گلونی

حق شکراللهی بر گردن درست‌نویسی

به گزارش پایگاه خبری گلونی، مزخرفات فارسی عنوان کتابی به قلم ویراستار سرشناس «رضا شکراللهی» است که در مدت زمانی کوتاه در آستانۀ چاپ سوم قرار گرفته است. دلیل اقبال مخاطبان به این کتاب را می‌توان در یادداشتی دریافت که به قلم سایه اقتصادی‌نیا در شماره‌ نوروز ۹۷ مجله اندیشه پویا منتشر شده است. متن این یادداشت و زندگینامۀ رضا شکراللهی را در ادامه می‌خوانید.

 حق شکراللهی بر گردن درست‌نویسی

مزخرفات فارسی گلچینی است از یادداشت‌های رضا شکراللهی دربارۀ زبان و خط فارسی. این یادداشت‌ها که پیشتر در چند رسانه‌، و از همه مهم‌تر در سایت پربینندۀ او، خوابگرد، منتشر شده بود، اینک بازنویسی و ویرایش شده و صورت کتاب به خود گرفته است. از آنجا که بیشتر یادداشت‌ها در حوزۀ درست‌نویسی است، از تجویز و باید نباید دور نیست اما زبان آموزگارانه و آمیخته با طنزی جوان‌پسند موضوع را برای مخاطبان سهل کرده و زمینۀ برقراری ارتباط با نسلی را فراهم آورده که نه‌تنها از هرگونه دستورمندی و قاعده‌گذاری گریزان است، بلکه اساساً، به دلیل غرق شدن در اقیانوس فضای مجازی و احاطه شدن با ابداعات زبانی رسانه‌های گوناگون، حساسیت زبانی خود را تا حدود زیادی از دست داده است.

برای خرید اینترنتی کتاب کلیک کنید

شکراللهی قرص را در روکش شکلات در دهان جوانانی گذاشته است که کمتر حوصله دارند سراغ منابع اصلی بروند و لابه‌لای فرهنگ‌ها و لغت‌نامه‌ها و شیوه‌نامه‌ها دنبال درست و غلط بگردند ـ سهل است، اگر اصلاً به درست و غلط در زبان اعتقادی داشته باشند. مهم‌ترین دستاورد این یادداشت‌ها، به‌ویژه در زمان انتشارشان، ایجاد و تقویت حساسیت زبانی در ذهن جوانانی بوده است که، به دلیل دور شدن از منابع مکتوب و قرار گرفتن در فضای متشتت و پرهرج‌ومرج زبان فارسی در فضای مجازی، حساسیت و ذائقۀ زبانی‌ و قوّۀ تشخیصشان بسیار افت کرده و تقریباً به صفر رسیده است.

حق رضا شکراللهی بر گردن درست‌نویسی به سبب انتشار کتاب مزخرفات فارسی نیست بلکه به جهت درک بهنگام این ضرورت است که باید از خط و زبان فارسی در فضای مجازی محافظت کرد. او پیش از این، در بدو همه‌گیر شدن امکان فارسی‌نویسی آنلاین، در زمرۀ نخستین کسانی بود که به فکر سامان‌دۀ فارسی‌نویسی افتاد و از راه پیوند زدن اندوختۀ تئوریک و تجربی خود با امکانات فناوری توانست با خیل گسترده‌ای از فارسی‎نویسان در اقیانوس اینترنت ارتباط برقرار کند و آنها را نسبت به کاربرد زبان فارسی در رسانه‌های شخصی، اعم از وبلاگ‌ها و وب‌سایت‌ها و جز آن، حساس و آگاه و توانمند سازد. مزخرفات فارسی میوۀ واقعیِ آن باغ مجازی است.

