نشست خبری رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، صبح امروز در ساختمان آرشیو این سازمان و با حضور اهالی رسانه، برگزار شد.
به گزارش پایگاه خبری گلونی، در این نشست سیدرضا صالحی‌امیری، با اشاره به همایش بین‌المللی گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی و جهان معاصر، به ضرورت توجهه اسناد ملی اشاره کرد و گفت: مهمترین کانون معرفی یک ملت، اسناد آن ملت است که در روش‌های پژوهشی کمتر به منابع مستند رجوع می‌شود و بیشتر به تحلیل‌های شفاهی می‌پردازد.
حضور فعال در شورای آرشیو جهانی (ایکا)
او درباره آرشیو اسناد ملی اشاره کرد و توضیح داد: «ایران یکی از گسترده‌ترین آرشیوهای دنیا را دارد. در این سازمان ۲۰۰ میلیون برگ سند که مربوط به ۷۰۰ سال گذشته است، نگهداری و حراست می‌شود.»
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، به مجمع هماهنگی نهادهای اسنادی اشاره و بیان کرد: ۱۵ نهاد اسنادی از جمله وزارت امور خارجه، وزارت اطلاعات، مجلس شورای اسلامی، دفتر مقام معظم رهبری و نیروهای مصلح، برای همگرایی بیشتر، در این مجمع وجود دارند که می‌توان گفت تقریبا همه نهادهای موثر در حوزه اسناد، حضور فعال دارند.
مشاور رئیس جمهوری با بیان اینکه این کار درباره کتابخانه‌های کشور نیز صورت گرفته است، اظهار کرد: مکتب مجمعی است که نهاد کتابخانه‌ها را با هم هماهنگ می‌کند. در این مجمع، نهاد کتابخانه‌های عمومی، کتابخانه آموزش و پرورش، کتابخانه آموزش عالی، کتابخانه مساجد، کتابخانه دانشگاه هاروارد، کتابخانه ارتش و نیروهای مسلح، کتابخانه مجلس و کتابخانه مرکز دایره‌المعارف اسلامی حضور دارند.
صالحی امیری، درباره حضور در عرصه اسناد بین‌المللی نیز عنوان کرد: در حال حاضر چند حوزه اسنادی در یونسکو در حال ثبت است. یک سند مربوط به دوره صفوی در آستان قدس رضوی است که به زودی در یونسکو ثبت می‌شود. همچنین نقشه خلیج فارس مربوط به مرکز اسناد و اسناد مربوط به کربلا با مشارکت عتبات عالیات، ثبت خواهد شد.
صالحی امیری درباره همکاری با سایر کشورها خاطرنشان کرد: با ۵۳ آرشیو ملی در دنیا همکاری داریم که باید گفت امسال با ترکیه و چین سند امضا کرده‌ایم و کشور عراق نیز در دستور کار است. بناست تا پایان امسال ۱۰ آرشیو ملی پیگیری شود.»
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ادامه داد: «فعالیت بعدی ما در حوزه ایکا )شورای آرشیو جهانی) است که ایران یکی از فعال این حوزه است. ایران یکی از بزرگترین و غنی‌ترین کشورها از نظر آرشیو و اسناد در منطقه و دنیا است.
مشاور رئیس جمهوری با بیان اینکه تاکنون ۹ اثر خطی را در یونسکو به ثبت رسانده‌ایم، تاکید کرد: «امسال با ترکیه توافق کرده‌ایم که مثنوی مولوی را به صورت مشترک ثبت کنیم. مولانا یکی از نقاط مشترک فرهنگی ایران و ترکیه است.»
او اضافه کرد: «حدود ۴۳ اثر را در نوبت ثبت در یونسکو داریم. البته در این زمینه ما رتبه هفتم را در جهان دارا هستیم اما با توجه به محدودیتی که یونسکو برای ثبت آثار دارد و تنها سالانه یک اثر را ثبت می‌کند، نمی‌توانیم بیش از یک اثر در سال به ثبت برسانیم».
امکان دسترسی عموم به منابع وزارت خارجه
صالحی امیری با بیان اینکه نقشه‌های فرش و کتاب «جامع التواریخ» را در نوبت ثبت در یونسکو داریم، تاکید کرد: «یکی از دغدغه‌هایی که ما داریم، حفظ اسناد کشورهایی مانند عراق و سوریه است که مورد حمله گروه‌های تکفیری و داعش قرار گرفته است. تعاملاتی با این کشورها انجام شده است تا بتوانیم این اسناد را حفظ کنیم».
