اگر بتوانیم علائم سردرد را بهدقت در دفترى ثبت کنیم برآورد خوبى راجع به اینکه معمولاً چه موقع درد صورت یا پوست سر شروع مىشود، مىتواند به فرد کمک کند که بداند چه وقت باید داروها را شروع تا حداکثر تسکین درد را به دنبال داشته باشد. گر چه بیشتر سردردهاى مزمن خطرناک نیستند ولى هر تغییر مهمى در الگوى سردرد، بلا اثر شدن دارویى که تاکنون مؤثر بوده، یا به وجود آمدن مشکل دیگرى علاوه بر سردرد، پزشک را موظف مىکند که وضعیت را مجدداً بررسى کند.
به گزارش پایگاه خبری گلونی، فرادید نوشت: «داون ا.مارکوس، دانشیار دانشکده پزشکى پیتسبورو، دپارتمان بیهوشى، دراینباره توضیح مىدهد وقتیکه سردرد شدید و ضربان داری را احساس مىکنید، سرتان را با دودستتان مىگیرید و مىگویید: «احساس مىکنم، مغزم دارد بیرون مىزند، فکر مىکنم اگر نگهش دارم، بهتر است.»
این احساس کاذب وجود دارد که مغز بزرگتر شده و همین درد ایجاد مىکند. جالب است اگر بدانیم بافت مغز هیچگونه احساس دردى همچون بافتهاى دیگر مثل پوست ندارد. ازآنجاکه مغز در داخل پوشش سخت و محافظى قرارگرفته، لذا فاقد حسهایى چون لمس و فشار است که بیشتر مختص بخشهاى باز و در معرض تماس خارج از بدناند. درواقع جراحان مغز میتوانند بافت مغز را در فرد بیدار برش دهند؛ بیآنکه وى حتى متوجه حرکت چاقو شود.
سردرد به دلیل فعال شدن و تحریک ساختمانهایى که درد را حس مىکنند، ایجاد مىشود. در موارد تومورهاى مغز درد علامت دیرهنگامى است و در این مواقع درد بهطورکلی زمانى احساس مىشود که تومور آنقدر بزرگ شود که بتواند به استخوانها آسیب رساند یا عروق خونى یا اعصاب را تحت کشش قرار دهد. مشکلات در ناحیه گردن نیز مىتوانند موجب درد شوند که در این حالت درد از گردن به پشت سر و غالباً ازآنجا به سر و یکچشم تیر مىکشد. لیکن عفونت یا التهاب سینوسها (که معمولاً بخشى از یک واکنش حساسیتىاند) جزء علتهاى غیر شایع سردردهاى عودکنندهاند.
نکته جالب اینکه راجر کدى و کرتیس اشنایدر از «مرکز مراقبتهاى سردرد» در مونتانا دریافتهاند ۲۵ تا ۳۰ درصد کسانى که از میگرن رنج مىبرند، علائمى را در بین طول دورههاى شدت سردرد گزارش مىکنند و نزدیک ۹۸ درصد کسانى که تصور مىکردند دچار سردردهاى سینوسى هستند، در واقع میگرن داشتند.
شایعترین انواع سردردهاى مزمن، میگرن و انواع سردردها از نوع تنشى هستند
میگرن سردردى دورهاى است که معمولاً بین ماهى یکبار تا دو بار در هفته روى مىدهد و هر دورهاش بین هشتتا ۱۲ ساعت به طول مىانجامد. میگرن اغلب بهصورت درد یکطرفه ضربانى احساس مىشود که فعالیتها را محدود مىکند و ممکن است با تهوع و حساسیت به نور صدا و بو همراه باشد.
درد تنشى بیشتر پیش مىآید و درد – که بهطورمعمول بهصورت درد فشارى مبهمى در دو طرف سر احساس میشود – فعالیتها را کم میکند. این درد گاه تا چندین روز ادامه پیدا میکند. هر دو نوع سردرد در پاسخ بهقرار گرفتن در معرض عوامل آغازگر داخلى یا خارجى، مثل تغییرات هورمونى، محرومیت از خواب، گرسنگى یا تنش پیش میآیند.
قرار گرفتن در معرض این آغازگرها، مغز را وادار میسازد که پیامها و اشاراتى به مراکز درد بفرستد که موجب ترشح پیامبرهاى شیمیایى گوناگون، منجمله سروتونین و نوراپینفرین شده نهایتاً عروق مننژها (پردههای) اطراف مغز را گشاد میکند. حاصل این گشادشدن عروق افزایش جریان خون است که موجب میشود عروق دو طرف بیرون سر پرخون، برجسته و تا حدى دردناک شوند.
با تورم و بزرگتر شدن عروق خونى، اعصابى که در اطراف آنها قرارگرفته کشیده میشود که همین موجب میشود علائمى به سیستم سهقلو- ناحیهای از مغز که پیامهای درد را به سروصورت میفرستد – بفرستند. فعال شدن سیستم سهقلو در اکثر موارد موجب درد اطراف چشمها و گونهها میشود، همان احساس کاذب درد «سینوس» است.
همچنین سیستم سهقلو پیامهایی نیز به هیپوتالاموس- ناحیهای در مغز که مسئول فعالیتهای ما براى به دست آوردن غذا است – و بخش فوقانى طناب نخاعى میفرستد که همین موجب گرفتگى عضلات در ناحیه گردن میشود. همینکه مسیر سردرد بهطور کامل فعال شد، دیگر درمانها چندان کارگر نخواهند بود.
کارى که رامى برستاین از دانشگاه هاروارد بر روى موشها و انسانها انجام داد، نشان داد که براى آنکه داروها مؤثر واقع شوند باید هر چه زودتر در مسیر پیشرفت بیمارى از آنها استفاده کرد. بیماران میگرنى اغلب متوجه میشوند که سردردشان بااحساس ضربان و سپس افزایش حساسیت پوست آغاز میشود. این افزایش حساسیت پوست میتواند به شکل دردناک بودن کف سر، موهاى دردناک یا احساس درد به هنگام شانه کردن موهاى سر یا انداختن گوشواره یا زدن عینک درآید.
اگر بتوانیم علائم سردرد را بهدقت در دفترى ثبت کنیم برآورد خوبى راجع به اینکه معمولاً چه موقع درد صورت یا پوست سر شروع میشود، میتواند به فرد کمک کند که بداند چه وقت باید داروها را شروع تا حداکثر تسکین درد را به دنبال داشته باشد. گرچه بیشتر سردردهاى مزمن خطرناک نیستند، ولى هر تغییر مهمى در الگوى سردرد، بلااثر شدن دارویى که تاکنون مؤثر بوده، یا به وجود آمدن مشکل دیگرى علاوه بر سردرد، پزشک را موظف میسازد که وضعیت را مجدداً بررسى کند.»
پایان پیام