گلونی

طراح واقعی پوستر جشنواره فیلم فجر

پایگاه خبری گلونی، سهیل نوری*: در رابطه با پوستر جشنواره فیلم فجر برخی تصورشان این است که خسرو شکیبایی ایده‌ی پوستر است. در جواب باید بگویم خیر، خسرو شکیبایی فقط سوژه و موضوع پوستر است، خسرو شکیبایی موضوع سفارشی است که آقای برزگر به بزرگمهر حسین‌پور داده است. ایده این می‌شود که مرحوم شکیبایی در چه حالتی در پوستر قرار گیرند، مشغول انجام چه کاری باشند و این اثر چه پیامی را منتقل کند.

در تمام نشریات پروسه طراحی جلد به این شکل است. سوژه‌ای مطرح می‌شود، اگر برای آن سوژه به ایده رسیده باشند، به طراح منتقل می‌کنند و طراح آن ایده را اجرا می‌کند. که در این صورت هم باز اسم طراح می‌آید، یعنی کسی که طرح را بر اساس ایده مسئولین نشریه اجرا کرده است. اسم صاحب ایده هم می‌تواند در شناسنامه نشریه درج شود.

اما طراح اگر بزرگمهر حسین‌پور باشد، همه می‌دانند که ایده‌ی کسی را نمی‌پذیرد، پس در هنگام سفارش فقط سوژه را به او می‌دهند. اگر قرار باشد کسی که سوژه را می‌دهد طراح بنامیم، پس در کنار اسم طراحان جلدهای نشریات، اسم سردبیرها، دبیرهای سرویس و خبرنگارها را هم باید بیاوریم و به همه آن‌ها بگوییم طراح.

آقای برزگر گفته است: «زمانی که نقاشی تمام شد، به نظرم آنقدر جذاب و هیجان‌انگیز شده بود که به‌عنوان گرافیست به این نتیجه رسیدم که نیاز نیست کار اضافه‌ای روی آن شود. بنابراین با ساده‌ترین شکل ممکن، اطلاعات جشنواره امسال را علاوه بر زمینه بافتی به‌ شکل سیمرغ به آن اضافه کردم.»

پس آقای برزگر فقط لی‌آوت کار را انجام داده‌اند. لی‌آوتی که رنگ‌بندی‌اش هم بر اساس ترکیب رنگ طرح بزرگمهر حسین‌پور است. درواقع مدیریت هنری و اجرای اثر را بزرگمهر حسین‌پور انجام داده و مجید برزگر فقط چیدمان حروف و بافت پس‌زمینه را با توجه به طرح بزرگمهر حسین‌پور کار کرده است.
نتیجه‌ای که می‌شود گرفت این است که آقای برزگر به نمایندگی از دبیر جشنواره فیلم فجر با موضوع و سوژه خسرو شکیبایی فقط سفارش طراحی پوستر را به بزرگمهر حسین‌پور داده و در نهایت بر اساس طرح ایشان کار را لی‌آوت کرده است.

نقاش برای خلق اثر همیشه یا از مدل واقعی استفاده می‌کند و یا از عکس. یکی از تکنیک‌های اصلی و مرسوم در نقاشی دیجیتال هم استفاده از عکس است. وقتی مرحوم شکیبایی نمی‌توانند حضور فیزیکی داشته باشند طبیعتا باید از عکس ایشان استفاده شود. کسی که در قید حیات نیست را که نمی‌شود در ذهن تجسم کرد، باید عکس او را دید. حتی اگر اثر ذهنی کار شود باز ذهن ما رجوع به آرشیو خود می‌کند و تصاویری که در عکس‌ها و فیلم‌ها از ایشان ثبت شده را تصور می‌کند. پس در این‌صورت هم باید از کارگردان‌ها و عکاسانی که در ایجاد آرشیو ذهنی ما نقش داشته‌اند یاد کرد، چون در هر حال تصویری که در ذهن طراح نقش بسته نتیجه وجود آن تصاویر است. در نتیجه طراحی و نقاشی از روی مدل واقعی نسبت به طراحی از روی عکس برتری ندارد و در نتیجه‌ی کار تاثیری نمی‌گذارد.

