لاله‌های واژگون در خطر انقراض
۲ هزار و ۶۰۰ هکتار از مجموع سه هزار و ۶۰۰ هکتار دشت لاله‌های واژگون کوهرنگ چهارمحال وبختیاری به دلیل عامل انسانی و تغییرت اقلیمی در معرض انقراض قرار گرفته، لاله واژگون از نادرترین گلهای جهان است و ۲ سال پیش در فهرست آثار طبیعی یونسکو ثبت موقت شد.
به گزارش پایگاه خبری گلونی به نقل از ایلنا، لاله‌های واژگون از خانواده سوسنیان با اسم علمی ‘Fritillaria imperialis’ است و نوع ‘ایمپسریال فرتیال’ آن در برخی مناطق جهان وجود دارد، اما گونه ‘پرسیکال ‘ آن مختص ایران به‌ویژه منطقه چهارمحال و بختیاری است.
لاله واژگون که در زبان محلی گل بگریو (گل گریان) و اشک مریم نامیده می‌شود، در اواخر فروردین ماه به گل می‌نشیند و معمولاً تا اواخر اردیبهشت گلهای خود را حفظ می‌کند.
دشت لاله‌های واژگون در کنار جاذبه‌های طبیعی آبشار کوهرنگ، پیست اسکی چلگرد و چشمه آب معدنی دیمه، مجموعه دیدنی و گردشگری منحصربه فردی را شکل داده که سالانه میزبان جمعیت زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است.
محدوده‌ای از این دشت واقع در منطقه دوآب صمصامی طی مصوبه شماره ۱۵۰ شورای عالی محیط زیست در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۷۵ با هدف حفاظت از این گونه گیاهی ارزشمند به‌عنوان یک اثر طبیعی ملی به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوست.
زیبایی لاله‌های واژگون به حدی است که کمتر کسی می‌توان پیدا کرد که آرزوی دیدن این گلها را در آغازین فصل سال نداشته باشد.
این گل سازگاری زیادی با دامنه‌های سنگلاخی و صخره‌ای دارد و در صورت تخریب نشدن می‌توان ۱۰ هزار شاخه از آن را در یک دشت مشاهده کرد.
لاله‌های واژگون در خطر انقراض
اما در سالهای گذشته شاهد تخریب گسترده این اراضی ارزشمند ملی هستیم و چنانچه برای حراست و نگهداری از دشت لاله‌های استان تدبیری اندیشیده نشود، دیری نخواهد پایید که این منطقه خالی از گلهای لاله می‌شود و سیر انقراضی یکی از گونه‌های گیاهی بومی و خود رو کشور شتاب می‌گیرد.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان کوهرنگ در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: درحالی که مساحت لاله‌های واژگون کوهرنگ در گذشته به ۳ هزار و ۶۰۰ هکتار می‌رسید، اما هرساله با تخریب بخشی از این اراضی، مساحت این دشت هم اکنون به یک هزار هکتار کاهش یافته است.
لطفعلی چراغپور، عامل انسانی را مهمترین علت تخریب دشت لاله‌های واژگون دانست و افزود: هرساله مشتاقان زیادی برای مشاهده این گلها به شهرستان کوهرنگ سفر می‌کنند، اما بی احتیاطی و از ریشه کندن این گیاهان از سوی گردشگران سبب شده تا این سرمایه ملی در مسیر نابودی قرار گیرد.
وی با بیان اینکه هر سال جمعیتی بالغ بر ۵۰ تا ۱۰۰ هزار نفر از لاله‌های واژگون کوهرنگ دیدن می‌کنند، تصریح کرد: درحالی که می‌توان از این ظرفیت در راستای رونق گردشگری استان بهره گرفت، اما نه تنها در این حوزه اقدامی صورت نگرفته بلکه حضور گسترده گردشگران، حفاظت از گلها را سخت کرده و همین امر سبب شده تا بخش زیادی از این دشت تخریب شود.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان کوهرنگ، شیوع آفت و تغییرات اقلیمی و خشکسالی را از دیگر عوامل مؤثر در تخریب لاله‌های واژگون برشمرد و افزود: برای دفع آفات اقدامات بسیاری انجام گرفته به نحوی که این خطر مهار شده است، اما نبود بارش‌های کافی همچنان این گونه گیاهی را تهدید می‌کند.
چراغپور با اشاره به فعالیت اکیپ‌های نظارت برای جلوگیری از تخریب لاله‌های واژگون اظهار کرد: هم اکنون یک اکیپ نظارت در این محل فعال است و بازرسان کنترل می‌کنند که گردشگران به لاله‌ها آسیبی وارد نکنند، اما با این وجود همچنان شاهد تخریب لاله‌ها هستیم.
وی، فرهنگسازی را مهمترین راهکار برای مقابله با تخریب منابع طبیعی و به‌ویژه گونه‌های گیاهی ارزشمند دانست و گفت: بسیاری از گردشگران تعدادی از گلها را از ریشه قطع کرده و اقدام به کاشت آنها در باغچه منازل خود می‌کنند، درحالی که با این اقدام لاله‌ها را نابود می‌کنند.
بر این اساس با توجه به عوامل مخربی که ذکر شد، به نظر می‌رسد بقای لاله واژگون در آینده با چالش جدی مواجه خواهد شد که تدبیر مسئولان را در این باره می‌طلبد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: درحالی که حراست از دشت لاله‌های واژگون کوهرنگ بر عهده اداره کل منابع طبیعی استان است، اما بخشی از دشت لاله‌ها که در منطقه سخت گذر و کوهستانی صمصامی قرار دارد به عنوان منطقه حفاظت شده برعهده سازمان محیط زیست گذاشته شده است.
لاله‌های واژگون در خطر انقراض
شهرام احمدی ادامه داد: منطقه حفاظت شده دشت لاله در مساحت ۳۸۰ هکتار به سبب سخت گذر بودن به‌راحتی در دسترس عموم نیست از همین رو خطر تخریب از ناحیه عوامل انسانی آن را تهدید نمی‌کند.
وی خاطرنشان کرد: حفاظت از لاله‌های واژگون با هدف جلوگیری از انقراض و حفظ آن به عنوان یک منبع ژنتیکی برای آیندگان انجام می‌گیرد.
همچنین برای جلوگیری از تخریب لاله‌های واژگون و حراست از این گونه گیاهی نادر، در سال ۹۴ در اقدامی از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، پرونده ثبت جهانی لاله‌های واژگون تدوین شد و این اثر طبیعی در فهرست موقت یونسکو به ثبت رسید و همچنان در لیست انتظار برای ثبت نهایی قرار دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: سالانه حدود ۵۰۰ جهانگرد از کشورهای اروپایی و آسیای شرقی برای تماشای این جاذبه طبیعی به چهارمحال و بختیاری و شهرستان کوهرنگ سفر می‌کنند.
عضو اینستاگرام گلونی شوید و اخبار روز ایران و جهان را دنبال کنید.
پایان پیام
کد خبر : 41650 ساعت خبر : 2:15 ب.ظ