انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و مقدمه‌اش بر کتاب تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان
انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و مقدمه‌اش بر کتاب تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان
به گزارش پایگاه خبری گلونی، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در مقدمه مجموعه سه جلدی تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان نوشته و تالیف حمید ایزدپناه نوشته است:
مقدمه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
به نام پروردگار بخشنده مهربان
انجمن آثار و مفاخر فرهنگی از آغاز فعالیت خود و در راه انجام وظایف مهمی که برعهده گرفت، تجدید چاپ کتاب‌های مربوط به شناخت تاریخ و فرهنگ ایران را که به کوشش محققان و دانشمندان ایرانی فراهم آورده‌اند، مورد توجه قرار داد که حاصل بسیاری از عنوان‌های گنجینه ایران کتاب‌هایی است که تاکنون در دسترس علاقمندان و پژوهندگان قرار گرفته‌اند.
یکی از این کتاب‌ها، تاریخ اجتماعی و آثار باستانی لرستان است که چاپ تازه آن با تجدیدنظر و اصلاحات و افزوده‌ها در سه جلد اینک عرصه محضر خوانندگان می‌شود.
کسانی که به تاریخ، فرهنگ و هنربخشی‌هایی از ایران آشنایی دارند، آگاهند که سرزمین لرستان در تمدن شکوهمند گذشته و باستانی ایران نقشی پربار و سهمی ارزنده در این زمینه دارد.
لرستان از نظر دیرینه‌شناسی و چنان که از گزارش‌های باستان‌شناسان برمی‌‌آید، یکی از کهن‌ترین پایگاه‌های زیستی و آفرینش‌های فرهنگی بشری در جهان بوده است و آثاری که از عصر پارینه سنگی تا دوره نوسنگی به دست آمده‌اند، موید قدمت و اهمیت این سهم و نقش هستند.
تداوم این حرکت فرهنگی، عصر مفرغ و حضور مفرغ‌کاران کاسی (نیاکان لرهای امروزی) است که شیوه ساخت و پرداخت اشیای مفرغی آنان از وسایل جنگی تا سنجاق‌ها و پولک‌هایی برای نذر و نیاز به پرستشگاه‌ها، همه آثار منحصربفرد با بار اندیشه‌های فرهنگی هستند.
بخشی از این آثار مفرغی، نخستین بار در حدود سال ۱۳۱۰ هجری شمسی در غرب لرستان پیدا و یا به وسیله بومیان در حفاری‌های غیرمجاز به دست آمدند که تاریخ ساخت آن‌ها ظاهرا به هزار دوم تا اوایل هزاره اول پیش از میلاد می‌رسد.
راهیابی این آثار به موزه‌های جهان و مجموعه‌های شخصی، توجه دانشمندان باستان‌شناسی جهان را جلب کرد که کاوش‌های علمی گوناگونی انجام دادند و اهمیت و چگونگی ساختن و تهیه و ترکیب فلز آن تا امروز مورد بحث است.
اما پیش از آن‌ها نقاشی‌هایی به رنگ‌های قرمز و سیاه در پناهگاه‌ها و غ ارهای بَردِسفید، هَمیان و میرملاس وجود داشته است که نخستین بار به وسیله مولف محترم این کتاب کشف شدند و به آگاهی انجمن آثار ملی و مقام‌های مسئول در باستان‌شناسی رسیدند.
تاریخ این نقاشی‌های غار، دورهای دیگر از فجر اندیشه در لرستان است و کشف آن‌ها موجب اصلاح و تعمیق تاریخ هنر نقاشی در ایران شد.
به نظر می‌رسد که این نقوش مربوط به دوره‌های پیش از عصر مفرغ باشند، زیرا برخی از آنان مفرغی الهام‌گرفته از نقوش غارها هستند و یا برگرفته از اندیشه و غایت نقش گری غارنشینان هستند.
