نشست مواجهه رسانه با مسئله ایدز برگزار شد
به گزارش پایگاه خبری گلونی و به نقل از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی روز چهارشنبه مورخ ۱ آبان ماه ۹۸ دومین نشست از سلسله نشست‌های ارتباطات، رسانه و سلامت؛ تجربه‌های جهانی، درس‌های ایرانی با عنوان «مواجهه رسانه‌ای با مساله ایدز در ایران» با سخنرانی دکتر سیده زهرا اجاق، رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دکتر داود مهرابی، استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و همچنین دکتر فرداد درودی، مدیر کشوری دفتر برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز در ایران با حضور پژوهشگران و علاقه‌مندان به این حوزه به همت پژوهشکده مطالعات فرهنگی و ارتباطات در سالن اندیشه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
نشست مواجهه رسانه با مسئله ایدز
در ابتدای نشست دکتر اجاق با مرور بر اخبار و روایت‌های منتشر شده در رسانه‌های سنتی و نوین درباره رویداد ایدز در روستای چنار محمودی به مشکلات انتقال اطلاعات تخصصی نادرست و متناقض و نقض حق گمنامی مبتلایان و پیامدهای حاصل از آن برای اهالی روستا تمرکز کرد و گفت: اپیدمی ایدز همان قدر که زیستی پزشکی است، فرهنگی و زبانی هم هست و اپیدمی فقر فهم ایدز در قضیه اخیر موجب نقض حق اساسی گمنامی بیمارانی شد که از این حق ناآگاه بودند و گسترش ناامنی روانی و بی‌اعتمادی به نهادهای اجتماعی در کل جامعه شد.
با توجه به رابطه مثبت بین فهم عمومی از ایدز HIV و نگرش‌های تبعیض آمیز نسبت به مبتلایان نیاز به آموزش روزنامه‌نگاران برای نحوه عمل در چنین شرایطی و آموزش عمومی به همه مردم درباره این بیماری و حقوق مبتلایان را ضرورتی الزامی برشمرد.
به زعم این پژوهشگر ارتباطات، این اقدام موجب کاستن از میران ننگ و انگ اجتماعی این بیماری و مبتلایان شده و رسانه را به رسانه‌ای مسئول در این حوزه تبدیل می‌کند.
از نظر اجاق پاسخ فرهنگی به ایدز عبارت است از تلاش برای ترجمه آن به روایات آشنا و قابل فهم برای عموم.
او با تحلیل مدل روایتگری رسانه‌ها در موضوع اخیر، چهار ویژگی برای دانش عمومی تولید شده در این باره در رسانه‌ها برشمرد:
احساساتی، بی‌حرمتی، نقض حقوق اساسی بیماران، عدم دروازه‌بانی.
نتیجه این نوع مواجهه رسانه‌ای در بهترین حالت ارائه آمار، عذرخواهی و سکوت بوده است و نتوانست موضوع این بیماری را به عنصر تفکر، درک و تجربه شخصی یکایک ما بدل سازد و عقلانیت اجتماعی باز هم ظهور نکرد؛ بلکه سلسله مراتب عقلانیت همچنان محفوظ ماند و مجموعه جامعه ما به جای این که یک قدم به جلو بردارد تا در رخداد مشابه در آینده عملکرد بهتری داشته باشد، پس از طی یک دوره عاطفی‌گری به همان سازماندهی‌های قبل بازگشت.
این در حالی است که از نظر اجاق آگاهی و کنشگری اجتماعی حاصل جمع اقدام و همکاری و هم آفرینی عقلانیت اجتماعی و عقلانیت علمی توام با یکدیگر است.
سپس دکتر فرداد درودی در زمینه ایدز در ایران به گفتگو پرداخت.
او مشکل رخداده در چنار محمودی را تماماٌ ارتباطاتی نامید و گفت: تمام ارتباطات داخلی، خارجی، بالا ـ پایین یا برعکس همه مخدوش بودند.
به باور درودی مسئولین بهداشت باید بتوانند خبرها را ردیابی کنند و برای جریان‌های رسانه‌ای آمادگی داشته باشند اما در واقعه اخیر چنین چیزی رخ نداد.
حتا نتوانست با همتایان خود ارتباط برقرار کند.
وزرات بهداشت نمی‌دانست باید با همتایان خود هم ارتباط موثری داشته باشد و از اقدامات بهداشتی ناسب به عنوان advocavy برای سیاست استفاده کند.
درودی افزود: درباره موضوع بحث ما متخصصان بهداشت عمومی هر چهار استراتژی ممکن را در برابر رسانه اخذ کردند: پنهان کاری، عدم پذیرش مسئولیت و سد کردن راه ارتباط، ادعای انجام وظایف قانونی، حل مسئله و درست کردن اتفاق.
او در ادامه به توضیح مباحث فنی درباره بیماری ایدز، روش‌های تشخیص آن و رابطه پزشک با مبتلایان پرداخت و نتیجه گرفت که در رخداد خیر مجموعه بهداشت در ارتباط با همگنان و افراد خارج از مجموعه بهداشت خیلی ضعیف عمل کرد و نیاز به بازنگری آموزش را جدی دانست.
همچنین او از متخصصان ارتباطات و رسانه‌ها درخواست کرد که چاره‌ای بیندیشند تا چنار محمودی در اذهان عمومی برابر با ایدز تلقی نشود.
صوت کامل نشست مواجهه رسانه با مسئله ایدز را می‌توانید در زیر گوش کنید.
پایان پیام
