۲۰۰ سال کتابت روزنامه‌نگاری در نمایشگاه مطبوعات بررسی شد
۲۰۰ سال کتابت روزنامه‌نگاری در نمایشگاه مطبوعات بررسی شد
در نشست بررسی کتاب‌های روزنامه‌نگاری که با حضور دکتر احمد توکلی، دکتر حسین بصیریان جهرمی و استاد سیدفرید قاسمی برگزار شد، مسائل و مشکلات نشر کتاب از مبدأ تاکنون بررسی شد.
به گزارش پایگاه خبری گلونی احمد توکلی استاد علوم ارتباطات و مدیر انتشارات ثانیه گفت: من یک دیدگاه تلخی درباره کلیت این مبحث دارم. ما در چرخه انتشار کتاب که در نهایت به تولید و مخاطب می‌رسد و ناشر و کتابفروش حلقه واسط آن هستند مشکلات اساسی و پایه‌ای داریم و تا مشکل تولید و مخاطب را بر طرف نکنیم دو حلقه بعدی هم درست نمی‌شوند.
توکلی افزود: از ابتدای سال ۹۴ تا کنون، طی ۲۰ ماه گذشته، ۱۴ انتشارات، کتاب‌های مربوط به رشته ارتباطات را منتشر کردند که تعداد این کتاب‌ها به ۳۵ عدد رسید و تعداد ۱۹ کتاب هم تجدید چاپ شدند.
وی اظهار داشت: از این میان ۲ ناشر هیچ کتابی در این ۲۰ ماه در حوزه ارتباطات منتشر نشده است؛ از این میان انتشارات ثانیه به تنهایی ۲۰ کتاب در این ۲۰ ماه بدون هیچ امکانات دولتی منتشر کرده است.
۲۰۰ سال کتابت روزنامه‌نگاری در نمایشگاه مطبوعات بررسی شد
توکلی با بیان اینکه اولین چیزی که یک تولید را به سرانجام می‌رساند، انگیزه است افزود: این انگیزه یا مالی است یا معنوی و ناشر پس از چاپ کتاب، باید تا ۳ ماه بعد از پول نویسنده و لیتوگرافی و چاپ را بدهد، ولی توزیع تا ۱۰ ماه بعد پول کتاب را می‌دهد؛ فلذا این خود یکی از عوامل زیان ناشر می‌باشد.
توکلی ادامه داد: ما در کشورمان حدود ۱۳ هزار ناشر داریم و ۳۰۰ کتابفروش فعال و این در حالی است که در دنیا این رقم‌ها برعکس است؛ از همین روی باعث می‌شود پس از مدتی بسیاری از کتابفروشی‌های ما تبدیل به ساندویچ فروشی شود.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: کتاب‌های روزنامه نگاری کاملاً تخصصی است و فقط مورد استفاده اساتید و کارشناسان و دانشجویان این رشته است؛ ولی سؤال این است، آیا اصلاً این روزنامه نگاران و متخصصان ما خود را نیازمند مطالعه این کتاب‌ها می‌دانند؟
وی اضافه کرد: ما تا ۵ سال پیش کتاب‌هایمان را با شمارگان ۳۰۰۰ نسخه چاپ می‌کردیم ولی امساله کتاب‌ها با تیراژ ۵۰ و ۲۰۰ نسخه چاپ می‌شود.
سیدفرید قاسمی پیشکسوت روزنامه‌نگاری و حافظه مطبوعات ایران، در این نشست تخصصی اظهار داشت: قبل از پرداختن به انتشار کتاب‌های روزنامه‌نگاری در حال حاضر باید مروری بر تاریخ کتاب‌های این حوزه داشت. ۲۰۰ سال پیش اولین کتاب فارسی در ایران منتشر شد و امسال ما در دویستمین سال چاپ و نشر کتاب‌های فارسی هستیم. در ۹۰ سال اول کتاب مستقلی در حوزه روزنامه‌نگاری منتشر نشد. اگر قانون مطبوعات را که سال ۱۲۸۰ خورشیدی منتشر شد را کتاب به حساب بیاوریم تا به امروز ۱۱۰ سال است که کتاب‌هایی در حوزه روزنامه‌نگاری در حال انتشار است.
وی ادامه داد: در دهه ۱۳۲۰ به دلیل تب و تاب‌های سیاسی و غلبه انواع دیگری از روزنامه‌نگاری بر روزنامه‌نگاری حرفه‌ای اجازه نداد که تالیف و نشری در این حوزه صورت بگیرد؛ بنابراین ما برای کتاب‌های روزنامه‌نگاری دو تاریخ گسسته و پیوسته داریم که تاریخ پیوسته از سال ۱۳۳۰ شروع می‌شود و امروز در شصتمین سال تاریخ پیوسته هستیم.
این محقق تاریخ مطبوعات با بیان اینکه از ۱۳۳۰ تا پایان دهه شصت، ۱۰۰ عنوان کتاب در حوزه روزنامه‌نگاری منتشر شد، اظهار کرد: انتشار این آثار از سال ۱۳۷۰ سیر صعودی پیدا می‌کند و هنوز دهه ۷۰ به پایان نرسیده بود که عنوان کتاب‌های حوزه روزنامه‌نگاری از شمار ۱۰۰ گذشت و برابر با کل تاریخ تا آن زمان شد. در دهه ۸۰ حدود هشتاد عنوان کتاب در حوزه ارتباطات منتشر شد که ۱۰۰ عنوان از آن به حوزه روزنامه‌نگاری اختصاص داشت.
