کتاب روزنامه آب و هوا را بخوانید؛ آب و هوانگاری به روایت ناصرالدین شاه قاجار

در ۱۱ تیر ۱۳۹۹ 0

به گزارش گلونی ناصرالدین شاهِ کتابدوستِ کتابدارِ هنرشناس، مولعِ نسخه‌دوستی و نقاشی و البته خاطره نویسی نیز هست.

خاطراتش هر کدام دنیایی است از چطور و چگونه بودن‌ها و توصیف‌های دقیقِ همه کس و همه چیز.

شورِ نوشتن در او، ریشه‌دارتر بود و همین باعث گردید تا روزنامه‌های متعدد خاطرات روزانه و شکاریه و سفرنگاری‌های فرنگستان و جاده‌های پر پیچ و خم ایران و بین النهرین، شکل بگیرد.

پژوهش نیز بر این روزنامه‌ها، خود تاریخی مفصل دارد. این روزنامه‌ها بدون ترتیب وقایع به همان شکل اصلی خود تاکنون منتشر شده و شاید چندان گرته برداری از آنها صورت نپذیرفته باشد.

مع‌الوصف در میان یکی از این دست نوشته‌ها، روزنامه‌ای را می‌توان یافت که بیشتر به گزارش یک مرکز هواشناسی یا یک شخص مطلع در این امر شباهت دارد تا روزنامه خاطرات.

شاهِ هواشناس که به فراخورِ شاهزاده‌ی قاجاری بودنش، هم از چند و چون راه‌های صعب کوهستان اطلاع داشت و هم مهارتش در تیراندازی و سواری بسیار بود؛ در این میان علاوه بر شناخت کنام و جایگاه شَکَره‌گان و درندگان، هواشناس خوبی هم به شمار می‌آمد یا حداقل در توصیف هواشناسی دارالخلافه‌ی باهره و مضافات و بخشی از مازندران، برای خودش نام نخستین هواشناس تهران را به ثبت رسانیده است.

این نسخه را در میان دست‌نویس‌های او در آرشیو ملی ایران یافتیم و اکنون در دسترس شماست.

كتاب روزنامه آب و هوا، آب و هوا نگارى به روايت ناصرالدين شاه قاجار حاصل استنساخ بخشى از روزنامه خاطرات ناصرالدين شاه به قطع رحلى بزرگ است كه اصل آن در بخش اسناد خطى سازمان اسناد ملى ايران تحت در بخش آلبوم‌هاى بيوتات بايگانى شده است.

«روزنامه مبارکه هوا و اثرهای آسمانی و زمینی» کتابی است كه در طول يك سال از هجدهم شهر جمادی الاول سنه ١٢٩٩ ه.ق الى هجدهم شهر جمادى الاول سنه ١٣٠٠ ه.ق توسط ناصرالدين شاه قاجار تحرير شده است.

بخش‌هايى از اين روزنامه خاطرات به خط كاتب تحرير گردیده است.

ناصرالدين شاه در اين روزنامه به ذكر وقايع آب و هوا و انقلابات آسمانى پرداخته و در خلال نگارش آب و هوا به شرح وقايع آن روز كه بعضى در دارالخلافه الباهره طهران در عمارت ارگ سلطنتى گلستان، يا به ديد و بازديد خانه رجال و مهمانى‌هاى اعيانى و بعضى از آن در ييلاقات اطراف طهران به شكار گذشته و در طول اين يك سال شاه سفرى به نمارستاق مازندران نيز داشت كه به شرح وقايع سفر و آب و هواى نمارستاق نیز اشاراتی دارد.

از جمله مطالب ديگرى كه شاه به آن اشاره کرده، ستاره دنباله دار و پديده خورشيد گرفتگى است. به نظر می‌رسد، كتاب حاضر تنها كتابچه‌ی مستقل آب و هوا نگاری از این دست باشد چرا که در ساير مجلّدات تنهابه ذكر وقايع روزانه، وقايع جارى كشور و شرح سفرهاى داخلى و خارجى پرداخته و در خلال آنها سخن از آب و هوا نیز به میان آمده است.

از این لحاظ این نسخه را می‌توان منحصر به فرد به شمار آورد.

برای خرید کتاب روزنامه آب و هوا اینجا کلیک کنید.