شال‌اندازی در یلدای لرستان
شال‌اندازی در یلدای لرستان
به گزارش پایگاه خبری گلونی علیمردان عسکری‌عالم در کتاب ادبیات شفاهی قوم لر نوشته است: مراسم و آیین شب یلدا و همچنین عید نوروز است.
در این آیین، جوانان بالای پشت‌بام‌ها می‌روند و با آویختن شال بلندی از سر در ایوان و یا سوراخ سقف خانه‌ها که در قدیم حکم دودکش خانه را داشته است و در اصطلاح محلی به آن «کُناباجه konã bãja» می‌گویند، می‌آویزند و با اشعاری به گویش لری با این مضمون می‌خوانند: امشو اول قهاره، خیر دِ بواره، نون و پنیر و شیره، کویخا حونت نمیره. چیی به «فلونی…» بیاره. یعنی: امشب شب اول «سرما» است، خیر و برکت به خانه‌ات بیارد، نان و پنیر و شیره کدخدای خانه‌ات نمیره: یک چیزی بده «فلان‌کس» بیاره.
شال‌اندازی در یلدای لرستان
صاحب‌خانه نیز هدیه‌ای از قبیل وجه نقد و یا از خوردنی‌هایی مانند: گرده، بادام، تخم‌مرغ، مویز، توت، کشمش و… در لای شال می‌گذارد و شال را گره می‌زند و آویزنده آن را بالا می‌کشد.
در این آیین، رسم بر آن است که نه صاحب‌خانه گروه درخواست کننده را می‌بیند و… نه گروه، صاحب‌خانه را می‌بیند. این مراسم در منطقه لرستان و به‌ویژه الشتر، سرشب و بعد از غروب آفتاب شب یلدا و عیدنوروز انجام می‌شود.
شب چله
این طولانی‌ترین شب در نظر ایرانیان، نحس بود زیرا اهریمن تاریکی ادامه‌ی بیشتری داشت برای دفع این نحوست تا باز آمدن خورشید (=نماد مهر یا میترا) به دوراتش شادی می‌کردند و خوان می‌گستردند: حافظ: صحبت حکام، ظلمت شب یلداست/ نور زخورشید جوی، بو که برآید.
سعدی: نظربه روی تو هربامداد، نوروزی است/ شب فراق تو هرشب که هست یلدایی است!
برای مطالعه بیشتر به فرهنگ اساطیر تالیف دکتر محمدجعفر یاحقی رجوع کنید.
پایان پیام
کد خبر : 29135 ساعت خبر : 6:08 ب.ظ