به گفته وی، از سال ۸۰ تا ۹۵ به دلیل حضور سه نوع کتاب، از دادن ارقام درباره انتشار کتاب‌هایی درباره روزنامه‌نگاری بیم دارم. در این ۱۵ سال پدیده‌هایی به نام کتاب‌های تک نقطه‌ای که جنبه تزئینی دارند، کتاب‌های پنج نسخه‌ای که برای ارتقای اداری و دانشگاهی منتشر می‌شوند و کتاب‌های ۵۰ تا ۱۰۰ نسخه‌ای که برای برگزاری دوره‌های آموزشی خاص منتشر می‌شوند، به وجود آمدند.
وی یکی از مشکلاتی که در عرصه کتاب‌های روزنامه‌نگاری وجود دارد را نبود مرجعی مشخص دانست و گفت: هیچ مرجعی برای نقد کتاب‌های روزنامه‌نگاری وجود ندارد که بتواند کتاب‌های تقلبی و اصلی را از هم تمیز دهد. امروز کتاب‌های تقلبی در زمینه روزنامه‌نگاری بسیار زیاد شده است و این موضوع به جریان آموزش و پژوهش آسیب می‌رساند و جریان تالیف و ترجمه را به بیراهه می‌کشاند.
قاسمی ادامه داد: متاسفانه بعضی ادارات و دانشگاه‌ها برای مقاصد پنهان و پیدای خودشان این شیوه‌ها را دنبال می‌کنند؛ این در حالی است که ما نیاز به کتاب‌سنجی و علم‌سنجی کتاب‌های حوزه روزنامه‌نگاری داریم. استنادهای جهت‌داری که در دانشگاه‌ها انجام می‌شود آثار اصیل را در استتار برده است.
این مورخ تاریخ مطبوعات با بیان اینکه امروز ما با چهار نوع نگارش در حوزه کتاب روزنامه‌نگاری با عناوین کتاب‌آفرینی، کتاب‌سازی، کتاب‌بافی و کتاب‌ربایی روبه‌رو هستیم، گفت: کتاب‌آفرینی همان جریان اصیل است که با عرق‌ریزان روح و جسم انجام می‌شود و چندین سال است که در مهجوریت رفته و سه نوع دیگر در یک دسته هستند که تفاوت‌هایی نیز با هم دارند. به طور مثال تشخیص کتاب‌سازی در کتاب‌بافی بسیار سخت است.
وی با اشاره به کپی‌برداری در دانشگاه‌ها گفت: دانشگاه‌هایی که کتاب‌های کپی شده را می‌فروشند یا نسخه الکترونیک در اختیار دانشجویان قرار می‌دهند باعث خسارت‌های معنوی و مادی به پدیدآوردندگان این آثار می‌شوند که در بخش معنوی این خسارت به جامعه هم منتقل می‌شود چون آن مولف دیگر به کارش ادامه نمی‌دهد.
وی ادامه داد: امروز ما با سانسور مدرن مواجه شدیم بدین معنی که آنقدر اطلاعات به مخاطب ارائه می‌کنیم که دیگر علاقه‌ای به خواندن ندارد. در حال حاضر کتاب‌های اصیل ذیل کتاب‌های تقلبی رفته‌اند و ناشران به دشواری زندگی می‌کنند. باید بپذیریم که آنها اهل تولید و ما اهل مصرف هستیم. اگر تولیدکنندگان و پدیدآورندگان را مورد توجه قرار دهیم ما هم می‌توانیم از مقام تولیدکننده به مصرف‌کننده برسیم؛ این در حالی است که تولیدکنندگان ما امروز ناامید شدند و کارهای اصلی در استتار هستند.
قاسمی با بیان اینکه به جای آنکه در کشور به ممیزی‌های سیاسی توجه شود باید ممیزی علمی وجود داشته باشد، گفت: در حال حاضر کتاب‌هایی با نشان دانشگاه‌های معتبر کشور منتشر می‌شوند که محتوای آنها غلط است. اگر می‌خواهیم پیشرفت کنیم باید کتاب‌هایی که با نشانه‌های دانشگاهی و علمی پژوهشی منتشر می‌شوند محتوای درستی داشته باشند.
این مورخ مطبوعات بیان کرد: ما از طرفی دنبال رشد و توسعه هستیم و از طرفی هم به دنبال جریان‌های علمی نمی‌رویم. بسیاری از سوالات کنکور ارشد و دکترای ما غلط است. چه مرجعی در کشور وجود دارد که کتاب‌ها و این سوالات کنکو ر را پالایش کند.
۲۰۰ سال کتابت روزنامه‌نگاری در نمایشگاه مطبوعات بررسی شد
بیست‌ودومین نمایشگاه مطبوعات تا ۲۱ آبان ماه در مصلای امام خمینی (ره) برپاست و هر روز از ساعت ۹٫۳۰ تا ۲۰٫۳۰ میزبان علاقمندان حوزه فرهنگ و رسانه است.
پایان پیام
برای خواندن مطالب دیگر می‌توانید به سایت گلونی مراجعه کنید.
ویدیوهایی درباره این موضوع در آپارات گلونی ببینید.
کد خبر : 27889 ساعت خبر : 9:50 ق.ظ