مشاور رئیس جمهوری بیان کرد: «با درایت رئیس نهاد ریاست جمهوری، ترتیبی اتخاذ شده است تا برخی از اسناد ریاست جمهوری به آرشیو ملی منتقل شود و سایر اسناد نیز در حال انتقال است که پس از فهرست‌نویسی و اسکن، در دسترس عموم قرار می‌گیرد».
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در ادامه به اسناد دیپلماسی کشور اشاره و توضیح داد: «در جلسه‌ای که با وزیر امور خارجه داشتیم، شورای عالی اسناد وزارت امور خارجه تشکیل و مصوب شد دسترسی عموم به این اسناد تا سال ۱۳۵۵، انجام گیرد؛ مگر اسنادی که به منافع ملی لطمه وارد کند».
او به اسنادی که از ایران در سطح جهان وجود دارد اشاره و اذعان کرد: «طبق برآوردهای انجام گرفته از ۲ میلیون سندی که در دنیا متعلق به ایران است، یک میلیون از این اسناد در شبه قاره، نیم میلیون در آسیای میانه و نیم میلیون در ایران است.»
صالحی امیری، با بیان اینکه کارشناسان حوزه مرمت معتقد هستند که عمر اسناد در منزل بیش از ۵۰ سال نخواهد بود، پیشنهاد داد: «برای حل این مشکل چند راهکار وجود دارد؛ نخست اینکه اسنادی که مردم در اختیار دارند، به صورت امانت به سازمان بدهند. ما نیز تضمین می کنیم که اسناد را در شرایط مطلوب نگهداری کرده و هر زمانی که می‌خواستند به آنها تحویل دهیم.»
مشاور رئیس جمهوری افزود: «راه دیگر این است ما آمادگی داریم که خانواده‌ها اسناد مهمی را که دارند، به نام خودشان در مخازن نگهداری کنیم و یا آنها را خریداری کنیم».
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ادامه داد: «اسنادی که در دستگاه‌های اداری وجود دارند بخشی از حافظه تاریخی ملت هستند. دستگاه‌های اداری باید در نظر داشته باشند نرم‌افزارهای مختلفی که در گذشته به ثبت اسناد می‌پرداختند، قابل بازخوانی نیستند و برخی سیستم‌های اتوماسیون حافظه ملی را مخدوش می‌کنند».
او با اشاره به اینکه نسخ خطی در ۴۵ جلد فهرست نویسی شده و در مجموعه‌ای گردآوری شده است، توضیح داد: «باید در نظر داشت ۲۰۰ هزار نسخه خطی در منازل مردم نگهداری می‌شود، برهمین اساس با کشورهای منطقه از جمله عراق، عمان، ترکیه و هند تفاهم‌نامه تبادل اسناد آرشیوی امضا کرده‌ایم که هر سندی که به ایران مربوط شده و به زبان فارسی و عربی تبادل شود. در واقع یکی از فعالیت‌های جدی ما در حوزه بین‌الملل دسترسی به اسناد مربوط به ایران است».
صالحی امیری درباره فعالیت دیجیتال‌سازی اسناد نیز گفت: «یک برنامه پنج‌ساله برای دیجیتال‌سازی ۲۰ درصدی اسناد تهیه شده است. میانگین جهانی این فرایند بین ۱۵ تا ۲۳ درصد است که باتجهیز کردن بخش اسناد، قرار است این میانگینی که برای ما هم اکنون ۵ درصد است، به ۲۰ درصد افزایش پیدا کند».
در ادامه این نشست نیز غلامرضا امیر خانی معاون کتابخانه ملی و شهرام یوسفی‌فر معاون اسناد، به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دادند.
گفتنی است پیش از آغاز نشست خبری، اهالی رسانه و مطبوعات، برای نخستین‌بار امکان این را پیدا کردند تا با حضور در مخزن آرشیو ملی از مخزن سلطنتی قاجار، بخش مرمت اسناد، بخش دیجیتال سازی و اسکن، اسناد مهم بین‌المللی و مخازن تمبرها گزارش تهیه کنند که با استقبال اهالی رسانه همراه بود.
پایان پیام
