روز بدون پلاستیک رویاست؟

پایگاه خبری گلونی، نگار فیض‌آبادی: روز ۲۱ تیر به‌عنوان روز بدون پلاستیک نامگذاری شده. واقعیت این است که تقویم محیط‌زیستی ایران، پر از این مناسبت‌هاست. راستی در عمل چقدر جدی گرفته می‌شوند؟

چند آمار مهم

اما اهمیت این روز در چیست؟ برای پاسخ به این سؤال به سراغ چند آمار مهم برویم:

_ در‌حالی‌که ایران از نظر جمعیت در رتبه ۱۷ جهان است، از نظر استفاده از پلاستیک، رتبه ۵ جهانیم.

_ سالانه حدود ۶۰ تا ۱۰۰ میلیون بشکه نفت برای تولید کیسه های پلاستیکی مورد نیاز است و سالانه هزاران گونه از جانوران آبزی، ماهی‌ها و پرندگان و پستانداران بر اثر بلعیدن کیسه‌های نایلونی و یا گیر‌کردن در آنها دچار خفگی شده و از بین می‌روند.

_ پلاستیک‌ها سلامتی انسان را نیز به خطر انداخته. تا‌جایی‌که می‌توان گفت هوا، غبار، آب و غذا می‌‌توانند به‌راحتی ما را در معرض مواد شیمیایی موجود در پلاستیک‌ها قرار دهند.

_ تجزیه پلاستیک‌ها حدوداً ۳۰۰ تا ۵۰۰ سال، طول می‌کشد.

_ با‌اینکه تولید پلاستیک‌ها میزان زیادی از آب مجازی و انرژی را به خودش اختصاص می‌دهد، اما ۵۰ درصد پلاستیک مصرفی در جهان فقط یک‌بار توسط ما استفاده می‌شوند.»

روز بدون پلاستیک

متأسفانه خیلی‌وقت‌ها درگیر همین یک روز می‌شویم. در‌حالی‌که باید از این مناسبت‌ها به‌عنوان یک «شروع» استفاده شود، اما می‌بینیم فقط در محدوده یک نامگذاری، شعار داده‌ایم.

۲۱ تیر روز بدون پلاستیک می‌تواند روزی باشد که اطلاع‌رسانی‌ها، هشدارها و راه‌حل‌ها، خودنمایی کنند و مهم‌تر اینکه، «مداومت» داشته باشند. ولی آن چیزی که همچنان به قوت خودش باقی می‌ماند، پلاستیک‌ها هستند.

بعد از اتمام این ۲۴ ساعت، همه چیز به روال قبلی خودش برمی‌گردد و بساط پلاستیک‌ها همچنان پهن می‌ماند تا دوباره برسیم به ۲۱ تیر سال بعد و همین ماجرا از نو تکرار شود.

مصرف نکردن پلاستیک‌ها باید مد شود

کافی است نگاهی به عکس‌های اینستاگرامی بیندازید. در بسیاری از عکس‌ها یک گلدان طبیعی، به‌چشم می‌خورد. تا چند سال پیش، نگهداری از گیاهان انقدر رواج نداشت.

اما الآن چطور؟ از علت‌هایی مثل نیاز انسان به فضای سبز، زیبایی گیاهان، به‌صرفه بودن نگهداری آنها و… که بگذریم، گمان می‌کنم نگهداری گیاهان در بین ایرانی‌ها تبدیل به مد شده است. مدی که «شاید» پیام «شیک بودن» را در دل خودش جا‌ داده است.

به‌نظرم این اتفاق باید درباره استفاده از ساک‌های پارچه‌ای هم بیفتد. طوری‌که مصرف پلاستیک، نوعی بی‌کلاسی و به‌تبع آن استفاده از جایگزین‌های مناسب، تبدیل به یک اقبال عمومی و حتا ملاک شیک‌بودن شود.

مشکل پلاستیک‌ها چگونه حل می‌شود؟

شاید بگویید اگر پلاستیک‌ها انقدر مضر هستند، چرا درِ کارخانه‌اش را تخته نمی‌کنند؟ سیگار هم تولید می‌شود. اما چرا مصرف نمی‌کنید؟

انتخاب با خود ماست. آلودگی پلاستیک‌ها انکارناپذیر است. چاره کار این است که با تقاضای درست، چرخه عرضه را کنترل کنیم. ما شهروندان می‌توانیم با اقدامات ساده، اعتیاد پلاستیکی‌مان را درمان کنیم.

حتا اگر این‌کار، استفاده از ساک پارچه‌ای، سفره قابل شستشو و لیوان شخصی و اشتراک گذاشتن آنها در صفحات مجازی‌مان باشد تا کم‌کم، سبک زندگی دوستدار محیط‌زیست، مد شود.