گلونی

قوم کاسی خالق مفرغ لرستان

مفرغ کاسیان

مفرغ کاسیان

دیاکونوف معتقد است که به احتمال قوی قبایل لر کنونی که با دامداری در کوهستان زندگی می‌کنند، از اخلاف کاسی هستند.

به گزارش پایگاه خبری گلونی، فریده غلامرضایی در کتاب «لرستان در هزاره‌های خاموش» (نشر آرون) نوشته است:

کاسی‌ها در هزاره سوم پیش از میلاد مهمترین قبایل بومی آسیایی دامنه‌های زاگرس به شمار می‌رفتند.

محل اصلی سکونت آن‌ها «لرستان امروزی» بوده است که از هزاره‌های پیشتر در این منطقه ساکن شده بوده‌اند و به تدریج با افزایش تعداد افراد و نیروی قبیله‌ای فراوان، منطقه‌ای وسیع از دامنه‌های جنوبی خزر تا کردستان و کناره‌های غربی کویر مرکزی ایران را تحت سیطره خود قرار داده‌اند. آنان به زبانی که با زبان ایلامی‌ها خویشاوندی داشت، تکلم می‌کردند.

دانشمندان، زبان کاسی‌ها را از سلسله زبان‌های قفقازی محسوب می‌دارند. یکی از دبیران بابلی فهرستی از لغات کاسی جمع کرده و روی همین اصل، چنین معلوم می‌شود که زبان آن‌ها قفقازی بوده و خیلی نزدیک به زبان ایلامی‌ها به شمار می‌آمده است.

قوم کاسی «کاسیت‌ها Kassites» خالق مفرغ لرستان

نظرات نویسندگان و مورخین در مورد محل استقرار اولیه این قوم پیش از مهاجرت به منطقه و دامنه‌های زاگرس متفاوت است.

برخی معتقدند که احتمالا کاسی‌ها از منطقه جنوب غربی دریای خزر در هزاره سوم پیش از میلاد به منطقه کوهستانی زاگرس آمده و از آن‌جا نیز با عبور از معابر شمال ایلام، وارد بین‌النهرین شده‌اند. اما محمدامین زکی بیک در زبده تاریخ کرد و کردستان می‌نویسد:

قوم کاسی (کاسای) Kassites یکی از طوایف مجموعه زاگرس می‌باشد، نخستین بار در منطقه کرمانشاه دیده شدند. تاریخ آمدن این قوم به این سرزمین مشخص نمی‌باشد، زیرا تمامی اهالی مجموعه زاگرس، اهالی اصلیه این منطقه می‌باشند؛ یعنی مانند سامی و حامی از جایی به جایی مهاجرت نکرده‌اند، پس از مدتی به تدرجی به منطقه زاگرس آمدند و به شرق بابِلستان یعنی طرف چپ دجله روی نهادند و به زراعت و فلاحت مشغول شدند. آکادی‌ها به این قوم «کاهش شو» می‌گفتند و در کتاب مقدس از آنان با نام «کوش» یاد شده است.

دیاکونوف می‌نویسد:

منابع مکتوب، بیشتر مدارکی را درباره کاسی‌ها یا «کاسیت‌ها» که در آن زمان مهمترین قبایل کوهستان زاگرس شمرده می‌شدند، به دست می‌دهند. ناحیه زاگرس با سرزمین گسترده تمدن و فرهنگ بابِلی تماس داشت. محل سکونت کاسی‌ها، در آزمنه قدیم تا فتح ایران به دست اسکندر مقدونی بخش علیای رودهایی که دره‌های آن‌ها در عهد باستان «کشور ایلام را تشکیل می‌دادند» و اکنون لرستان نامیده می‌شود، واقع بود.

دیاکونوف معتقد است که به احتمال قوی قبایل لر کنونی که با دامداری در کوهستان اعاشه می‌کنند، از اخلاف کاسی‌ها هستند.

گیرشمن می‌نویسد: زادگاه اصلی کاسی‌ها تقریبا بخش مرکزی رشته کوه‌هایی بود که امروزه به کوه‌های لرستان معروف است. ولی به عقیده بعضی از محققین قلمرو آنان از شمال و شرق گسترش یافته بود و تا حوالی همدان امروزی را نیز شامل می‌شد. اولین بار نام کاسی‌ها در قرن بیست و سوم قبل از میلاد، در الواح و کتیبه‌های عصر پوزور اینشوشیناک آمده است. ولی به قرار معلوم در طول هزاره سوم قبل از میلاد، آنان چندان به حساب نمی‌آمدند. آشوریان با عنوان کاسی از آنان نام برده‌اند و استرابون آنان را کاسیان نامیده است. گروهی بر این با ورند که قزوین و دریای کاسپین از نام آن‌ها گرفته شده است، اما نام یونانی قلع هم کاسیتروس Kassiteros به معنای فلزی است که از سرزمین کاسی‌ها می‌آید و نام قدیم همدان پیش از مادها، آکسایا Akssaia و در تلفظ آشوری کار کاسی Kar – Kassi به معنی شهر و دیار کاسی‌هاست و رودخانه کشکان در استان لرستان یادآور «کشو – همان کاسی – خاستگاهی کاسی دارند. با این حال ممکن است واژه کاس – سی Kas – si یا کاس – پی Ksa-pi مفهومی فراتر از نام یک قوم از میان انبوه اقوام زاگرس داشته باشد.

این قوم را در آثار و مأخذ قدیم به نام‌های کاسو، کاسی، کاشی، کوسی، اوکسی، هوکسی، کاسه، کاشو، کاسوشی، و کاسیت‌ها خوانده‌اند.

نام کاسی‌ها برای اولین بار در حدود ۴۳۸۵ سال قبل در نوشته‌های آشوری آمده است.

پایان پیام

خروج از نسخه موبایل