تحول مدیریت آب در مطالعات تقویت مشارکت مردمی در بخش آب کشور
تحول مدیریت آب در مطالعات تقویت مشارکت مردمی در بخش آب
به گزارش پایگاه خبری گلونی، اندیشکده تدبیر آب ایران جزوه‌ای منتشر کرده است با نام ارزیابی مقدماتی حکمرانی آب کشور.
طبق بررسی شرایط تحول مدیریت آب در مطالعات تقویت مشارکت مردمی در بخش آب (۱۳۸۵)، در مرحله آغازین رشد نهاد مدیریت آب کشور و با حضور فعال جامعه محلی در تمشیت حوزه آب، شرایط نسبتاً مناسبی برای شکل‌گیری مشارکت مردم در اجرای طرح‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها فراهم شده بود.
تحول مدیریت آب در مطالعات تقویت مشارکت مردمی در بخش آب
با تجميع كليه وظايف و امور مربوط به آب و برق در وزارت فوق‌‌الذكر و سياست‌هاي متمركز دولتي، مشاركت‌هاي مردمي در اين دوره كاهش قابل ملاحظه‌اي پيدا نمود.
بدین ترتیب در دوره ۱۳۱۸ تا سال ۱۳۴۴ مشاركت مردم در بخش آب دستخوش تغييرات و تحولات قابل ملاحظه‌اي شد، به ترتیبی که در سال‌هاي اوليه اين دوره مشاركت مردم روندي افزايشي داشت و پس از تشكيل وزارت آب و برق روند كاهشي خويش را آغاز نمود.
وظايف بنگاه مستقل آبياري بيانگر يكي از شكل‌هاي مناسب مشاركت مردم در بخش آب نسبت به معیارهای زمان خود مي‌باشد.
همان طور كه در شرح وظايف اين بنگاه ملاحظه مي‌شود، مساعدت در امور فني به اشخاص يا مالكيني كه بخواهند عمليات آبياري و زهكشي يا سدسازي را به هزينه خود انجام بدهند و نيز تشكيل شركت‌هايي به منظور انجام عمليات آبياري و زهكشي با سرمايه‌گذاري مالكين و تشكيل هيئت‌هايي از مالكين و حقابه‌بران و ايجاد صندوق‌هايي مخصوص به منظور حسن جريان و تنظيم و تقسيم آب‌ها و نگهداري سدها، نمونه‌هاي روشني از جلب مشاركت مردم در فعاليت‌هاي آبياري به شمار می‌رفت.
تحول مدیریت آب در مطالعات تقویت مشارکت مردمی در بخش آب
تشکل آب سطحی
نحوه حضور اقتصادی و اجتماعی عموم مردم به صورت نهادی تا حدود زیادی در قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش‌بینی شده است.
برای استفاده از ظرفیت‌های بنیانی پیش‌بینی‌شده اقداماتی نیز انجام شد، نظیر تشکیل شوراهای شهری و روستایی و ارائه تفسیر جدیدی از اصل ۴۴ قانون اساسي.
اما مجموعه اقدامات (از جمله اتخاذ سیاست‌های کلی آب که درباره آن سخن خواهد رفت) هنوز نتوانسته است در حوزه آب چندان راهگشا باشد.
تنها تلاش جدی برای مشارکت ذینفعان در حوزه آب تلاش برای ایجاد تشكل‌هاي آببران است. در برنامه دوم توسعه با تصويب تبصره‌هاي قانوني از جمله تبصره ۷۶ اين قانون در موضوع جلب مشاركت كشاورزان در احداث شبكه‌هاي آبياري و بند (ط) تبصره ۱۹ همين قانون درباره مصرف بهينه آب كشاورزي كه منجر به تصويب آئين‌نامه مصرف بهينه آب كشاورزي در دولت گرديد، سعي شد زمينه قانوني تشكل‌هاي كشاورزان به نحو بهتري فراهم گردد.
با مساعدت معاون آب و خاک وزارت کشاورزی (بعد جهاد کشاورزی) و معاون آب وزارت نیرو در سال ۱۳۷۸، اساسنامه ویژه‌ای برای تأسیس شرکت‌های تعاونی آببران برای اجرای تکالیف تعیین‌شده به ویژه مفاد ماده ۵ آئین‌نامه مصرف بهینه آب کشاورزی تهیه و به تأئید وزارت تعاون رسید و برای اجرا به استان‌ها ابلاغ شد.
آقای حقوقی (۱۳۹۲) در کتاب خود ضمن اشاره به تلاش‌های انجام‌شده در کمیته مرکزی و کمیته‌های استانی مربوط به اجرای این آئین‌نامه، آورده است که این فعالیت‌ها پس از هشت سال به دلیل یک جانبه‌نگری و عدم همکاری جوامع محلی و کمبود اعتبار و موانع قانونی پایان یافت.
تحول مدیریت آب در مطالعات تقویت مشارکت مردمی در بخش آب
آقای حقوقی تجربه پروژه نمونه روستای تازه‌آباد استان گلستان و تعمیم آن را به سطح ملی (با تأسیس مرکز ملی مدیریت مشارکتی آب و تعهد اجرایی ذیمدخل در مدیریت آب و خاک کشور و نقش برجسته وزارت جهاد کشاورزی در این برنامه را) برای توسعه مدیریت مشارکتی آب در شبکه‌های آبیاری را امیدوارکننده می‌داند.
ادامه و بخش‌های دیگر این جزوه را می‌توانید اینجا بخوانید.
پایان پیام
کد خبر : 116696 ساعت خبر : 10:57 ق.ظ