پیشنهاد برای جانمایی فضاهای کتاب‌خانه‌ای پایدار
پیشنهاد برای طراحی و جانمایی فضاهای کتاب‌خانه‌ای پایدار، به جای کیوسک‌های ناپایدار در شهر خرم‌آباد
پایگاه خبری گلونی، سلیمان میرزاپور: پیرو نوشتار قبلی این‌جانب در مورد آسیبی که طرح‌های بدون مطالعه و تقلیدی می‌تواند بر پیکره یک قوم و وجهه یک شهر وارد نماید و با توجه به سرمایه اجتماعی پایین (به مقاله «بررسی افتراق فضایی – مکانی شهر و روستا در ابعاد سرمایه اجتماعی «مطالعه موردی شهرستان خرم‌آباد» رجوع شود) و مشارکت شهری اندک شهروندان در گذشته و با توجه به انرژی و زمانی که شهروندان و گروه‌های مختلف مردمی برای جمع‌آوری کتاب (در روزهای اخیر) هزینه نموده‌اند، پیشنهاد می‌گردد محل نگهداری این کتاب‌ها، نه به‌صورت کیوسک باز، بلکه به‌صورت فضایی کانکس مانند در چند نقطه از شهر خرم‌آباد ایجاد گردد.
به چند دلیل این پیشنهاد می‌تواند عملیاتی‌تر و پایدار باشد:
۱- حجم کتاب‌های جمع‌آوری‌شده بیش از ظرفیت کیوسک‌هاست.
۲- آمادگی انجمن‌های مردم‌نهاد و برخی شهروندان به‌منظور همکاری داوطلبانه برای اداره کانکس کتاب‌خوانی
۳- وجود نیروی کار مازاد در شهرداری (در صورت عدم مشارکت شهروندان در اداره کتاب‌خانه‌ها) نیز برای اداره این کتاب‌خانه‌ها و عملیاتی‌شدن آن رهگشا خواهد بود.
۴- ارتقای کمی و کیفی کتاب‌ها با توجه به نگهداری در فضای بزرگ‌تر و قابل کنترل کانکس‌ها کاملا امکان‌پذیر خواهد بود.
۵- در صورت نگهداری کتاب‌ها در همان کیوسک‌های قبلی و ادامه روند قبلی (با درنظرگرفتن احتمال چند درصدی بروز مشکل مشابه آنچه که به‌وجود آمد)، ممکن است شهروندان و افراد زیادی از اینگونه پویش‌ها و به‌طور کلی مشارکت شهری دلسرد و ناامید گردند و حتی سرمایه اجتماعی شهروندان آسیب ببیند.
پیشنهاد برای جانمایی فضاهای کتاب‌خانه‌ای پایدار
۶- در نهایت با توجه به این‌که کتاب‌خانه‌های محله‌ای در شهر وجود ندارد و این کانکس‌ها با توجه به حجم کتاب‌هایی که می‌تواند در آن‌جا ارائه شود، می‌توانند تا حدودی موجب کمرنگ‌ترشدن این خلأ بزرگ گردند.
به‌طور کلی پیشنهاد ایجاد فضاهای کتاب‌خانه‌ای به‌صورت زیر ارائه می‌گردد:
- ایجاد فضایی مناسب و کانکس‌مانند (اما زیبا به لحاظ بصری) که ترجیحا به لحاظ شکلی و نمادی مفهوم کتاب و کتاب‌خوانی را القاء نماید.
- متوسط مساحت این فضاها مطلوب است که حدود ۱۲ متر باشد.
- نحوه اداره این فضاهای کتاب‌خوانی با توجه به آمادگی داوطلبانه شهروندان و انجمن‌های مختلف مردم‌نهاد، می‌تواند به‌صورت چرخشی و داوطلبانه توسط همین افراد دلسوز اداره گردد و در صورت عدم امکان استفاده از این نیرو‌ها، با توجه به وجود نیروی کار مازاد در شهرداری (در صورت عدم مشارکت شهروندان در اداره کتاب‌خانه‌ها) نیز می‌تواند در این مورد رهگشا باشد.
- بدیهی است که با توجه به حجم کمتر کتاب‌ها (نسبت به کتاب‌خانه‌های عمومی) و نوع خدمتی که ارائه می‌گردد، افرادی که متخصص و دانش‌آموخته کتاب‌داری نیستند نیز می‌توانند نقش کتاب‌دار را ایفا نمایند.
- نکته آخر این‌که کتاب‌خانه‌های کوچک پیشنهادی نیز همانند سایر کتاب‌خانه‌های عمومی می‌توانند حق عضویت دریافت نموده و به انجام کارت عضویت نیز مبادرت ورزند. البته به‌منظور تسهیل مطالعه و تشویق کتاب‌خوانی، ارائه کتاب به افراد مختلف غیرعضو به‌صورت امانت و با دریافت کارت شناسایی نیز امکان‌پذیر خواهد بود.
عضو اینستاگرام گلونی شوید و اخبار روز ایران و جهان را دنبال کنید.
پایان پیام
سلام خدمت آقای دکتر میرزاپور عزیز بازهم مثل همیشه مختصر و مفید