به گزارش پایگاه خبری گلونی، رضا صبوری نوجه‌دهی نوشته است: در تشخیص علل عارضه ترک، تحلیل زمانی ترک کمک مهمی به طراح مرمت کار می‌کند. بدین معنی که از این طریق می‌توان زنده یا مرده بودن ترک را معلوم کرد. برای رسیدن به یک چنین تحلیلی، مرمت کار معمولا از شاهد یا شاهد گچی استفاده می‌کنند.
انواع شاهدها عبارتند از: گچ، شیشه، چسب و شیشه و انواع شاهدهای پیش ساخته که بر حسب ضرورت به کار می‌رود. شاهد گچی رایج‌ترین شاهد است.
برای به کارگیری شاهد، رعایت نکات زیر ضروری است:
۱ برداشتن لایه‌های اضافی.
۲- نصب شاهد گچی در بدنه اصلی جسم مورد بررسی.
۳- زدودن دوده و گده خاک و مواد زاید به وسیله فرچه و فشار هوا از محل نصب شاهد.
۴- مرطوب کردن محل نصب شاهد تا آب موجود در ملات گچ را به خود جذب نکند. در غیر این صورت ترک حاصله از خشک شدن سریع گچ، مرمت کار را به اشتباه می‌اندازد.
۵- شاهد گچی، در مقابل درز میان ترک باید نسبت به دو تکیه گاه خود نازکتر و کم‌حجم‌تر باشد.
۶- ملات گچ بایستی از نوعی باشد که با از دست دادن آب ترک مویی برندارد.
روش شاهدگذاری
یکی از این روش‌ها شاهدگذاری است. بر روی ترک علایمی گچی یا شیشه‌ای در داخل و خارج ساختمان قرار داده می‌شود. برای این علامات غالبا از گچ استفاده می‌شود. (انتخاب مصالح شاهد بستگی به عوامل جوی داخل و خارج بنا دارد) ابعاد شاهد به طول cm 20 ، عرض cm 10، و ضخامت cm 2، است که برای دقت بیشتر، آن را به صورت دم چلچله‌ای می‌سازند.
روش اجرای آن به این صورت است که محل ترک را از داخل تمیز و محل شاهد را کمی زبر و مرطوب می‌کنند تا قدرت چسبندگی آن افزایش یابد. تعداد این شاهدها بستگی به نوع ترک و کیفیت نهایی مورد نظر ما دارد. در کنار کار جدولی تهیه و هر ماه یک بار، بر اساس شماره شاهد، تغییرات آن در جدول ضبط می‌شود.
سپس بر اساس این جدول منحنی پیشرفت ترک را ترسیم می‌کنیم. پس از مدتی می‌توان بررسی کرد که ترک فعال (در حال پیشروی) است یا غیر فعال (متوقف). آن گاه توجه می‌کنیم که در صورت فعال بودن، چه عواملی در آن دخیل هستند. سپس به اقتضای نیاز مرمتی بنا، اقدامات و راه حل‌های متناسب را بر می‌گزینیم. در بررسی منحنی پیشرفت ترک، ملاحظه می‌کنیم که ترک از بخش فوقانی ساختمان رو به پایین است و شدت آن هر ماه بیشتر شده و سریعا بخش‌های تحتانی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. این بررسی نشانگر وجود ضایعه بر اثر رانش در بخش‌های فوقانی بناست. اما اگر در همان ماه اول، تمام شاهدها گواه پیشروی ترک باشند، نتیجه می‌گیریم که پی نشست کرده است.
حالا نگاهی به این دیوار قلعه فلک‌الافلاک بیندازید. شاهدی که در ۹۳/۸/۸ نصب شده است از وسط ترک خورده است و شواهد نشان می‌دهد این دیوار بعد از ترک خوردن دوباره شاهدگذاری نشده است.
در طول سال‌های گذشته برای تنویر افکار عمومی جدول اطلاعات و تحلیل شاهدگذاری‌های این بنای مهم منتشر نشده است. این عکس نشان‌دهنده رشد ترک‌ها و فشار بر این دیوار است. آیا مشخص شده است منبع فشار از حرکت زمین است یا از فشار سقف است و… باید بدانید که آجرفرش کردن و سیمان کردن توامان سقف قلعه در سال‌های گذشته بار اضافی بر برج‌های این بنا تحمیل کرده است و یکی از عوامل ترک‌ها همین بار اضافی است. آیا قلعه با این بار اضافه در مقابل زلزله طاقت خواهد آورد؟
پایان پیام
