دکانی به نام فوق دکتری در علوم انسانی

این اتفاق اگر در کوچه و بازار می‌افتاد حرجی نبود ولی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از این شیوه‌های نخ‌نما مانند فوق دکتری برای بزرگنمایی افراد استفاده کردن زیبنده نیست.

به گزارش پایگاه خبری گلونی، دکتر سیدجواد میری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی نوشته است: بعضی وقت‌ها حس می‌کنم ایران را نمی‌شناسم و ذهنیت ایرانی را قادر به درکش نیستم. شاید یک دلیلش دوری از اینجا و زندگی و تحصیل در اروپا و تدریس در کشورهای مختلف بود که موجب شده با برخی از شیوه های دکانداری در دانشگاه بیگانه باشم.

چند روز پیش پوستری را در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دیدم که برایم جالب بود. سخنرانی با نام دکتر علی ص قرار است سخنرانی در پژوهشگاه انجام دهد با عنوان «مجبوریم یا مختار» و در ذیل نام این استاد عبارتی نوشته شده است با این مضمون “فوق دکترای روانشناسی”.

وقتی این عبارت را دیدم یادم آمد که در جاهای دیگری در ایران نیز این واژه را شنیده بودم که طرف برای اینکه برتری علمی خود را به مخاطب تحمیل کند می‌گوید: دکترایم را از هاروارد گرفتم و فوق دکترایم را از آکسفورد؛ انگار در سلسله مراتب آکادمیک ما درجه ای با عنوان فوق دکتری در علوم اجتماعی داریم.

این یک دروغ محض است که دکانداران و کاسبان علم در ایران با همکاری برخی از ایرانیان دانشگاهی مقیم خارج از کشور و به دلیل عدم ارتباطات بین‌المللی مراکز علمی ایران به خورد مخاطبان ایرانی می‌دهند. واقع امر این است که بالاترین درجه اِعطایی علمی در آکادمی مدرک دکتری است (به‌ویژه در کشورهای آنگلوساکسن همچون بریتانیا و کانادا و آمریکا و استرالیا و نیوزلند) و آن چیزی که در ایران با عنوان “مدرک فوق دکتری” عنوان می‌شود کذب است.

زیرا واژه فوق دکتری یک ترجمه ناقص از عبارت Post-doctoral Fellowship است که به کسانی که پایان نامه دکتری خود را به پایان می‌رسانند ولی بالفور قادر به استخدام شدن در دانشگاهی نیستند، بودجه یا بورسی داده می‌شود به مدت ۱۸ ماه تا دو سال تا دانشجو تازه فارغ‌التحصیل بتواند سه یا چهار مقاله خوب از پایان‌نامه خود استخراج کند و در نشریات معتبر به چاپ برساند و امکان شغلی بهتری داشته باشد.

اما این مسئله را برخی تبدیل به “فوق دکتری” کرده‌اند تا مخاطبان چنین بپندارند که طرف خیلی از دکترهای معمولی که درجه “فوق دکتری” ندارند بالاتر است.  این اتفاق اگر در کوچه و بازار می‌افتاد حرجی نبود ولی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از این شیوه‌های نخ‌نما برای بزرگنمایی افراد استفاده کردن زیبنده نیست.

پایان پیام