زلزله تهران چه بلایی سر برج میلاد می‌آورد؟
زلزله تهران چه بلایی سر برج میلاد می‌آورد؟
عضو هیئت علمی پژوهشگاه زلزله شناسی درباره خطر زلزله تهران می‌گوید: وقتی شهرداران تهران افراد علمی نبوده‌اند و سیاست توسعه را بدون توجه به زلزله انجام می‌دادند باید قبول کرد که این شهر در حال حاضر چنین وضعیتی داشته باشد؛ ساختمان‌های بلندمرتبه بدون توجه به پهنه‌بندی لرزه‌ای، تأسیسات زیربنایی و پل و سایر موارد در هر جا و بدون توجه به ایمنی در کل شهر تاسیس شده.
به گزارش پایگاه خبری گلونی به نقل از خبرآنلاین، در چند روز گذشته خبرهایی مبنی بر خطر کج شدن برج میلاد تهران محور بحث‌های خیلی از شهروندان قرار گرفت. قبلا هم گفته شده بود که برج میلاد روی گسل خطرناکی واقع شده. برای دانستن بیشتر درباره خطراتی که برج میلاد و شهر تهران را تهدید می‌کند، نظر دکتر فریبرز ناطقی الهی، استاد نمونه کشور در مهندسی سازه زلزله و مدیریت بحران و عضو هیات علمی پژوهشگاه زلزله شناسی را پرسیدیم.
زلزله تهران چه بلایی سر برج میلاد می‌آورد؟
گفت‌وگو با این مهندسی سازه از دانشگاه کلمبیای آمریکا را در ادامه بخوانید؛
آقای دکتر، با یک سوال تکراری شروع کنیم؛ چقدر باید نگران زلزله تهران بود؟
تهران یک شهر لرزه‌خیز است، این را همه می‌دانیم. اگر تا به حال به آن توجهی نداشتیم دیگر با توجه به مقالات اخیر دانشمندان ایرانی و خارجی باید به این باور برسیم که تهران یکی از شهرهای پرخطر برابر زلزله است. چون نزدیک به ۲۰۰ سال تقریباً در محدوده تهران بزرگ زلزله‌ای رخ نداده نباید تصور شود که دیگر امکان رخ‌داد چنین بحثی وجود ندارد. قابل توجه است که دوره بازگشت زلزله‌های تهران در مطالعات مختلف است و آنچه عموم زلزله‌شناسان به آن باور دارند این است که حدود ۱۵۸ سال است؛ در سال ۱۸۳۰ میلادی آخرین آنها با بزرگی بالای ۷ در دماوند رخ داد. حالا با قبول این واقعیت، تمام فعالیت‌های یک شهر لرزه‌خیز باید در وهله اول بر مبنای پایداری و توسعه آن با توجه به موضوع زلزله باشد نه بر اساس احساسات فردی یا گروهی که متأسفانه در سال‌های اخیر البته حتی کمی دورتر هم شاهد چنین فعالیت‌هایی در شهر بوده‌ایم.
با وجود همه هشدارها، چرا به لرزه‌خیز بودن تهران در توسعه آن توجه نشده؟
وقتی شهرداران تهران افراد علمی نبوده‌اند و سیاست توسعه را بدون توجه به زلزله انجام می‌دادند باید قبول کرد که این شهر در حال حاضر چنین وضعیتی داشته باشد! ساختمان‌های بلندمرتبه در هر منطقه‌ای بدون توجه به پهنه‌بندی لرزه‌ای آن، تأسیسات زیربنایی و پل و سایر موارد در هر جا و بدون توجه به ایمنی در کل شهر تاسیس شده. بارها گفته‌ام که اگر سر هر پروژه‌ای برویم مشکلات فراوان آن را خواهیم دید، متأسفانه چون دسترسی به فایل‌های اطلاعاتی چنین پروژه‌ای در اختیار نیست کلاً باید با گمان و بر اساس برداشت‌های عینی و استنداج‌های مهندسی در خصوص آنها صحبت شود. یکی از این مسائل، پل طبقاتی صدر بود که بارها درباره آن بحث شده است. مدتی پیش براساس گفته رئیس کمیسیون عمران شورای شهر دوره قبل مواردی درمورد مشکلات پل و زیرگذر پل نواب بیان شد که هیچ‌کس متأسفانه بهایی به آن نداد و این بی‌تفاوتی در امور مهم و مسلم شهر قابل تأمل است. پروژه‌های دیگر هم همینطور، پروژه موزه حجاب و عفاف در منطقه ۵ تهران سازه‌ای دارد که حداقل من تا به امروز شاهد چنین سازه‌ای نبودم! شرایط غیرقابل توصیفی وجود دارد که در دعکس زیر به نمایش گذاشته شده.
