سطحی و زیرزمینی (که این منابع زیرزمینی سرمایه دو دهه و سه دهه آینده بوده) را برای یک سری تولیدات بی‌بازده صرف کرده‌ایم که این در نهایت به اقتصاد خودمان ضربه می‌زند. یعنی روی یک اقتصادی سرمایه‌گذاری کرده‌ایم که خودش را آرام آرام از بین می‌برد.

آقای تیزهوش ما تا به حال در برنامه خیلی راجع به روش‌های غرقابی کشاورزی صحبت کرده‌ایم. حتی عده‌ای اعتراض کردند که ما جانب کشاورزان را نمی‌گیریم. به نظر شما راه حل چیست؟

اولین راهی که باید به آن بپردازیم این است که یک برنامه‌ریزی صحیح ایجاد کنیم.اقتصاد‌دانان به اضافه اکولوژیست‌ها به اضافه سیاست‌مدارها. وقتی این سه قشر زیر یک سقف جمع شوند می‌توانیم به یک خروجی مثبت فکر کنیم.

وقتی اکولوژیست‌ها را حذف می‌کنیم و کسانی را برای سیاستگذاری و تصمیم‌سازی می‌آوریم که نگاهشان به طبیعت تنها بهره‌برداری است، آرام آرام فاجعه شروع می‌شود. اما وقتی از یک اکولوژیست استفاده می‌کنید برای برنامه‌ریزی کلان یک منطقه یا یک کشور، آنجاست که مسائل حساس را به شما می‌گوید. ببینید توان هر سرزمین مشخص است. وقتی شما بیشتر از آن توان استفاده کنید با فاجعه رو به رو می‌شوید. با مشکلات اقتصادی رو به رو می‌شوید.

محسن تیزهوش: باید کشاورزی نوین را دریابیم

دومین کار این است که در این شرایط ما با یک تنش زیستی رو به رو شده‌ایم. باید آرامش خودمان را حفظ کنیم و متهم کردن نهادی یا سازمانی یا کشاورزان هم غلط است. باید خردمندانه عمل کنیم. به عنوان مثال یک زمانی می‌گفتیم لرستان ۱۱ درصد آب‌های جاری کشور را دارد یا سالانه ۱۳ میلیارد متر مکعب آب تولید می‌کند که برای کرخه و دز می‌رود. اما الان رودخانه کشکان که یک حوزه بسیار مهم و راهبردی بوده در حال از دست رفتن است. دلیلش این است که موضوع بهره‌برداری را به بهره‌کشی تبدیل کرده‌ایم و روی موضوع مدام اصرار می‌کنیم. اصرار ما در نهایت به فروپاشی اقتصادی منجر خواهد شد.

کشاورزان عزیز بدانند باید راهکارها را پیدا کرد. حوزه کشاورزی در کنار دوستان محیط زیست و دولت یک برنامه‌ریزی صحیح داشته باشند. ما باید از کشاورزی سنتی دست بکشیم و کشاورزی نوین را دریابیم. کشاورزی نوین ساختار را فراهم می‌کند تا به صورت آرام و بدون تنش زیستی و ایجاد مخاطره بر اساس توان همان سرزمین برداشت کنیم و اقتصاد هم پایدار خواهد شد.

پایان پیام