وجه تسمیه شهر الشتر و تاریخ این شهر

وجه تسمیه شهر الشتر و تاریخ این شهر

به گزارش پایگاه خبری گلونی: در کتاب وجه تسمیه شهرهای ایران، (نشر میعاد) پژوهش و نگارش: حسین توکلی مقدم آمده است:

شهر الشتر واقع در ۴۸ و ۱۷ طول شرقی و ۳۳ و ۵۳ عرض شمالی

در ۵۳ کیلومتری شمال خرم‌آباد (مرکز استان لرستان)

با آب و هوای سردسیر و حدود ۲۲۶۵۵ نفر جمعیت.

وجه تسمیه شهر الشتر

نگارش‌های مختلف نام «الشتر» در منابع قدیم و جدید:

«لاشتَر» Lastar

«لِشتر» Listar

«اَشترُ» Astro

«الیشتر» Alyastar

«اَلیشت» Alyast

«اَنَست» Anasta

«اَلَبْشَر» Alabsar

«اَلَیْشَه» Alaisah

«بشت» Basta

«اَلَشه» Alasah

«الشدر» Alasdar

«الشتر» Alastar

در کتاب‌های تاریخ و جغرافیایی پیش از اسلام، نامی از الشتر دیده نمی‌شود و در کتاب کارنامه اردشیر بابکان که به زبان پهلوی است، لغت «شترو» در کتاب دینی اوستا به معنی شهر آمده است که با توجه به صورت ظاهری کلمه اَلَشتر با نگارش‌های مختلف آن و اینکه مستوفی در نزهه‌القلوب می‌گوید:

«… الیشتر، شهری وسط است و جای نُزَه در او آتش خانه اروخش نام بوده است»؛ وجه مشترک میان الیشتر و شترو به واسطه نفوذ آیین زرتشت و وجود آتشخانه در این محل به چشم می‌خورد.

الشتر یا اله ایشتار

احتمال دیگری که به وجه تسمیه الشتر می‌توان داد، این است که این کلمه، دگرگون یافته اله ایشتار که یکی از خدایان دینی قوم کاسیت‌ها است، باشد. قوم کاسی یا کاشو، قدیمی‌ترین قومی هستند که در سرزمین‌های غرب ایران زندگی می‌کرده‌اند و در کتیبه‌هایی که در سال‌های اخیر در زرهاب کرمانشاه پیدا شده، نمونه‌هایی از آداب، رسوم و عقاید این قوم در آن به چشم می‌خورد.

دو وجه تسمیه بسیار ضعیف که برای الشتر ذکر کرده‌اند، بدین قرار است:

در زبان فارسی کنونی واژه «شَتَر» Satar به معنی گوشه و کنار و همین واژه در لغت عرب به معنی برگشتی پلک چشم، انقطاع و بریدگی آمده است.

جنگ نهاوند

هنگام هجوم عرب‌ها و جنگ نهاوند و شکست سپاه ایران، عده بیشماری از ایرانیان فراری به این منطقه که از جلو راه عرب‌ها دور و به منزله پناهگاهی برای آنها بوده رو می‌آوردند. اعراب این نام را برای این منطقه به کار برده و الف و لام تعریف را بر سر آن آورده و آن را «الشتر» به معنی آن گوشه برای مشخص کردن منطقه عملیات نظامی استعمال کرده و در زبان لری و لکی به گونه کنونی تلفظ شده است.

احتمال بسیار ضعیف دیگر را سپهبد رزم‌آرا در کتاب جغرافیای نظامی پیرامون وجه تسمیه الشتر داده و آن اینکه این سرزمین منسوب به آل الشتر بوده و در پشت قلعه دولتی در خود الشتر آثار شهر خرابه آل الشتر دیده می‌شود.

و این نامگذاری عامیانه در صورتی است که تاریخ به هیچ وجه خاندانی به نام آل الشتر را که ممکن است از نسب مالک اشتر، فرمانده رشید حضرت علی(ع) باشد، در الشتر سراغ نداده است. زیرا مالک اشتر، استاندار امیر مومنان در مصر بود که در آنجا مسموم و شهید گردید و خود یا پسرش ابراهیم در این منطقه حکومت نکردند که آنجا به نام ایشان منسوب گردد.

پایان پیام