نگاهی به مستند توران خانم

مستند توران خانم، روایتگر زندگی توران میرهادی است. زنی که با تمام سختی‌ها و موانع برای کشور به ویژه بچه‌های کشور خود تلاش کرده است.

پایگاه خبری گلونی، هومن نشتایی: «مستند» همیشه ژانری در فیلم‌سازی بوده که مورد استقبال تعداد زیادی قرار نگرفته است و طرفداران کمی دارد. اما هنوز در سراسر دنیا علاقه‌مندان خود را دارد و تعدادی عاشقانه پیگیر مستندهای روز هستند و تعدادی عامدانه در حال ساخت مستند.

یکی از آن افراد رخشان بنی اعتماد است، که در مستندسازی شهره است و در تمام کارهای داستانی‌اش نیز ردی از مستند پیدا می‌شود. ایندفعه دست به دست مجتبی میرتهماسب داده است و مستند «توران خانم» را کارگردانی کرده است.

مستند توران خانم، روایتگر زندگی توران میرهادی است. زنی که با تمام سختی‌ها و موانع برای کشور به ویژه بچه‌های کشور خود تلاش کرده است.

در این مستند با دغدغه‌ها و نگرانی‌هایش در سال‌های آخر عمر که برای کودکان دارد رو به رو می‌شویم، و پشتکار و امید و انگیزه را از ایشان یاد می‌گیریم. اهمیت مستند در چنین فیلمی مشخص می‌شود.

قهرمان و قصه‌ای قرار نیست خلق شود. قهرمان با قصه پر فراز و نشیب‌ش وجود دارد و ما فقط شاهد آن هستیم، تا کمی یاد بگیریم.

مستند جایی اهمیت پیدا می‌کند که می‌فهمیم دیگر قرار نیست بگوییم «این فقط یه فیلم بود!». مستند قرار نیست غوغا و جنجال به پا کند و یا کار ویژه‌ای بکند برای اقناع مخاطب. مستند، واقعیت است. توران خانم قسمتی از وقایعِ روز است که هر روز با آن مواجه می‌شویم، اما بی تفاوت از کنارش می‌گذریم.

حرف نمی‌زنند و نریشن در فیلم جایی ندارد

رخشان بنی اعتماد و مجتبی میرتهماسب، از میزانسن عجیب و غریب استفاده نکرده‌اند. از گروه فیلمبرداری چند صد نفری استفاده نکرده‌اند.

حرف نمی‌زنند و نریشن در فیلم جایی ندارد. از اتفاقات و حوادث برای اقناع مخاطب سوءاستفاده نمی‌کنند. برای مثال فوت آقای مافی، بهانه‌ای نمی‌شود برای بوجود آوردن سکانس‌های تراژدیک، تا اشک مخاطب به زور ریخته شود و فیلم تاثیرش را بگذارد.

فوت توران میرهادی، تبدیل به فرصتی برای سوءاستفاده از احساسات مخاطب نمی‌شود. فوت توران خانم، در فیلم جایی ندارد، چون توران خانم با کارهای بزرگی که انجام داده و تمام آثاری (نه فقط کتاب) که از خود به جا گذاشته جاودانه شده است. چه بسا توران خانم برای تعداد زیادی که او را نمی‌شناختند (از جمله نگارنده)، تازه زنده شده است.

اکران اینترنتی مستند توران خانم اتفاق مثبتی بود

در این فیلم گزافه‌گویی شکل نمی‌گیرد و همه چیز به اندازه است. همین باعث می‌شود تا مخاطب با فیلم کنار بیاید و آن را یک نصیحت تلقی نکند.

مستند در شکل گیری علم و فرهنگ نقش زیادی بازی می‌کند، و می‌تواند به آگاهی مردم (و مسئولین) کمک بسزایی بکند، اما متاسفانه بدلیل نداشتن مخاطب زیاد، دست خالی مانده است. این مستند باعث می‌شود تا اهمیت مسائل بسیاری را درک کنیم، که یکی از آنها دیدن مستند است.

برای شکل گرفتن مستند کسی مانند توران میرهادی و کسی که بتواند او را ببیند و او را تصویر کند کافی است، تا بفهمیم که قهرمانانی در این دنیا وجود دارند که ظاهر عجیب و غریب و خاصی ندارند.

اکران اینترنتی توران خانم اتفاق مثبتی بود. از طرفی آشنا شدنِ بیشتر و از طرفی آشتی با مستند کاری بود که این مستند تا حدی در آن موفق بود. از طرفی هم آشنا شدن مردم با روشی جدید از اکران خارج از لطف نبود، که استقبال کمی هم نداشت.

اکران اینترنتی ایده هوشمندانه‌ای بود برای مردمی که با مستند و سینما قهر کرده‌اند. به امید تکرار این اتفاقات. متاسفانه زمانِ کم اکران این فیلم دلسرد کننده بود. همانطور که عمرِ کوتاهِ توران میرهادی دلسرد کننده بود. توران میرهادی باید هزاران سال و چه بسا بیشتر عمر می‌کرد.

پایان پیام