مراسم عزاداری دهه محرم در لاهیجان

به گزارش پایگاه خبری گلونی، نگاهی به مراسم عزاداری دهه محرم در لاهیجان خواهیم کرد.

طاهر وحیدی، فاطمه کشاورز خالقی، مینو خاکپور در یک مقاله پژوهشی نوشته‌اند:

اهالی محله‌ها پیش از شروع ماه محرّم، محله خود را برای برگزاری مراسم باشکوه آماده می‌کند.

عزاداران در صحن برخی مساجد، ایوان‌های بلند چوبی درست کرده، پرچم‌های سیاه و سبز و چراغ‌های قدیمی را با تصاویری از خادمان متوفّای مساجد، روی سکّوها می‌گذارند و بیرق‌هایی نیز بر سکّوها نصب می‌کنند.

 یکی دیگر از مراسم این ماه، «عَلَم‌بندی» است. در روزهای اول تا هشتم محرّم، مردم هر محله عَلَم کوچکی را که از یک یا سه شاخه تشکیل شده، با پارچه سبز مزیّن کرده و پس از خواندن دعا، آن را به همراه دسته سینه‌زن، ابتدا در محلّه خود و سپس محلات هم‌جوار می‌چرخانند و در آخر، علم را به مسجد محله خود آورده، به دیوار مسجد نصب می‌کنند.

این مراسم در غروب روز قبل از محرّم (آخرین روز ماه ذی‌حجه) در بقعه «شیخ زاهد»، غروب روز اول ماه محرّم در محله «امیر شهید» (بقعه امیر شهید)، غروب روز دوم در محله «میدان» (بقعه چهار پادشاهان)، غروب روز سوم در محله «تکیه‌بر» (بقاع آقا سید احمد یمنی و آقا سید رضا)، غروب روز چهارم در محله «شعربافان» (بقعه آقا سید محمّد یمنی)، غروب روز پنجم در محله‌های «اردوبازار» (بقعه میر شمس‌الدین) و «گابنه» (بقعه امیر صادق)، غروب روز ششم در محله «خمیر کلایه» (مسجد خمیر کلایه)، غروب روز هفتم در محله «کاروان‌سرابر» (مسجد کاروان‌سرابر) و غروب روز هشتم در محله «غریب آباد» برگزار می‌شود.

علاوه بر موارد مزبور، مراسم عزاداری از شب ششم ماه محرّم با شکل جدیدی آغاز می‌شود.

محرم در لاهیجان

طبق تقویمی که در بین مردم رایج است، عزاداری در هر شب، توسط اهالی یکی از محلات اجرا می‌شود.

اهالی محله‌ای که عزاداری در محله آن‌ها برگزار می‌شود، در مرکز محلّه خود کنار مسجد یا بقعه جمع شده، از آنجا حرکت کرده، به تمامی محلات اصلی سر زده و دوباره به محله خود باز می‌گردند.

مطابق این برنامه، مراسم عزاداری شب ششم با محله «پمپ بنزین» (محله‌ای جدید)، شب هفتم با محله «آقا امیر شهید»، شب هشتم با محله «شعربافان»، شب نهم (تاسوعا) با محله «گابنه»، و شب دهم (عاشورا) با محله «اردوبازار» است.

در این شب، مراسم خاص «چهل منبر» و «هفت کَلَکه» و پس از آن مراسم «زارِی زارِی» با اشعار گیلکی در تمام محله‌های قدیمی برگزار می‌شود.

روز عاشورا تمامی محلات از صبح تا اذان ظهر دسته‌های عزاداری برپا می‌کنند. در پایان روز دهم و غروب روز عاشورا (شب یازدهم)، مراسم شام غریبان در محله «امیر شهید» برگزار می‌شود و پس از آن مردم برای شرکت در مراسم «ملائکه» به محله «پرده‌سر» می‌روند.

آیین محرم در لاهیجان

عزاداری در شب دوازدهم با محله «خمیرکلایه» ـ با اجرای مراسم قوم بنی‌اسد- شب سیزدهم با «محله غریب‌آباد»، شب چهاردهم با محله «کاروان‌سرابر»، شب پانزدهم با محله «آقا سیدحسین» و در شب هفدهم، که شب هفتم امام می‌شود، با محله «میدان» است.

در این شب، مراسمی که با گرداندن شتر همراه است، برگزار می‌شود. در شب چهلم امام، دسته‌های عزا از روستاهای اطراف به شهر می‌آیند.

بنابراین، مردم شهر بر اساس تقویم، در شب‌های متفاوت به محلات مزبور می‌روند تا شاهد اجرای مراسم خاص آن محله و در عین حال، همراهی با دسته‌های عزا شوند.

در قدیم، برخی از محلات مراسم تعزیه برگزار می‌کردند، بدین صورت که داستانی از واقعه کربلا را به چند بخش تقسیم می‌کردند و هر بخش آن را در یک محله انجام می‌دادند.

بنابراین، تنها کسانی که از ابتدا تا انتهای مراسم با برگزارکنندگان تعزیه همراه می‌شدند از چندوچون اتفاقات موجود در داستان آگاه می‌گردیدند.

پایان پیام