دلیل انتخاب عکس امیر عابدی ویژگی عکس او نبوده و فقط برای یادآوری و تداعی چهره مرحوم شکیبایی برای استفاده طراح بوده است. البته این دلیل نمی‌شود که نقش عکاس نادیده گرفته شود اما در شناسنامه اثر باید با عنوان «با الهام از عکس امیر عابدی» درج شود، نه «عکاس پوستر».

کافیست عکس امیر عابدی را با پوستر مقایسه کنید تا متوجه تفاوت شوید. آنچه می‌بینید یک اثر نقاشی جدید است، نه طرحی که مو به مو بر اساس عکس امیر عابدی باشد. در هنر امروز شما یک نقطه به یک اثر هنری اضافه کنید اثر جدیدی را خلق کرده‌اید. حال فقط الهام گرفتن و خلق اثری جدید که به این حد با عکس اولیه تفاوت دارد جای بحث نمی‌گذارد.

طراحی دقیق و کاملا رئال از صورت و موهای خسرو شکیبایی قدرت قلم و مهارت بزرگمهر حسین‌پور را می‌رساند. زمانی که اسم نقاشی دیجیتال می‌آید افرادی که تخصص ندارند فکر می‌کنند یک دکمه‌ای در کامپیوتر وجود دارد که با فشردن آن در عرض ۲۰ دقیقه یک نقاشی دیجیتال به ما تحویل می‌دهد. پس اگر این طور است دانشگاه‌ها و موسسه‌های هنر دیجیتال در سراسر دنیا چندین سال صرف آموزش آن دکمه! به دانشجوها می‌کنند که آن‌ها در عرض ۲۰ دقیقه با خلق کمیک‌استریپ‌ها و تصویرسازی‌ها و نقاشی‌ها بر مردم، سینمای هالیوود و دنیا تاثیر بگذارند؟

طراحی پوستر جشنواره چه در طول ۱۵روز انجام شده باشد و چه در طول ۲۰ دقیقه، آن را بزرگمهر حسین‌پور طراحی کرده است. برای رسیدن به ایده شاید ماه‌ها وقت صرف شود و به محض رسیدن به ایده اجرای آن حتی کمتر از ۲۰ دقیقه هم طول نکشد.

حاشیه‌های ایجاد شده در رابطه با پوستر جشنواره فیلم فجر و دفاع بزرگمهر حسین‌پور از اثرش، ظاهرا فرصت خوبی برای ابراز حسادت و خصومت‌های شخصی و نقدهای غیرحرفه‌ای افرادی شد که کوچکترین دانش و اطلاعاتی در مورد هنر دیجیتال و اصول اولیه آن ندارند. از این رو «حسادت و خصومت شخصی» را به کار می‌برم چون نقدها به قدری عوامانه و غیرحرفه‌ای هستند که دلیل دیگری برای بیان آن‌ها نمی‌شود یافت.  تا دیروز بحث بر سر این بود که پوستر را چه کسی طراحی کرده است ولی امروز برخی که تخصصی در زمینه هنر دیجیتال ندارند از چگونگی و تکنیک اجرای آن انتقاد می‌کنند. به نظر من دلیل انتشار چنین نقدهای سطحی، سوءاستفاده از کم‌اطلاعی مخاطب عام است.

فرصت‌طلبی برای رزومه‌سازی به هر قیمتی، شاید با سوءاستفاده از هنرمندان گمنام نتیجه‌بخش باشد، اما بزرگمهر حسین‌پور گمنام نیست. اگر اسم او را از اثرش حذف کنند و برای مراسم رونمایی از پوستری که خودش طراحی کرده است دعوتش هم نکنند، مخاطب خودش متوجه خواهد شد که طراح کیست.

 پایان پیام

* طراح گرافیک و انیماتور. مدیر هنری مجلاتی چون چلچراغ و نیمکت.

خروج از نسخه موبایل