به گزارش پایگاه خبری گلونی، طواش به چه کسی گفته می‌شود و با چه هدفی به ایران می‌آمد؟
خرید و فروش مروارید
طواش
کسی که شغلش خرید و فروش مروارید باشد را« طواش» می‌نامند. طواش‌ها اغلب در آغاز فصل عید به صورت گروهی ۸ـ۷ نفر، از بحرین، دوبی، قطر و دیگر شیخ‌نشین‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس به سواحل جنوبی ایران و یا جزایر می‌آمدند.
در جزیره کیش آنها بطور دسته جمعی خانه‌ای برای خود اجاره می‌کردند، بعضی سال‌ها هم تا پایان فصل صید در خانه شیخ یا بزرگان کیش مهمان بودند. با آن که طواش‌ها بطور دسته جمعی زندگی می‌کردند ولی هر کدام برای خودشان مروارید می‌خریدند و اغلب با هم رقابت داشتند.
طواش‌های هر روز به ناخداها سر می‌زدند و مرواریدهایی که صید می‌شد را خریداری می‌کردند. رقابت بین طواش‌ها باعث می‌شد در سال‌هایی که محار در کیش بود و لنج‌ها برای صید به هندورابی، لاوان یا بنادر جنوبی می‌رفتند، آنها هم در نزدیک صیادان مستقر می‌شدند.
در دهه‌های سی وچهل سده خورشیدی حاضر، طواش‌ها ایرانی چندان فعالیتی در کیش نداشتند. اما می‌گویند در گذشته بیشتر خرید وف روش مروارید در کیش و دیگر بنادر و جزایر اطراف توسط طواش‌ها ایرانی وحتی طواش‌ها کیشی انجام می‌شد. مثلاً در گذشته شغل اصلی خانواده بهزادی‌ها و خانوده علی بن حسین در کیش طواشی بوده است.
آخرین سال‌هایی که طواش‌ها کشورهای عربی به کیش می‌آمدند، اواخر دهه چهل بود. از آن پس تا کنون کسانی که مروارید صید می‌کنند. آن را به دوبی می‌فرستند و در آنجا به فروش می‌رسانند.
ارزش گذاری مروارید از جانب طواش
جنس، شکل، رنگ واندازه و مروارید عوامل مؤثر در قیمت‌گذاری مروارید هستند.
جنس: «جیون» گرانبهاترین و خشره کم‌ارزش‌ترین نوع آن است.
شکل: مرواریدهای کاملاً گرد ـ به نحوی که وقتی بر سطح صاف قرار گیرد از جهات مختلف امکان غلتیدن داشته باشد ـ را «گول» می‌گویند. این نوع مروارید با ارزشتر از مرواریدهای با اشکال دیگر (نیم کره، تخم مرغی، دندانی و…) است.
رنگ: انواع مروارید بر اساس رنگشان، اسامی خاص دارند که عبارتند از:
مروارید آبی آسمانی: «سماوی»
مروارید سیاه: «سوده»
مروارید قرمز: «حمره»
مروارید زرد: «صفراء»
مروارید سفید: «بیضه»
مروارید شیری: «ملحه»
مرواریدهای سفید و براق با ارزشتر از دیگر رنگ‌ها و مرواریدهای کدر، لکه‌دار و با سطح پوسته پوسته هستند.
اندازه مروارید در نگاه طواش
اندازه عاملی بسیار مهم در ارزشگذاری مروارید است. هرچه اندازه مروارید بزرگتر باشد، ارزش آن بیشتر است.
طواش‌ها برای خرید و فروش مروارید، آنها را در اندازه‌های مختلف طبقه بندی و بر اساس اولی قرار داده و ارزشگذاری می‌کنند.
این اندازه‌ها در کتابی به نام «للالی» ذکر شده است.
طواش‌ها به هنگام خرید مجموعه‌ای از مرواریدهای صید شده، ابتدا آنها را بر اساس جنس‌شان جدا می‌کنند در مرحله بعد هر دسته از مرواریدهای هم جنس را با در نظر گرفتن اندازه‌شان از هم تفکیک می‌کنند. برای تشخیص و طبقه‌بندی اندازه (درشتی) مروارید از کاسه‌هایی به نام «طوس اگماش» استفاده می‌کنند.
تعداد این کاسه‌ها پنج‌تاست و در پایین هر یک از آنها سوراخ‌های یک اندازه‌ای وجود دارد. اما اندازه سوراخ‌های کاسه‌ها از هم متفاوت است.
مرواریدهای هم جنس را داخل کاسه بزرگ می‌ریختند و در کاسه با سوراخ کوچکتر تکان می‌دادند، در هر کاسه‌ای که مروارید باقی می‌ماند و از سوراخ آن به کاسه کوچکتر نمی‌ریزد، بر اساس همان اندازه سنجیده می‌شود.
نام کاسه‌های پنج گانه طواش‌ها، به ترتیب اندازه سوراخ‌ها عباراتند از:
۱ـ «حسبات راس»
۲ـ «روابع»
۳ـ «خوامس»
۴ـ «نائمه»
۵ـ «نائمه الاخیره»
طواش‌ها مرواریدهای هم جنس هم اندازه را در ترازو وزن می‌کردند. وزن مروارید بر اساس معیار مثقال واجزاء پایین تر آن «رتی» و«آنه» سنجیده می‌شود. بر اساس این معیار هر مثقال ۶/۴۹ گرم یا ۲۴ رتی و هر رتی معادل ۲۴ آنه است.
مطالب بیشتر از: بررسی صید مروارید در جزیره کیش(دُر معیشت)؛ مرضیه محمّدی،نادر کریمی، نوشین قاسمی وش
طواش چه کسی است و با چه هدفی به ایران و جزیره کیش می‌آمد
پایان پیام