پنج نکته که یک استندآپ کمدین باید بداند

استندآپ کمدین باید و باید و باید از تجربه دیگران استفاده کند. او باید بخواند، ببیند و درس بگیرد. شاید بتوان گفت در دنیای امروز هیچ چیزی نیست که گذشته‌ای نداشته باشد و نیاز باشد تا از صفر شروع شود.

پایگاه خبری گلونی، معین بادپا: برای اجرای یک استندآپ کمدی خوب، صدها نکته ریز و درشت وجود دارد که لازم است کمدین آن نکات را رعایت کند. در واقع هرچه درصد رعایت این نکات بیشتر باشد و کمدین در متن و اجرای خودش آنها را لحاظ کند، درصد موفقیت خود را بالا برده است.

این روزها که بازار اجرای استندآپ کمدی داغ شده است و مسابقه خنداننده شو هم در حال برگزاری است و اتفاقا نقش مهمی در این حرارت بازار دارد، لازم دیدم تا نکاتی را که منتقدان، هنرمندان و کمدین‌ها درباره اصول استندآپ کمدی مطرح می‌کنند، بنویسم. لذا در همین ابتدا باید گفت این نکات برگرفته از نظر افرادی است که در سطح جهانی و با سابقه‌ای طولانی‌تر از ما مسیر استندآپ کمدی را طی کرده‌اند و نگارنده صرفا مطالعات خود را در این مقالات بازگو می‌کند.

کلام اول

پیش از شروع، ذکر سه نکته ضروری است. نخست آنکه این مجموعه یادداشت‌ها تنها بخشی از نکات را دربرمی‌گیرد و تمام آنچه باید در استندآپ کمدی رعایت کرد را شامل نمی‌شود.

اما می‌توان ادعا کرد که چارچوبی مناسب برای یک اجرای خوب استندآپ را در برابر ما قرار می‌دهد. دومین نکته آنکه نباید شرایط بومی و فرهنگی جامعه ایران مورد غفلت قرار گیرد و در پس زمینه این نکات به آداب و فرهنگ منطقه نیز باید نگاه انداخت.

و سومین و آخرین نکته لازم آنکه هیچ ترتیبی برای نکات مطرح شده در نظر گرفته نشده است. چرا که نمی‌توان درجه اهمیت بسیاری از این نکات را نسبت به یکدیگر سنجید. بلکه اینها در کنار یکدیگر می‌توانند به یک نتیجه خوب روی صحنه بیانجامند.

با این مقدمه تلاش می‌شود تا به صورت دنباله‌دار، این مجموعه مقالات منتشر شود. مقالاتی که حجم و تعداد آنها مشخص نیست. اما امید است بتواند برای آنان که علاقه‌مند فعالیت در این حوزه‌اند، مفید باشد و استندآپ کمدی در ایران را از تجربه استندآپ کمدی دیگر کشورها بهره‌مند کند.

شناسنامه داشته باشید

یک. یک استندآپ کمدین موفق شناسنامه خودش را دارد. چون می‌داند که مخاطب برای دیدن او به تماشا نشسته است و نه برداشت یا نمونه‌ای از هنرمند دیگری. مخاطب آمده است تا او را با تمام ویژگی‌های رفتاری، کلامی و ظاهری‌اش ببیند. اگر شوخی‌های شما در یک جمع دوستانه مورد توجه قرار می‌گیرد، به این دلیل است که در آنجا شما خودتان هستید.

اما اگر بر روی صحنه بروید و این خود بودن، تبدیل به یک فرد دیگری شود که کاملا تصنعی است و هیچ علامتی از ویژگی‌های ذاتی‌ او به چشم نخورد، نباید انتظار پذیرش از جانب مخاطب هم داشت. زیرا روحی که باید در آن نیست. اینکه اصول و قواعد یک استندآپ را رعایت کنید هیچ ضدیتی با دخیل کردن شناسنامه شما در کار ندارد.

کمیت و کیفیت جدا از هم است

دو. یک اشتباه رایج در زمان نوشتن متن استندآپ، انجام دو کار هم‌زمان است. یکی نوشتن و دیگری تجزیه و تحلیل آن در حین نوشتن. فراموش نکنید که کمیت و کیفیت دو موضوع متفاوت‌اند که باید در زمان خود به کار گرفته شوند. اگر استندآپ کمدین هم‌زمان با نوشتن متن خود، به قضاوت بپردازد، جلوی ذهن خودش را گرفته است و در نتیجه سرعت ایده‌یابی خودش را کاهش می‌دهد. یکی از کمدین‌ها می‌گوید تجزیه و تحلیل هم‌زمان با نوشتن، مانند این است که یک دونده ماراتن، هر ۱۵ ثانیه پشت سر خود را نگاه کند تا ببیند چه کرده است!

از دیگران درس بگیرید

سه. برخی از افرادی که تازه وارد این عرصه شده‌اند، گمان می‌کنند از همان ابتدا باید با آزمون و خطا پیش رفت. در صورتی که بسیاری از افراد پیش از شما، برخی از این مسیرها را رفته‌اند.

استندآپ کمدین باید و باید و باید از تجربه دیگران استفاده کند. او باید بخواند، ببیند و درس بگیرد. شاید بتوان گفت در دنیای امروز هیچ چیزی نیست که گذشته‌ای نداشته باشد و نیاز باشد تا از صفر شروع شود. مگر آنکه فرد بخواهد بعد از سال‌ها، به نقطه امروزی برسد. آن هم شاید.

نظر خودتان چیست؟

چهار. برخی از اجراهای استندآپ کمدی، نیاز به ارائه نقطه نظر کمدین دارد. این موضوع در بیشتر اجراها به میزان کم یا زیاد شدنی است. کمدین نباید از گفتن نظرش بهراسد.

زیرا کمدینی که درباره مسائلی که مطرح می‌کند هیچ نظری ندارد، برای مخاطب هم جذاب نخواهد بود. برخی از استندآپ کمدین‌ها فقط مجموعه‌ای مسائل را مطرح می‌کنند و از آنها می‌گذرند. همین امر ارتباط بین کمدین و مخاطبان را کمرنگ می‌کند. فراموش نکنید گاهی اوقات بیش از حد محتاطانه رفتار کردن، زیان آور است.

استندآپ کمدین خودش بنویسد

پنج. یکی از سوالات مهم درباره استندآپ کمدی این است که آیا فردی که اجرا می‌کند حتما باید خودش متن را نوشته باشد؟

اجازه بدهید جواب این سوال را با یک بله و خیر تمام نکنم. اگرچه اجرای استندآپ با نوشتن آن دو مقوله جداست، اما استندآپ کمدین باید توانایی نوشتن داشته باشد. او می‌تواند از نویسندگانی که تخصص‌شان نوشتن است کمک بگیرد، اما برای از آن خود کردن اجرا، باید قلم به دست گرفته باشد. شاید یک استندآپ کمدین متن یک نویسنده دیگر را بدون هیچ دخل و تصرفی اجرا کند و مورد تشویق هم قرار گیرد. اما این به معنای تایید آن برای همه افراد نیست.

ادامه دارد…

پایان پیام