دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها امروز ۳ شنبه ۱۱ خرداد ماه جاری نشست تخصصی “چالش‌های نگارش فارسی در رسانه‌ها” را برگزار کرد.
به گزارش پایگاه خبری گلونی، این نشست با سخنرانی استادان سیدفرید قاسمی، فریدون صدیقی، دکتر حسینی پاکدهی و دکتر مدقق و حضور علاقه‌مندان، دانشجویان ارتباطات و روزنامه‌نگاری برگزار شد.
اهمیت کوتاه‌نویسی، ضرورت‌های دنیای سرعت؛ تاریخچه و نمونه‌ها در ادبیات داستانی؛ رویکرد ادبی به خبر ( امتناع و امکان) در حوزه‌های خبرنویسی، گزارش و مصاحبه؛ نمونه خوانی؛ عکس به مثابه خبر در رویکرد کوتاه نویسی و رویکرد جدید رسانه‌های دیجیتال و سبک روایت رسانه‌ای از مباحث اصلی این نشست به واکاوی و بررسی گذاشته شده است.
این نشست، پانزدهمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌هاست که با هدف تاکید پیوسته بر درست و فاخرنویسی در رسانه‌ها با توجه به وضعیت کنونی نبود ادبیات روان فارسی و نگارش از لحاظ قالب و شکل، محتوا و ساختار زبانی است.
فریدون صدیقی نخستین سخنران این نشست با استناد به بیش از ۴ دهه فعالیت مطبوعاتی گفت مهم‌ترین چالش رسانه‌های امروز کشور این است که از سوی مخاطبان دیده و خوانده نمی‌شوند و چنان چه مخاطبی نیز باشد گذرا، ناپایدار و تفننی است که وجود این وضعیت بر خلاف اهداف و رسالت‌های رسانه‌ها است. وی با اشاره به وجود ۴ دوره‌ی وضعیت انقلابی، جنگ تحمیلی، پس از ۱۳۷۶ و دوران کنونی در روزنامه‌نگاری و فعالیت رسانه‌ای ایران بعد از انقلاب گفت: با توجه به تجربه‌های پس از انقلاب و مؤلفه‌های تغییر دوران انقلابی و جنگ، ثبات نسبی پس از جنگ و درخشش پس از ۱۳۷۶؛ مشکل این است که به رغم همه تلاش‌های اهالی رسانه، تمایل مخاطبان به رسانه‌های اجتماعی الکترونیک موجب ریزش مخاطبان رسمی رسانه‌های چاپی و پیرو آن تحت تأثیر قرار گرفتن مشخصه‌ها و ویژگی‌های فعالیت رسانه‌ای مانند درست نویسی و نگارش فارسی سره شده است.
سیدفرید قاسمی نیز در اشاره به پیشینه تاریخی شیوه‌های نگارش فارسی در رسانه‌ها، یادآوری کرد در دوره ۶۴ ساله جهان فارسی روزنامه‌نگاری پیش از آغاز روزنامه‌نگاری در ایران، نگارش در رسانه‌های فارسی زبان، ملغمه‌ای بوده همراه با واژگانی انگلیسی و عربی و فرانسوی. قاسمی گفت: ۱۸۰ سال پیشینه روزنامه‌نگاری ایران از ۱۲۱۵ خورشیدی دوره‌های متفاوتی را به خود دیده که هم تاثیرگزار بوده‌اند و هم تأثیر پذیر.
وی در آسیب‌شناسی این دوره‌ها تاکید کرد آن چه مشخصه مشترک این دوره‌هاست وجود اعمال سلیقه‌های فردی است به طوری که در دوره چاپ سنگی، خوشنویسان؛ در دوره حروف چینیِ سربی، حروف چینان یا فرم بندان و در دوران حروف چینی رایانه‌ای کنونی، هر تولیدکننده محتوا اعمال سلیقه می‌نمایند.