زندگینامه رضا شکراللهی

ویراستار، فعال ادبی، روزنامه‌نگار و ویراستار بازنشستۀ رادیوفرهنگ

رضا شکراللهی در سال ۱۳۵۱ در شهر نجف‌آباد به دنیا آمده است. دوران کودکی را در زادگاهش نجف‌آباد گذرانده و دوره‌ نوجوانی‌اش بیشتر دز جنگ ایران و عراق گذشت که به دوبار مجروحیت او  انجامید. پس از مهاجرت به تهران، از سال ۱۳۷۱، کارمند صداوسیما شد و در دوران خدمت در این سازمان، ضمن تحصیل در رشته‌ کارگردانی فیلم دانشکدۀ صداوسیما، پس از یک دورۀ چندساله نویسندگی، کارگردانی و اجرای برنامه‌ها و مستندهای فرهنگی در شبکۀ اول سیما، به شبکۀ رادیویی فرهنگ رفت و ضمن همکاری در نگارش برخی فیلمنامه‌های سینمایی (نفس عمیق، حالا حرکت کن و…) و تلویزیونی (خبرنگار خارجی، بوی نان تازه، افسانۀ خورشید و…) تا پایان دورۀ خدمت در این شبکه به ویرایش متون ادبی و فعالیت‌های آموزشی در زمینۀ ویرایش مشغول بود.

شکراللهی کار روزنامه‌نگاری را با صفحۀ ادب و هنر روزنامۀ «سلام» آغاز کرد. نوشتن به صورت آزاد برای هفته‌نامه‌های «آوا» و «نور» و روزنامه‌های «همشهری» (نخستین دورۀ ضمیمۀ همشهری)، شرق، اعتماد، وقایع تهرانیه و برخی نشریات دیگر از جمله فعالیت‌های روزنامه‌نگاری او بوده است. تأسیس ستون ثابت «شیرینی زبان» در برخی روزنامه‌ها برای پرداختن به موضوع زبان و نگارش ادامه‌دارترین فعالیت مطبوعاتی او بوده است که هم‌چنان به صور‌ت‌های گوناگون ادامه دارد.

رضا شکراللهی فعالیت خود در حوز‌ۀ ادبیات داستانی را به‌طور متمرکز از سال ۱۳۸۰ آغاز کرد. تأسیس و ادارۀ وب‌سایت ادبی خوابگرد و هفتان، برگزاری جوایز ادبی، داوری برخی دیگر از جوایز و ویرایش تخصصی ادبیات داستانی، بخشی از کارهای او در این سال‌ها بوده است. وب‌سایت «هفتان»، که خیلی زود به یک پایگاه خبری معتبر برای مراجعۀ اهل ادب و فرهنگ تبدیل شده بود، پس از سه و سال نیم فعالیتِ مستمر، در سال ۱۳۸۷ به دلیل فشارهای امنیتی دولت وقت مسدود و تعطیل شد. اما وب‌سایت خوابگرد که سابقۀ راه‌اندازی آن به سال ۱۳۸۱  برمی‌گردد، هم‌چنان برپا و فعال است.

جایزۀ ادبی بهرام صادقی

جایزۀ ادبی بهرام صادقی، نخستین جایزۀ اینترنتی برای داستان کوتاه بود که شکراللهی آن را در سال ۱۳۸۲ در وب‌سایت خوابگرد، با همراۀ  و داوری نویسندگانی چون رضا قاسمی، عباس معروفی، منیرو روانی‌‌پور، احمد غلامی، خسرو دوامی، محمدحسن شهسواری و حسن محمودی راه انداخت. دومین و سومین دورۀ این مسابقه نیز در سال‌های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ با دبیری و داوری او و و داوری فرشته احمدی، حسین پاینده، حسین سناپور، علی خدایی و محمدحسن شهسواری برگزار شد.

داوری و کمک به برگزاری دو دوره جایزۀ داستان کوتاه شهر کتاب، داوری در یک دوره از جایزۀ ادبی تعطیل‌شدۀ نویسندگان و منتقدان مطبوعات از دیگر فعالیت‌های ادبی اوست.

