لوک تارتار نمایشنامه‌نویس فرانسوی و حمید امجد کارگردان و نمایشنامه‌نویس شناخته شده کشورمان در دومین پنل گفت‌وگوی سی‌وششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نقطه نظرات خود را درباره «جایگاه متن در تئاتر امروز» را مطرح و به سوالات حاضران درباره این موضوع پاسخ دادند.
به گزارش پایگاه خبری گلونی، دومین پنل گفت‌وگوی جایزه ادبیات نمایشی سی و‌ششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با مشارکت نشر نیماژ و خانه هنرمندان ایران، عصر روز جمعه ۱۵ دی‌ماه جاری در سالن امیرخانی خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
اصغر نوری مدیر بخش جایزه ادبیات نمایشی سی‌وششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر که همانند روز قبل اجرای آن را برعهده داشت، ابتدا در سخنانی با بیان اینکه تصور ما این است که مشکلاتی که در ایران در ارتباط با تئاتر وجود دارد در کشورهای دیگر وجود ندارد اما با صحبت‌های دیروز انزو کرمن متوجه می‌شویم همه به نوعی درگیر مشکلات هستند، گفت: متاسفانه در ایران نمایشنامه‌نویسان و تئاترهای عامه‌پسند توانستند از لحاظ اقتصادی جایگاه‌هایی پیدا کنند و این ضربه به تئاتر فاخر می‌زند. این امر در کشورهای دیگر هم صادق است اما در کشوری مانند فرانسه دولت از نمایشنامه‌ها و تئاترهای غیرتجاری استقبال و حمایت مالی می‌کند.
پس از سخنان نوری، حمید امجد بعنوان سخنران این پنل گفت: متاسفانه تئاترهای سخیف جذاب‌تر از تئاترهای حرفه‌ای شده‌اند. هایدگر در تعریف شعر می‌گوید شعر حاصل هم‌زمانی اندیشیدن و ساختن است، که اندیشه همان ایده است و ساختن امر بالفعل یا ساختن تجربه است. ایده همان تصور و فکر است که در ذهن داریم، بین ایده و تجربه باید تعادلی برقرار باشد. در غیر این‌صورت باعث ایجاد ذهنیت ایدئولوژیک می‌شود، تجربه بدون ایده معیار ارزش‌گذاری ندارد، خیلی از تجربه‌ها می‌تواند حاصل تجربه آنی باشد. در ادبیات مواد و مصالح همان کلمه هستند. در واقع ما با کلام می‌اندیشیم و کلمه مواد و مصالح تجربه می‌شود و هم‌زمانی ایده و تجربه اتفاق می‌افتد.
امجد افزود: در تئاتر هر چه پروداکشن بیشتر باشد مانند عوامل سخت افزاری تعداد هنرمندان زمان و مکان یک نوع فرسایش‌گویی ایجاد می‌شود و هم زمانی ایده و تجربه اتفاق نمی‌افتد.
او با بیان اینکه ایده و متن و عمل نوشتن مهارت و شرایط خاص خود را دارد، ادامه داد: برخی می‌گویند باید تئاتر متن‌محور را کنار گذاشت و اجرا جایگزین آن شود که آن زمان به پست‌مدرن معروف شد و البته رنگ باخت. متاسفانه در ایران قبل از اینکه ایده را بیازماییم آن را اجرا می‌کنیم.
حمید امجد همچنین با اشاره به اینکه ما جامعه شفاهی داریم؛ عنوان کرد: مسئله این است که فرهنگ امری مکتوب است و اجرا و نمایش هم باید مکتوب باشند. اندیشیدن برای گسترش نمی‌تواند شفاهی بماند ما همیشه به متن پر از جزئیات نیاز نداریم مهم آن است که چه می‌خواهد به وجود بیاید و چقدر نیاز به ظرفیت اجرایی دارد، متن و اجرا به هم وابسته‌اند
پس از سخنان حمید امجد لوک تارتار نمایشنامه‌نویس فرانسوی در سخنان خود درباره تحولات اروپا از دهه ۷۰ به بعد در فرم و میزانسن و نمایشنامه گفت: در فرانسه زمانی قدرت مطلق به دست کارگردان‌ها افتاد مدتی طولانی نمایش‌ها رویکرد میزانسنی داشتند و نمایشنامه‌نویسان جایگاه خود را از دست دادند. وزیر فرنگ فرانسه تمهیدی اندیشید برای کمک به متن‌هایی که دارای خلاقیت بودند کمک‌هایی نظیر بورس و غیره. الان نمایشنامه‌نویس جایگاه و اهمیت خود را دارد.
تارتار در ادامه این نشست از تجربیات خود درباره کار با نوجوان‌ها و دغدغه‌اش درباره آن‌ها گفت و این که تمام کارها مشکلات و سختی دارد اما برای انجام و اثبات آن باید جنگید، باید دوباره جایگاه متن و نویسنده ابداع شود و ابزار کار من کلمه است، متن یکی از عناصری است که اجرا را تشکیل می‌دهد.
پس از سخنان این نمایشنامه‌نویس فرانسوی از دو کتاب «هوس کشتن روی نوک زبان و اکتینگ» نوشته زویه دورنژه با ترجمه زیبا خادم حقیقت و کتاب «درست آخر دنیا و داستان عشق» نوشته ژان لوک لگراس و ترجمه زیبا خادم حقیقت که توسط انتشارات نیماژ روانه بازار کتاب شده، رونمایی شد.
گفتنی است، چهره هایی همچون محمدرضا خاکی، فارس باقری، سلما سلامتی و… از جمله هنرمندان حاضر در این نشست بودند.
پایان پیام