مظلوم ساکی و محروم ساکی از کجا ریشه گرفت

به گزارش پایگاه خبری گلونی، داود ساکی حسین‌خانی درباره علت نام‌گذاری مظلوم ساکی و محروم ساکی نوشته است:

پس از جنگ شاهزادگان قاجار بر سر حکومت لرستان در سال ۱۲۴۲ هجری قمری، ایل ساکی به دلیل هم‌پیمانی با شاهزاده محمودمیرزا (فرزند پانزدهم فتحعلی‌شاه) و در نتیجه شکست آنها، مورد خشم شاهزاده محمدتقی‌میرزا حسام‌السلطنه (فرزند هفتم فتحعلی‌شاه) قرار می‌گیرد.

بر این اساس تعداد زیادی از خوانین و سران ایل ساکی توسط شاهزاده حسام‌السلطنه در خرم‌آباد به دار آویخته می‌شوند و تعدادی هم از آنها به مناطق دیگری متواری می‌شوند.

در چنین اوضاعی برخی از طوایف هم‌پیمانان حسام‌السلطنه موقع را مغتنم شمرده و با دستور مستقیم شاهزاده فاتح، تمامی املاک و اراضی ایل ساکی را تصاحب می‌کنند.

تا پایان دوره‌ی قاجار هر از گاهی از طریق بزرگ‌زادگان ایل ساکی پیگیری‌هایی برای باز پس گیری این املاک انجام می‌گرفت.

به طور مثال: در زمان حکومت منوچهرخان معتمدالدوله‌ گرجی حاکم لرستان، با ایجاد چندین پیوند سببی، صلح‌نامه‌ای بین این دو قبیله برقرار گردید که متأسفانه بعدها آن طوایف به پیمان‌نامه خود وفا نکردند.

بالاخره در اواخر حکومت قاجار و در ابتدای حکومت رضاشاه پهلوی بازماندگان رؤسا و خوانین ایل ساکی به طور جدی پیگیر بازپس‌گیری این املاک گردیدند.

رؤسای وقت ایل ساکی رسماً آقایان میرغیظی‌ خان (رییس اجرایی حکومت لرستان، بروجرد و ولایات ثلاث) و حاج‌علی‌ اکبر خان (نخستین کارشناس و ارزیاب اداره ثبت املاک لرستان) را به عنوان نمایندگان خود انتخاب کردند.

متأسفانه در بحبوحه ایستادگی و پایمردی بزرگان و برخی از مردان ایل ساکی برای پس گرفتن اراضی غصب شده‌شان، بودند کسانی که به دلایلی از جمله تطمیع و بعضاً ترس توسط خوانین برخی طایفه‌ها، شمشیر نابرادری از رو بستند.

پیشینه‌ی تاریخی ایل ساکی

برخی بزرگان و کسانی که بنا به نفوذ محلی و طایفه‌ای و همچنین داشتن سرمایه مالی توانایی همراهی میرغیظی‌ خان ساکی را داشتند، چنین نکردند و در کمال ناباوری در مقابل ایشان و دیگر مردان ساکی ایستادند.

این رفتار نابخرادانه بعدها باعث زحمات فراوانی برای اثبات مالکیت ساکی گردید، بطوری‌که برخی رؤسای ایل ساکی تا چندین سال بعد از این حرکات بدنبال جمع‌آوری اسناد و استشهاد محلی و دولتی بودند.

از آنجایی که اوج این پیگیری‌ها به‌نوعی با صدور شناسنامه در ایران مقارن گردید، لذا از این جهت شادروان میرغیظی‌‌ خان برای خود نام‌خانوادگی مظلوم ساکی و شادروان حاج‌علی‌اکبر نیز فامیلی محروم ساکی را برگزیدند.

جالب اینکه، این ایده حساب شده سیاسی پیش از اینکه نام خانوادگی آنها شود، در نامه‌ای که میرغیظی‌خان به نمایندگی خوانین ایل ساکی برای رضاشاه پهلوی ارسال کرده از مظلوم بودن و محروم بودن ایل ساکی به صراحت نام برده است.

پایان پیام