باید نگران تاثیر مترو هم بود؟ در زمان ساخت خطوط مختلف مترو، بسیار اتفاق افتاده که خیابان ها ریزش کنند و یا گزارش‌هایی از نشست برخی ساختمان های عمومی داده شده است.
مشکلات عدیده مترو برای ساختمان‌های مجاور یا روی آن ایجاد شده؛ در میدان توحید مثلا گفته می‌شود بخش عفونی بیمارستان حضرت امام (ره) به دلیل زدن تونل مترو در میدان توحید ترک‌های جدی برداشته و در حال حاضر خالی از مریض است! امثال این مطالب زیاد است و امروز بحث برج میلاد می‌شود! بارها در سمینارها و گزارش‌ها به اینکه در چند متری آن گسل قابل رؤیت است مواردی را بحث کرده‌ام ولی کو گوش شنوا؟ حتماً باید از زبان یک فرد سیاسی مسائل بیان شود که ابعاد پیدا کند ولی ما دانشگاهیان سال‌ها مسائل را بدون حب و بغض یه گروه یا افراد به دلیل ارادت به میهن بیان کرده‌ایم که باید لابه‌لای مکتوبات گشت و دید چه تعداد مسائل بیان شده که به آنها توجهی نشده است.
این که گفته می‌شود برج میلاد روی گسل زلزله قرار گرفته چقدر درست است؟
بله ناگوارتر از خبر پیدا شدن یک گسل فعال در تهران، این است که گسل درست زیر برج میلاد واقع شده است. در واقع می‌توان گفت در محدوده بین اتوبان حکیم و همت تنها دو ساختمان مهم وجود دارد که اولی برج میلاد و دومی بیمارستان میلاد است و مابقی زمین‌های روی گسل خالی از سکنه است. کلنگ ساخت برج میلاد سال ۷۶ بعد از ۳ سال کار تحقیقاتی بر زمین زده شده و سرانجام در سال ۸۷ به بهره‌برداری رسید. اما نکته قابل تأمل این است که تیم تحقیقاتی که از میان ۱۷ نقطه در تهران رأی به ساخت برج درست روی گسل را داده، دقیقاً روی چه مسئله‌ای تحقیق کرده است؟ آنچه مسلم است این که این برج با ارتفاع ۴۳۵ متر، بلندترین برج ایران، ششمین برج بلند مخابراتی جهان و نوزدهمین سازه بلند نامتکی جهان است اما چه فایده که درست روی گسل ساخته شده است.
با این حساب فکر می‌کنید اگر زلزله اتفاق بیفتد، چه بلایی سر برج میلاد بیاید؟
عموماً زلزله اگر نزدیک باشد یا دور، دو اتفاق مختلف رخ می‌دهد؛ خاک یک نوع فیلتر است و اگر زلزله‌ای مثلاً در محدوده دورتر تهران مثلاً شعاع ۱۵۰ کیلومتر به داخل اتفاق بیفتد، سازه‌ها به دلیل پدیده فرکانسی دچار تشدید شده و مشکل‌ساز می‌شود، در حالی که اگر مثلاً زیر تهران رخ دهد، سازه‌های کوتاه شاید بیشتر دچار آسیب شوند چون زمان فیلتراسیون خاک وجود ندارد.
بحث گودبرداری کنار برج از چند روز پیش دوباره مطرح شده، چقدر خطرناک است؟
گودبرداری کنار برج و زلزله مسلماً بحث ایمنی برج را جدی کرده و شرایط را برای این سازه که در چند متری گسل هم هست، بدتر ساخته و باید به طور جد نگران بود! به نظر من به عنوان یک معلم عمران، سازه و بحران، باید نگران بسیاری از مستحدثات جدیدالاحداث بود! این‌ها حاصل یک تفکر غلط و دروغین توسط فرد یا افرادی است که سیستم را هم گول زده‌اند و در قالب فرمایشات و تظاهرات علمی این تفکر را حاکم کرده‌اند بنابراین لازم است شهرداری به چنین مواردی توجه ویژه داشته باشد. اگر ما را دلسوز نمی‌دانید باشد، ولی شما کار درست را انجام دهید.
پایان پیام
کد خبر : 49914 ساعت خبر : 9:38 ق.ظ