شلیک به تنوع‌زیستی لرستان

پایگاه خبری گلونی، محسن تیزهوش (دانش‌آموخته کار‌شناسی‌ارشد محیط زیست):
لرستان بهشت خالی از حیات‌وحش می‌شود؟ این سوالی است که در پی از بین رفتن سرمایه‌های زیستی استان در دهه‌های اخیر بر ذهن فعالان حوزه محیط زیست سایه انداخته است. در حقیقت در تمامی سال‌های گذشته و تمامی روزهایی که پشت سر گذاشته‌ایم بر شدت شکار حیات وحش و مخاطراتی که کاملا منشا انسانی دارند افزوده شده تا امروز شاهد از بین رفتن بزرگ‌ترین سرمایه طبیعی لرستان، یعنی تنوع‌زیستی باشیم.
در جهان امروز بسیاری از جوامع بین‌المللی با استفاده از ابزار‌های دقیق علمی مبانی حفاظت از تنوع‌زیستی هر سرزمینی را شناسایی و بر مداخله نکردن انسان و عوامل وابسته به انسان‌ها هشدار‌های جدی داده‌اند. این در حالی است که از بین رفتن تنوع‌زیستی در هر سرزمینی می‌تواند بر سر مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تاثیر مستقیم گذاشته و در ‌‌نهایت حیات بشریت را با عمیق‌ترین، خطرناک‌ترین و بحرانی‌ترین شرایط زیستی همراه کند.
این در حالی است که در استان لرستان حفاظت از تنوع‌زیستی به دلیل تاثیرگذاری در بین مناطق مشترک و استان‌های همجوار با لرستان باید به یکی از شاخص‌ترین اقدامات متولیان امر تبدیل شده باشد، اما شواهد و آمار بر جای مانده از کشتار زیست‌مندان تحت حفاظت از یک سو و مماشات‌های پی‌درپی در ادوار مختلف مدیریتی که به تخریب‌های گسترده زیستگاهی انجامیده است عرصه را بر تنوع‌زیستی قلب زاگرس تنگ و تنگ‌تر کرده است.

شوربختانه در یک دهه اخیر بر شکار، قاچاق و زنده‌گیری حیات‌وحش در لرستان افزوده شده و این بحرانی است که در کنار تخریب زیستگاه‌های حساس موجود در استان شرایط بسیار خطرناکی را پیش روی نسل‌های آتی این سرزمین قرار داده است. در این بین لکنت‌های فراوانی که در برخورد‌های قانونی و حقوقی وجود داشته اجازه نداده تا مجریان حفاظت از محیط زیست آنچنان که شایسته است با شکارچی‌ها و مخربان طبیعت برخورد نمایند! در این بین نباید از جانفشانی‌های محیط‌بانان سخت‌کوش لرستانی به سادگی گذشت؛‌‌ همان انسان‌هایی که با اندک حقوق ماهیانه و ناچیز حمایت‌های حقوقی هنوز هم چشم در چشم شکارچیان تا دندان مسلح ایستادگی می‌کنند.

در حقیقت تنوع گسترده زیستی که شامل گونه‌های ارزشمند گیاهی و جانوری است، تضمینی برای حیات اقتصادی و اجتماعی به شمار آمده که در ‌‌نهایت به حفاظت از منابع آب و خاک منجر می‌شود. از سوی دیگر امنیت غذایی که امروزه موضوعی بسیار حساس و استراتژیک است، با حفاظت از تنوع زیستی همسو بوده و باید تمام تلاش‌های علمی و اجرایی بر این رویکرد متمرکز باشد. به عنوان مثال ادامه حیات به مصرف دی‌اکسیدکربن و تولید اکسیژن گیاهان سبز وابسته است و هستند گونه‌های گرده افشانی که در تولید غذای انسان‌ها نقش موثری داشته و ضامن سلامتی و بقای جوامع انسانی همراه با بقای کره مسکون محسوب می‌شوند.
به دیگر سخن، از بین رفتن تنوع‌زیستی در استان لرستان مالیات بسیاری سنگینی به جوامع انسانی تحمیل خواهد کرد و از این رو حفاظت از تنوع‌زیستی اهمیت دو چندانی پیدا می‌کند؛ در هیچ جامعه‌ای از دست دادن سرمایه‌های سبز طبیعی به ویژه حیات‌وحش افتخار محسوب نشده و تلخی از دست دادن تنوع‌زیستی و ژنتیکی اسباب فقیر شدن آن جوامع را فراهم می‌کند.
در نخستین گام باید بدانیم که حفاظت از تنوع‌زیستی برای همهٔ ما بسیار مهم است زیرا به تداوم و رشد آن نیازمندیم. این در حالی است که عده‌ای سودجو همواره بر شکار حیات‌وحش جهالت ورزیده‌اند. بخشی از این شکارچی‌های انسان‌نما در قبال عملکرد خشونت آمیز خود می‌گویند که از شکار لذت می‌برند و با اینکه از لحاظ اقتصادی تامین است، اما تنها و تنها برای تفریح جان یک موجود زنده را می‌گیرند. در این بین سوال اصلی اینجاست که بر اساس کدام منطق انسانی گرفتن جان یک موجود زنده تفریح به شمار می‌آید؟ و آیا به راستی تداوم این زیست‌کُشی نابخردانه افتخاری جاودانه محسوب می‌شود؟ در حقیقت این تنوع‌زیستی است که ضامن اقتصاد پایدار یک منطقه است.
از سوی دیگر هستند عده‌ای که به دلیل شرایط بد اقتصادی شکارفروشی را به عنوان یک شغل جعلی انتخاب کرده‌اند و شرایط را برای از بین رفتن حیات‌وحش استانی همچون لرستان فراهم می‌کنند. در حقیقت هر دو گروه ناجوانمردانه به بدنهٔ زیستی لرستان صدمه می‌زنند و نمی‌دانند که در حق نسل کنونی و نسل‌های آتی چه خیانت غیر قابل بازگشتی را انجام می‌دهند.

در ‌‌نهایت باید به این نکته اشاره کرد که از بین رفتن گونه‌های حساسی همچون سمندر لرستانی، سنجاب، کل و بز کوهی، پلنگ و سایر موجودات زنده به ویژه درخت بلوط که در یک دهه اخیر مورد بهره کشی‌های گسترده یی قرار گرفته می‌تواند آینده لرستان را به بهشتی خالی از تنوع‌زیستی و ژنتیکی تبدیل کند. امروز سایهٔ شلیک بر سر تنوع‌زیستی لرستان سنگینی می‌کند، این حقیقیتی است که کسی نمی‌تواند آن را انکار کند. آیا به راستی گرفتن حق حیات از یک موجود زنده اقدامی انسانی است؟
امروز وظیفه‌ای انسانی بر شانه‌های همهٔ کسانی که می‌دانند و می‌توانند سنگینی می‌کند و آن این است که باید در مقابل این همه جهل و گرفتن حق حیات از زیست‌مندان ایستاده و هیچگاه در مقابل خشونت طلبانِ طبیعت ستیز سکوت نکنند؛ آنچه که در آینده رخ خواهد داد نشانی از عملکرد خردمندانه یا بی‌توجهی جاهلانه ما خواهد بود، کدام یک را انتخاب خواهیم کرد؟

پایان پیام