او هم‌چنین برگزاری دو دوره جایزۀ کتاب سال به انتخاب شماری از وبلاگ‌نویسان را در کارنامۀ خود دارد.

ویرایش تخصصی ادبیات داستانی و فعالیت در این زمینه، جدی‌ترین دل‌مشغولی رضا شکراللهی در این سال‌ها بوده و کتاب «مزخرفات فارسی» نخستین کتاب او با موضوع نگارش و ویرایش است که نشر ققنوس آن را در زمستان ۱۳۹۶ منتشر کرد. نشرهای افق، چشمه و ققنوس از جملۀ نشرهایی هستند که وی با آنان همکاری کرده است.

شماری از آثاری که ویرایش آن‌ها بر عهدۀ او بوده، به این شرح است:

پاگرد، محمدحسن شهسواری، افق

شب ممکن، محمدحسن شهسواری، چشمه

کلمه‌های و ترکیب‌های کهنه، محمدحسن شهسواری، چشمه

تقدیم به چند داستان کوتاه، محمدحسن شهسواری، افق

شهربانو، محمدحسن شهسواری، چشمه

میم عزیز، محمدحسن شهسواری، چشمه

بهشت مغولی، محمدحسن شهسواری، ناشر مؤلف

وقتی دلی، محمدحسن شهسواری، شهرستان ادب

این سوی رودخانه ی ادر، یودیت هرمان (محمود حسینی‌زاد)، افق

لکه‌های ته فنجان قهوه، رضا ارژنگ، افق

کشور آخرین‌ها، پل استر (خجسته کیهان)، افق

پمپی، رابرت هریس (خجسته کیهان)، افق

ارواح، پل استر (خجسته کیهان)، افق

شب پیشگویی، پل استر (خجسته کیهان)، افق

بابا باتری‌دار می‌شود، رضا ساکی، گل‌آقا

سمساری، رضا ساکی، پرسه

منتقدی از شوروی سابق، رضا ساکی، پرسه

ساسات، رضا ساکی، پرسه

مرگ‌بازی، پدرام رضایی‌زاده، چشمه

یوسف‌آباد خیابان سی و سوم، سینا دادخواه، چشمه

پری فراموشی، فرشته احمدی، ققنوس

نفرین خاکستری، مهسا محب‌علی، افق

پرترۀ مرد ناتمام، امیرحسین یزدان‌بد، چشمه

برو ولگردی کن رفیق، مهدی ربی، چشمه

گلف روی باروت، آیدا مرادی آهنی، نگاه

به هادس خوش آمدید، بلقیس سلیمانی، چشمه

لب‌خوانی، ابوذر قاسمیان، نگاه

همین حالا داشتم چیزی می‌گفتم، احمد آرام، چشمه

ابر صورتی، علیرضا محمودی ایرانمهر، چشمه

مجمع‌الجزایر اوریون، رؤیا دست‌غیب، افق

دختری که خودش را خورد، سعید محسنی، چشمه

یکشنبه، آراز بارسقیان، چشمه

همه چی درس می‌شه، آزاده محسنی، چشمه

چه زود بزرگ شدم، حسن فرهنگ‌فر، چشمه

چهارشنبۀ دیوانه، الهامه کاغذچی، چشمه

دو کام حبس، مریم منصوری، چشمه

رگ، یاسمن شکرگزار، چشمه

قبرستان سقف ندارد، سامان آزادی، چشمه

در ماه می‌میریم، سعید شریفی، افراز

امروز شنبه، یوسف انصاری، افراز

هذیان، محمدهاشم اکبریانی، چشمه

حالا یک کلاه آفتابی قرمز دارم، عطیه راد، چشمه

پنجاه درجه بالای صفر، علی چنگیزی، چشمه

خط فاصله، هادی کیکاووسی، چشمه

شب‌های کوش‌آداسی، رؤیا صدر، ققنوس

زندگی و مرگ یک اسطوره، محسن گلتاش، چشمه

پایان پیام

خروج از نسخه موبایل