صید مرواریدها در خلیج فارس از چه زمانی انجام می‌شد و در منابع معتبر درباه آن چه آمده است؟

به گزارش پایگاه خبری گلونی، صید مرواریدها در خلیج فارس از چه زمانی انجام می‌شد و در منابع معتبر درباه آن چه آمده است؟

«مروارید از زمان‌های بسیار قدیم شناخته شده است اما اصل آن مدّت‌ها مجهول بود. بطوری که از کتب مختلف برمی‌آید. مدّت‌ها آن را اشک ملائم و قطرات اشک ونوس می‌دانستند و بعضی هم آن را به خاطر تلألؤ خاصی که دارد اجتماعی از ذرّات مادی فجر می‌پنداشتند.»

اعتقاد عامه که در ادب فارسی منعکس شده است این است که دانه باران در درون دریا که وسط دریا به سطح آب آمده و دهن باز کرده می‌چکد و مروارید درون صدف پرورش می‌یابد.

صید مرواریدها از پانصد سال پیش

گفته می‌شود که مروارید نزدیک به پانصد سال است که با بشر همراه بود است. قدیمی‌ترین سند تاریخی [درباره مروارید] به متن شوچینگ، از کنفوسیوس (۵۵۲ـ۴۷۹ق.م) است. در ایران، اشارات مربوط به استفاده از مروارید در روی کوزه‌های زیرزمینی که با خط میخی روی آن نوشته شده است در این مورد یافت شد که متعلق به ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد بود.

خلیج فارس تا یک قرن قبل یکی از مراکز مهم صید مرارید به شمار می‌رفت. زیستگاه‌های مروارید ایران بیشتر در آب‌های اطراف جزیره خارک، جزیره کیش، جزیره لاوان، جزیره قشم، آب‌های بنادر شیبکوه، بستانه در اطراف مجمع الجزایر بحرین بود. در طول تاریخ، جزیره کیش از نظر صید مروارید شهرت بسیار زیادی داشت.

در مروح الذهب آمده که وغوص و استخراج مروارید به دریای پارس می‌کنند و مروارید خاص در مجال دریای حبشی است که در خارک، کیش، قطر، عمان، سرندیب و دیگر نقاط این دریا به دست آید. بحر کرمان پیوسته است به بحر مکران، جزیره کیش که مروارید از آنجا آورند، در این دریاست و چون از بحر کرمان بگذری، بحر فارس باشد.

خواجه نصیر طوسی در ستوح خامد می‌گوید: مروارید از مغاص کیش و بحرین و قطر و خارک و معبر بیرون می‌آرند… و مهمترین لؤلؤ از دریای کیش و بحرین خیزد.

صید مرواریدها  در کیش

تا حدود ۷۰ سال قبل، کیش اهمیت خود را به عنوان یکی از مهمترین مراکز صید مروارید حفظ کرد.

مرواریدی که در اطراف آن جزیره [کیش] استخراج می‌شود بیشتر از سایر نقاط مربوط به ایران است. علاوه بر آن به ملاحظه خوبی بندرگاه وجود آب در آن نقطه، بیشتر غواص‌ها برای فروش عایدات خود به آنجا آمده و تجار هم به آنجا می‌آیند.

بعد از دلمه که جزو جزایر عمان است، اولین متجر مروارید است و در تابستان زیاد اهمیت پیدا می‌کند و هندوهایی که برای تجارت مروارید به آنجا می‌آیند، هرکدام از بیست ریال معادل ده تومان الی پنجاه ریال به شیخ جزیره قیس دهند و خود جزیره هم تقریباً هفت هشت نفر تجار معتبر برای تجارت مروارید دارد. تقریباً خود اهالی شصت فروند سفاین کبیره و یکصد و پنجاه سفاین صغیره دارند که بیشتر آنها در اطراف خود جزیره غوص می‌نمایند و عایدات خلوت آنجا سالیانه تقریباً متجاوز از سی هزار روپیه انگلیسی می‌شود».

ظاهراً نخستین سال‌ها سده خورشیدی حاضر، آخرین سال‌های رونق کیش به عنوان مرکز مهم صید مروارید بود. از آن پس، ژاپنی‌ها با مرواریدهای پرورشی بازارهای جهانی را به کلی در دست گرفتند.

اگرچه چند سال بعد مرواریدهای طبیعی بخاطر کیفیت غیرقابل مقایسه با مرواریدهای پرورشی مجدداً ارزش خود را در بازارها به دست آورد. اما همان شوک کافی بود که بازار مروارید خلیج فارس بشدت تضعیف شود.

مطالب بیشتر از: بررسی صید مروارید در جزیره کیش(دُر معیشت)؛ مرضیه محمّدی،نادر کریمی، نوشین قاسمی وش

صید مرواریدها در خلیج فارس از چه زمانی انجام می‌شد و در منابع معتبر درباه آن چه آمده است؟

پایان پیام