وی افزود اگرچه از گذشته روزنامه‌نگاران در عرصه‌های مختلف رسانه‌ها تأثیرگزارتر بوده‌اند اما در دوران جدید گفتار و نوشتار غیرحرفه‌ای‌ها بر این روند تاثیرگزاری غلبه کرده است.
قاسمی افزود رسانه‌ها در دوران‌های مختلف در ۲ قالب سبک قدیم و جدید به فعالیت پرداخته‌اند که لازم است هر دوره در فضای ظرف زمانی و مکانی خود مورد تطبیق قرار گیرد به طوری که اهالی رسانه همواره تلاش داشته‌اند در این راه با نگارش مطبوعاتی درست و همه فهم با مخاطبان خود ارتباط برقرار نمایند. قاسمی معتقد است درست‌نویس، روان‌نویسی، برابرسازی با واژگان بیگانه و دیگر موارد مانند تدوین شیوه‌نامه‌های دستوری و نشانه‌گذاری‌ها توسط روزنامه‌نگاران مترجم صورت گرفته است.
علاوه بر این‌ها، پس از مشروطیت ورود گروه‌های متفاوت افراد از جمله سیاست‌مداران، وعاظ، شاعران و دیگران موجب پیدایش سبک‌های گوناگون نوشتاری در رسانه‌ها شد اما به رغم همه این‌ها سبک روزنامه‌نگاری جدید از همان دوران بر آن بوده است که روان، قابل فهم و همه فهم به زبان روز بنویسند. مهاجرت و بازگشت روزنامه‌نگاران به دیگر شهرهای کشور در دوران استبداد صغیر موجب آغاز حرفه‌ای‌گری در رسانه‌ها و تقسیمم وظایف شد و زنان روزنامه‌نگاران نیز پس ازاین دوران فزونی گرفتند.
وی گفت: راه‌اندازی ایستگاه رادیو تهران در ۱۳۱۹ و بهره‌مندی از روزنامه‌نگاران وقت برای اشتغال در آن، پیشرفت مجله‌نگاری به موازات روزنامه نگاری، تأسیس نخستین آموزشگاه روزنامه‌نگاری، تأسیس اداره نامه‌نگاری و پیدایش سانسور رسمی در رسانه‌ها، پیدایش رسانه‌های حزبی، درباری، توده‌ای، صنفی، حرفه‌ای و … تا دوران انقلاب اسلامی همگی از فراز و فرودهای دوران معاصر هستند.
قاسمی با اشاره به دوران پس انقلاب و مقاطع جنگ، پس از جنگ، قطعنامه ۵۹۸ تا ۱۳۷۶، پس از ۱۳۷۶ و دوران کنونی افزود: بیشترین تأثر در عرصه رسانه‌ها در ۱۵ سال اخیر مصرف‌کننده شدن رسانه‌های چاپی، تولید متمرکز خبر در خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های اطلاع‌رسانی، تغییر روزنامه‌نگاری پویا گذشته به پشت میزنشینی منجر به آن شده که بنابر تازه‌ترین آمارها بیش از ۸۳ درصد مجله‌ها محتوای غیرتولیدی منتشر نمایند و به علاوه، تولید متمرکز نیز موجب ایجاد بی مبالاتی و خارج از آداب رسانه‌ای در نگارش حرفه‌ای محتواها شده است.
قاسمی اظهار کرد: ما از خبرنگاران انتظار معجزه نداریم. این روزها افرادی که در عرصه رسانه فعالیت می‌کنند مسافرکشان رسانه‌ای هستند که صبح خبرنگارند و شب روزنامه‌نگار. باید بیشتر به زیرساخت‌ها توجه کرد. معتقدم بخشی از یارانه‌های مطبوعاتی را باید صرف زیرساخت‌ها کرد تا بتوانیم یک پایگاه اطلاعاتی داشته باشیم و خبرنگاران با مراجعه به آن اطلاعات‌شان کامل شود. تا زمانی که این اتفاق نیفتد مشکلاتی از این دست هم حل نخواهد شد.
پایان پیام
