شنبلیله یا شنبلید گیاهی از تیره تیره پروانه‌داران با خواص دارویی فراوان

به گزارش پایگاه خبری گلونی؛ شنبلیله یا شنبلید گیاهی است از تیره پروانه‌داران (Fabaceae). گیاهی است علفی به ارتفاع ۱۰ تا ۵۰ سانتیمتر به رنگ سبز با کرک‌های ریز و گل‌هایی منفرد و به رنگ زرد روشن که رنگ میوه‌های آن زرد تا قهوه‌ای است.

نام: شنبلیله

نام علمی: Trigonella

نام محلی: شنبلیله

خانواده: لگومینوس

گونه: تریگونلا

پراکنش: بولوارها و میان علفزارها

روش تکثیر: کشت بذر

گیاه شناسی شنبلیله

شنبلیله یا شنبلید گیاهی است از تیره پروانه‌داران (Fabaceae). گیاهی است علفی به ارتفاع ۱۰ تا ۵۰ سانتیمتر به رنگ سبز با کرک‌های ریز و گل‌هایی منفرد و به رنگ زرد روشن که رنگ میوه‌های آن زرد تا قهوه‌ای است.

برگ: برگ‌های آن سه برگچه دارای دمبرگ‌های در قاعده کنجی، واژ تخم مرغی.

گل: گل‌های آن به رنگ زرد بدون پایه، مجتمع در کپه‌های محوری، با دندانه‌های سیخک مانند.

میوه : آن کرک‌دار واقع در نیام، تقریباً کمانی، برگشته و دارای رگه‌های مورب.

این گیاه در بیشتر نواحی ایران به عنوان سبزی خوراکی کاشته شده و مصرف می‌شود.

قسمت‌های دارویی

برگ ها، دانه

مصارف دارویی

شنبلیله دارای اثرات تقویتی، ملین، اشتهاآور، خلط آور و ضدتب، محرک جریان شیر و کاهنده قندخون است. همچنین این گیاه حاوی مقادیر زیادی آهن، فسفر و ویتامین D است. شنبلیله یک داروی گوارشی تلخ است و می‌توان آن را در بیماری قند و به صورت موضعی در التهابات پوستی مصرف کرد.

جوشانده دانه‌های این گیاه برای نرمی پوست و همچنین رفع تحریکات جلدی به کار می‌رود. به این منظور می‌توان جوشانده آن را به شکل کمپرس به کار برد.

دانه‌های شنبلیله، به لحاظ دارابودن برخی عناصر همچون آهن در درمان ضعف عمومی بدن بسیار موثر است. جوشانده دانه‌های این گیاه اگر به صورت غرغره مصرف شود و در رفع ورم لوزه‌ها بسیار مفید و موثر است، همچنین از جوشانده آن برای افزایش میزان شیر در دوران شیردهی می‌توان استفاده کرد. پودر گیاه را می‌توان به صورت خمیر درآورده و روی کورک و دُمل‌های چرکی پوست قرار داد.

دانه‌های شنبلیله که مهم‌ترین قسمت دارویی این گیاه است با باز کردن مجاری عروق خون، از بروز سکته قلبی جلوگیری می‌کند.

شنبلیله گرم و خشک، دارویی لعابذار، ملین و محلل و بر طرف کننده سموم و افزاینده ادرارو مقوی ریه است.

پخته شنبلیله که با عسل ترکیب شده باشد سهل و شستشودهنده امعا و بازکننده و برطرف‌کننده و نرم‌کننده اخلاط سینه و سرفه و تنگی نفس و بواسیر و ورم‌های داخلی است.

شنبلیله، مخلوط با تمر هندی و انجیر و مویز که با آب عسل همراه باشد برای درمان دردهای مزمن سینه و زخم داخلی سینه و برای تنگی نفس مخلوط آن با پر سیاوشان خوب است.

مخلوط شنبلیله با انجیر جهت گشودن دمل و تنقیه آن جهت درمان پیچش شکم مفید است.

نشستن در آب شنبلیله برای درمان سخت‌زایی و تسهیل دیرزایی و برطرف‌کردن ورم رحم و همچنین جلوگیری از سقط جنین استفاده می‌شود.

ضماد شنبلیله، برای برطرف‌کردن ورم‌های داخلی و ظاهری رحم و طحال، ریزش مو و کجی ناخن و ترکیدگی پوست در اثر سرما و بهبود آثار لک در صورت به کار می‌رود. خوردن معجون حاوی شنبلیله و خشخاش و بادام و آرد گندم و شکر و عسل بسیار خوب است و درمان لاغری مفرط و ناراحتی کبد می‌شود.

کاربردهای خوراکی

شنبلیله، به عنوان یکی از سبزی‏ها در تهیه خوراک‏های ایرانی مثل قرمه سبزی و کوفته برنجی استفاده می‌شود.

اشکال دارویی

جوشانده، غرغره، ضماد، دمکرده.

منبع: واحد آموزش و پژوهش صدا وسیمای مرکز کیش. گیاهان دارویی جزیره کیش، پژوهشگر: بصیره اسدنژاد

پایان پیام