زاگرس را دریابیم
زاگرس را دریابیم
به گزارش پایگاه خبری گلونی، محمدحسین بازگیر: امسال تن خسته و بیرمق زاگرس را باران رحمت الهی جانانه نواخت، بیشتر از هر سالی بر آن بارید و نه تنها بلوطهای تشنه سیراب شدند که بیش از سه هزار گونه گیاهی موجود هم جانی تازه گرفتند و همهجا سرسبز و آباد شد، از پیرانشهر آذربایجان غربی تا فیروزآباد فارس، عرصهای به طول حدود هزار و پانصد و عرض حدود صد کیلومتر، را بلوط با کمک گلها و گیاهان متنوع و رنگارنگ تزیین نمود.
زاگرس را دریابیم
باران نه فقط به بلوط و بنه و لالههای واژگون، طراوت داد که به هی هی چوپانان و لالایی مادران و دی بلال جوانان ایل هم، رونق داد.
اردیبهشت است و زاگرس بهشتی و با صفاست و خیلیها برای دیدن این بهشت به دامان پر مهر و سخاوت زاگرس و دیدار بلوط میروند، اما آخر اردیبهشت و تابستانی که از نیمه خرداد شروع میشود به سرعت در راه است و باز هم تنهایی زاگرس و هیولایی بنام تخریبهای انسان دخیل و مهمتر از همه آتشسوزیها.
کابوسی که هنوز هم در خاطر بلوطستان باقیست و سراغش را میتوان از چنگری، ویسیان و پلدختر لرستان، رهمالی و تولگهی کهکیلویه و بویراحمد، الوار گرمسیری اندیمشک، شلم و دینارکوه ایلام، تنگ صیاد و کوهرنگ چهارمحال بختیاری و … گرفت. پوشش گیاهی غنی و ارزشمندی که در مراتع و زیر اشکوب جنگل در نتیجه بارشهای امسال ایجاد شده، با خشکشدن تبدیل به بستری به شدت قابل اشتعال میشوند که با هر جرقهای آتشی بزرگ به جان زاگرس خواهند انداخت. آتشسوزیهایی که ذخائر ژنتیکی کشور، گیاهان و جانوران و میکروارگانیسمها را از بین میبرند و با کاهش کیفیت خاک، باعث فرسایش آن میشوند، نفوذپذیری را کم و چرخه هیدرولوژیکی آن را دچار اختلال جدی نموده، بیومس تولید شده، مواد آلی و عناصر غذایی را تخریب و منطقه را مستعد سیل خیزی و نامناسب برای زیست جانداران میکنند، آتشسوزی کلیه خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک را تغییر میدهد و خسارتهای بسیار اقتصادی و زحمتها و هزینههای زیادی تحمیل مینماید.
این آتشسوزیها، گاه با خاموش نکردن یک کبریت یا رهاکردن یک ته سیگار ایجاد میشوند، گاهی نتیجه یک گردشگری غیر مسئولانهاند و گاهی هم از کاه و کلشهای به آتش کشیده شده در یک مزرعه سرایت میکنند و متاسفانه خیلی اوقات، عمدی و البته دارای توجیه و بهانههایی مقبول برای مسببینشان، اما غیر قابل توجیه و پذیرش برای هر انسان عاقل و دردمندی هستند.
مناسب کردن فضا و ایجاد تمهیدات لازم برای تصرف یا بقول متصرفین توسعه! بخشهایی از جنگل و مرتع جهت کشت و زرع، ساختوساز و غیره، رفع مزاحمت درختان بلوط باقیمانده در اراضی جدید کشاورزی، فراهم کردن هیزم کافی جهت زغالگیری و تأمین سوخت زمستانه، تسویه حساب و انتقام از یک همسایه با آتش زدن چراگاه و مرتع مورد بهرهبرداری وی، عقدهگشایی و تخلیه روحی و روانی برخی افراد طبیعتستیز و … خلاصه آنکه خیلی زود دیر خواهد شد و فرصت از دست خواهد رفت و اگر نجنبیم تنها افسوس و دریغی از بلوطستان زاگرس به جا خواهد ماند.
باید نقاط بحرانی و مستعد حریق را شناسایی کنیم، راههای دسترسی به هر کدام را مرور و برای هر نقطه سناریوی آتشسوزی و عملیات اطفاء تعریف کنیم، پایش و دیدهبانی مستمر نقاط بحرانی و مراتع و جنگلها به منظور آگاهی و اقدام به موقع، با کمک دهیاران و کشاورزان و علاقمندان را جدی بگیریم. نیروهای عملکننده در منابع طبیعی، محیط زیست، ستاد بحران و سایر دستگاهها و نیروهای مردمی و تشکلهای داوطلب و علاقمند رو ساماندهی کنیم و آموزشهای لازم رو به اونها بدیم. بازنگری در تجهیزات و امکانات و بهروزکردن آنها و تقویت توان عملیاتی و …
البته چند نکته اساسی رو باید بیشتر و جدیتر برنامهریزی و اجرایی کنیم. اول اینکه برای هر عملیات اطفای حریق با انگیزهترین و آشناترین نفر به منطقه رو بهعنوان فرمانده میدان انتخاب کنیم و همه تحت فرماندهی واحد اقدام کنیم. متاسفانه در زمان آتشسوزی جنگل، گروهها به تشخیص خود اقدام میکنند و در بیشتر مواقع عملاً کمکی به هم نمیکنند و همپوشانی و همافزایی لازم انجام نمیشود. محلیها، تشکلها، منابع طبیعی، محیط زیست و هر مجموعهای به تشخیص خود شروع به فعالیت در جبههای میکنند که ممکن است مسیر توسعه حریق نباشد و زحماتشان تاثیری در جلوگیری از گسترش آتش سوزی نداشته باشد.
مطلب دوم اینکه زمان مهمترین عامل در توسعه آتشسوزیهای جنگل و مرتع است و تیمهای عملیاتی هر چه سریعتر به عرصه برسند موفقتر خواهند بود. پس هم دیدهبانی بهموقع، هم شناسایی مسیرها و راههای دسترسی به نقاط بحرانی و هم ایجاد هماهنگی برای بهرهگیری از بالگرد جهت هلیبورد نیرو، بسیار حائز اهمیت میباشد.
نکته آخر اینکه آموزش و بهکارگیری نیروی آموزش دیده هم بسیار اهمیت دارد. گاهی فعالیت افراد ناآشنا به روشهای صحیح کنترل آتشسوزی، منجر به توسعه حریق میشود.
فراموش نکنیم که زاگرس تأمینکننده بیش از چهل درصد آبهای جاری و پنجاه درصد پروتئین کشور است و زیستگاه و مأمن پانصد و سی گونه جانوری و بیش از سه هزار گونه گیاهی میباشد و هزاران سال است که به عنوان یک سد دفاعی در حال دفاع از ایران زیباست.
پایان پیام
کد خبر : 17686 ساعت خبر : 0:58 ق.ظ