برخی از آن نقوش را هنرمندان مفرغ‌ساز در شکل زیبا و پیچیده از فلسفه و اندیشه اعتقادی خلق کرده‌اند و گاه نمادی از آیین مهر را به نمایش می‌گذارند، اما نقش کهن غار دوشه که بر زمینه‌های رنگ قرمز کهن‌تری بر دیواره غار نقاشی شده‌اند، با تحولی تکاملی همراهند.
آثار دوره اسلامی نیز در لرستان بسیار و درخور توجه‌اند.
باقیمانده پایه‌ها و طاق‌های سنگی و بسیار عظیم در لرستان، از نظر هنر معماری و پل‌سازی مربوط به سده‌های نخستین عصر اسلامی هستند و در کنار پایه‌ها و خرابه‌های برجا مانده قدیمی، تداوم معماری دوره ساسانی را نشان می‌دهند.
مسجدها و دژها و بقعه‌ها نیز نمایانگر همان شیوه معماری هستند.
سنگ نوشته‌های کوفی و فارسی به دست آمده از هر نظر مهم هستند، گچ‌بری‌ها و کاشی‌کاری‌های بعضی از این آثار درخور توجه در کتاب معرفی شده‌اند.
جلد نخست (تاریخ جغرافیا و اجتماعی لرستان)، تالیفی تازه و حاصل بررسی‌های سال‌های اخیر مولف است که حکایت از بینش‌های آیینی و اجتماعی مردم لرستان در سراسر تاریخ دارند، با اشاره به تحولات و دگرگونی‌هایی تا اوایل قرن حاضر، نیز نگاهی تازه با معرفی برخی روش‌ها و کنش‌ها و باورهای مردم لرستان در آن دوره‌های تاریخی است که اغلب بر پایه اسناد و مدارک علمی ارائه شده است.
از آن جمله نگاهی تازه است به پیدایش مهر و مهرپرستی و نقطه آغاز آن‌که بر پایه بررسی‌های باستان‌شناسی، آثار و بناهای باقیمانده و نیز بسیاری از منش‌های آیینی موجود که به احتمال زیاد از اندیشه و رفتار پیروان دینی مهری برجا مانده‌اند، بحث شده است.
نیز در زمینه اجتماعی به تاریخ و زمان کوچ و کوچیدن و سنت‌های مربوط به آن و عرف و قوانین مرتبط با امور زراعت، آبیاری و یا سور و سوگ و مقیاس‌های زراعی، پیمایشی، وزن‌ها و نیز چگونگی آیین تدفین مردگان و نقش‌های سنگ گورها و یا موضوع‌های فرهنگی و بهداشتی و اقتصادی دیگر توجه شده است.
آخرین بخش از جلد نخست موسیقی‌شناسی لرستان است.
آهنگ‌ها و ترانه‌های لری تاکنون بر همان حال و هوای کهن باقی مانده‌اند.
موسیقی لری رابطه مستقیم با زندگی لرها دارد و شامل موسیقی مذهبی، حماسی و بزمی است.
از این جهت گاه ذکر جمیل است همراه با سرودهای حق‌جویان حقیه و گاه بیان حماسه‌های ملی و قبیله‌ای است و زمانی شرح درد جدایی و یا سرودهای پرشور و پر از صفای درونی است که هنوز با صفای طبیعت هماهنگی دارد.
بسیاری از این آهنگ‌ها در جهت معرفی فرهنگ موسیقایی لری با خط موسیقی (نت) ثبت و چاپ شده‌اند.
به هر صورت لرستان سرزمین افسانه‌های تاریخی و یا تاریخ افسانه‌ها است که بستر آرام گنجینه‌های فرهنگی و هنری و تاریخی ایران است.
انجمن می‌کوشد با چاپ و معرفی گنجینه‌های هنری و فرهنگی ایران اسلامی، برای شناسایی بیشتر آن‌ها خدمتی درخور تاریخ و فرهنگ و هنر این سرزمین انجام دهد.
انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
این بود مقدمه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی بر کتاب تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان
پایان پیام
کد خبر : 112818 ساعت خبر : 12:04 ب.ظ