قدیمی ترین سند تاریخی خلیج فارس

قدیمی‌ترین سند تاریخی خلیج فارس

مسالک و ممالک که در فهرست حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسیده یکی از کهن‌ترین اسناد نام خلیج فارس است.

به گزارش پایگاه خبری گلونی، مسالک ‌و ممالک اثر ابواسحق ابراهیم بن محمد فارسی اصطخری در زمینه تاریخ و جغرافیای است که در قرن چهارم هجری قمری (۱۰ میلادی) نوشته شده است.

این اثر نقشه شهرها و کشورها، راه‌های ارتباطی و نقشه، موقعیت ممالک، کوه‌ها و دریاها را مشخص کرده که از مهم‌ترین نقشه‌های این کتاب می‌توان به موقعیت و نام خلیج فارس با عنوان «بحر صوره فارس» اشاره کرد.

قدیمی‌ترین سند تاریخی خلیج فارس

این نسخه‌ خطی دوم دی ماه ۱۳۸۷ در فهرست کمیته ملی حافظه جهانی یونسکو و به شماره‌ ۱۰۰۵ به ثبت رسیده و اکنون در موزه دوران اسلامی، موزه ملی ایران نگهداری می‌شود.

نام خلیج فارس در پیش از اسلام:

دکتر محمدجواد مشکور در کتاب «نام خلیج فارس در طول تاریخ» نوشته است:

۱- پیش از آنکه آریایی‌های ایرانی بر فلات ایران تسلط پیدا کنند آسوريان این دریا را در کتیبه‌های خود به نام « نارمرتو» و Nar Marratu که به معنی رود تلخ است یاد کرده‌اند و این کهنه‌ترین نامی است که از خلیج فارس به جای مانده است.

۲- در کتیبه‌‌ای که از داریوش بزرگ در تنگه سوئز یافته‌اند درعبارت‌ درایه تيه هچا پارسا آئی‌تی Draya tya hacha parsat aity یعنی: دریایی که از پارس می‌رود يا سر می‌گیرد، منظور از دریای پارس همان خلیج فارس است.

در زمان ساسانیان نیز این منطقه را دریای پارس می‌گفتند.

۳- هرودت مورخ یونانی در گذشته در ۴۲۵ ق‌م اقیانوسی را که در جنوب غربی آسیاست از دریای احمر گرفته تا دهانه‌ هندوستان را اری‌تروس Erythros (اریتره Erithree) یعنی دریای سرخ می‌خواند و این تسميه بمناسبت رنگ خاک آن سواحل است که متمایل به سرخی است.

پیداست که هرودت خلیج فارس را درست نمی‌شناخته از این جهت از آن نامی نبرده و همان نام مبهم اریتره که اعم از اقیانوس هند و بحر عمان و خلیج فارس است اکتفا کرده است.

۴- مورخ دیگر یونانی فلاویوس آریانوس (Fluvius Arrianus) که در سده دوم میلادی می‌زیست در کتاب معروف خود آنابازیس یا تاریخ سفرهای جنگی اسکندر ضمن شرح بحر پیمائی نه‌آرخوس ( Nearchus ) که با اسکندر ماموریت یافته بود از رود سند به دریای عمان و خلیج فارس بگذرد و به مصب فرات داخل شود نام این خلیج را پرسیکون کاای تاس Persikonkaitias نوشته که ترجمه‌ تحت‌اللفظی آن خلیج فارس است.

پایان پیام