ملت ایران به کیارستمی مدیون هستند

عنوان این فیلم، یک اشاره بسیار ساده‌ سینمایی‌ است به ۷۶سال و  ۱۵روز زندگی این جهانی عباس کیارستمی. این مستند را سیف‌الله صمدیان به سفارش البرتو باربرا مدیر جشنواره فیلم ونیز و احمد کیارستمی پسر بزرگ ان مرحوم از بین ساعت‌ها تصویری که در طول این سال‌ها از کیارستمی گرفته بوده است ساخت و اولین نمایش فیلم در جشنواره ونیز بود.

ملت ایران به کیارستمی مدیون هستند

در این جلسه که روز پنج‌شنبه ۱۹ اسفند در خانه هنرمندان برگزار شد تنی چند از هنرمندان و علاقمندان سینمای کیارستمی حضور داشتند و بعد از پایان فیلم ابتدا ابوالحسن داوودی فیلم‌ساز و مهرداد اسکویی عکاس و مستندساز در رابطه با فیلم صحبت کردند.

ابوالحسن داودی – کارگردان سینما – در این نشست خطاب به سیف‌الله صمدیان با بیان اینکه فیلم زیبایی ساخته است و البته اصولا در چنین مراسمی صحبت نمی‌کند، گفت: «این فیلم بر من تاثیر گذاشت و فارغ از بحث‌های سینمایی، به نظرم یک فیلم روان‌درمانی است. تصاویر و حسی که گرفته بودی، زاییده ۳۰ سال تبحر شما در درک تصویری و همراهی‌ات با کیارستمی بود.»

مهرداد اسکویی مستندساز نیز که در نمایش فیلم «۷۶ دقیقه و ۱۵ ثانیه با کیارستمی» حاضر بود، گفت: «یکی از زیباترین پلان‌های شروع و پایان سینمای مستند را در تاریخ سینمای مستند ایران امروز در این مستند دیدیم و همچنین شاهد بودیم که چگونه ساختار یک فیلم پیش می‌رود تا مخاطب اینقدر روان، با جهان یک آدم ارتباط بگیرد.»

کارگردان مستند «رویای دم صبح» ادامه داد: «در سینمای مستند ما بیشتر راجع به خودمان حرف می‌زنیم تا موضوع، من خودم الان خیلی درگیر این موضوع هستم و هرجایی که صحبت می‌شود، این سوال را مطرح می کنم که چقدر فیلم مستند راجع به آدمی است که ما داریم درموردش فیلم می‌سازیم و چقدر تحت تاثیر روح و شخصیت خودمان هست؟!»

مهرداد اسکویی با بیان اینکه این فیلم یک تعامل از جنس دوستی عمیق است، ادامه داد: «حضور شما هم یک شخصیت را تحریک کرده و او (عباس کیارستمی) بخشی از خودش را دارد جلوی دوربین شما نشان می‌دهد که به این راحتی‌ها دوربین سینمای مستند نمی‌تواند بدان دست پیدا کند، بنابراین به شما تبریک می‌گویم.»

در بخش دیگری از نشست، سیف‌الله صمدیان که با همراهی امیر پوریا منتقد در نشست نقد و بررسی “۷۶ دقیقه و ۱۵ ثانیه با کیارستمی”شرکت کردند.

صمدیان: کیارستمی به ساز هیچ جشنواره‌ای نرقصید

او ادامه داد: «آقای کیارستمی از آن مظلومان فرهنگی کشور بودند که نمی‌دانم چرا کلی آدم قصد داشتند، یک جوری به ایشان ضربه بزنند؟! ضربه زدن از آن جهت که هزار تا انگ نامربوط و نامردانه زدند و فکر می‌کردند امثال کیارستمی غرب‌زده هستند و وطنشان را قبول ندارند که البته برخی از آنها پس از مرگ کیارستمی خیلی شخصی به من گفتند که از عملکردشان پشیمان هستند.»

صمدیان با تاکید بر اینکه هیچ‌وقت انگ سیاه‌نمایی در مورد فیلم‌های عباس کیارستمی صدق نکرد ادامه داد: «همه می‌دانند فیلم‌های ایشان حتی آن‌هایی که در روستا ساخته شده بودند، طوری تصویر نشده بود که فقر امکانات مشاهده شود و اتفاقا ایشان فضا را پُر می‌کرد از داشته‌های انسانی و حتی آن جایی که احساس می کرد، فکر جای دیگری برود، تلاش می‌کرد، فضایی به وجود آورد که این اتفاق نیفتد؛ مثلا در فیلم “خانه دوست کجاست؟” آن جاده معروف را آگاهانه در کنارش گل کاشت تا ذهن تماشاچی ناخواسته به سمت دیگری نرود و زیبایی را ببیند.»

ملت ایران به کیارستمی مدیون هستند

صمدیان در حالی که متاثر شده بود، با اشاره به سوال مطرح شده درباره‌ی روزی که به تعداد روزهای عمر کیارستمی در اسم فیلمش اضافه کرده است، یادآور شد: «با آقای میرکریمی و بهمن کیارستمی وقتی داشتیم پیکر آقای کیارستمی را از پاریس به تهران می‌آوردیم، احساس کردم آن یک روز لازم است، به پاس این همه نه گفتن برای مهاجرت و ماندن در ایران. آن یک روز اضافه، روزی است که در آسمان است و پیکر ایشان به ایران برمی‌گردد تا اینجا به خاک سپرده شود.»

این کارگردان در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به نمایش جهانی این مستند که از جشنواره فیلم ونیز آغاز شده است و در جشنواره‌ها و رویدادهای مختلفی در نقاط مختلف جهان ادامه پیدا کرده است، خطاب به مخاطبان گفت: «شما نماینده ملت ایران هستید، ملتی که تک تک شان مدیون آقای عباس کیارستمی است برای یک موضوع بسیار ساده؛ اینکه در دنیای نانجیب رسانه‌های گروهی امروز جهان و  موقعیتی که بسیار وحشتناک درباره ملت ایران در حال رقم خوردن بوده و هست، بلایی که بر سرنشناختن آگاهانه ملت و فرهنگ ایران دارد سرمان می‌آید، یک مرد، یک تنه حداقل در سه دهه گذشته کاری کرد که احترام برای ما خرید و من از این جهت می گویم ما به ایشان مدیون هستیم.»

صمدیان گفت: «این مرد به ساز هیچ کس حتی جشنواره‌های جهانی نرقصید برخلاف آنچه پشت سرش گفتند، او واقعا ساز خودش را زد و اتفاقا آنها (جشنواره‌های جهانی) در اکثر موارد به ساز ایشان رقصیدند.»

او با اشاره به نمایش مستند ۷۶ دقیقه و ۱۵ ثانیه با کیارستمی که در اکران نوروزی هنر و تجربه اتفاق می‌افتد، ادامه داد: «این فیلم را قبل از سالگرد درگذشت ایشان به نمایش می‌گذاریم و امیدواریم برای آن مقطع هم برنامه ویژه ای داشته باشیم.»

خواهر و خواهرزاده عباس کیارستمی و علیرضاداودنژاد، ایرج رامین فر، همایون ارشادی و مهرداد اگاهی مدیر روابط عمومی وزارت ارشاد نیز از دیگر حاضران بودند.

همچنین روز گذشته ۱۹ اسفند ماه پیش از نمایش این مستند در خانه هنرمندان ایران،جمعی از دوستداران و فیلم سازان مطرح ایرانی همچون بهمن فرمان ارا،جعفر پناهی، مسعود کیمیایی ،علیرضا داودنژاد و… بر مزار کیارستمی نهال درختی کاشتند.