روزنامه نگاری تحقیقی از نگاه دکتر نمکدوست تهرانی
چرا در ایران روزنامه‌نگاری تحقیقی نداریم؟ روزنامه نگاری تحقیقی از نگاه دکتر نمکدوست تهرانی
به گزارش گلونی دکتر حسن نمکدوست تهرانی گفت‌و‌گویی با تیتر «چاقو دستۀ خود را نمی‌برد»، منتشر شده در شماره ۱۲۲ ماهنامه مدیریت ارتباطات انجام دادند که در زیر بخشی از آن را می‌خوانیم.
روزنامه‌نگاری تحقیقی در بستر تاریخ روزنامه‌نگاری ایران هیچ‌وقت اقبال خوبی نیافته و هیچ‌وقت نتوانسته به‌عنوان یک جریان خودش را پیدا کند. هرگاه هم تلاش‌هایی صورت گرفته در همان نطفه خفه شده است.
روزنامه نگاری تحقیقی
دلایل زیادی بر این عدم اقبال تأثیرگذار است. حسن نمکدوست تهرانی، روزنامه‌نگار و استاد ارتباطات معتقد است که روزنامه‌نگاری تحقیقی چون در برابر و علیه صاحبان قدرت‌های نامشروع است، طبعاً چنین قدرتمندانی هم علاقه‌ای به آن ندارند.
از متن:
باید سازوکارهای اصلی انجام روزنامه‌نگاری تحقیقی وجود داشته باشد. مهم‌تر از همه، رسانه‌های آزاد، مستقل و کثرت‌گرا باید در جامعه وجود داشته باشند تا انتظار داشته باشیم به‌لحاظ ساختاری زمینه برای روزنامه‌نگاری تحقیقی فراهم شود.
رسانه‌هایی می‌توانند به روزنامه‌نگاری تحقیقی بپردازند که مستقل از قدرت و حاکمیت باشند، چون بخش عمده‌ای از اقتصاد، سیاست و فرهنگ جامعۀ ایرانی در چهارچوب منافع قدرت حکومت صورت‌بندی شده‌اند.
در ایران، عموم رسانه‌های کشور در مدیریت، متعلق به حکومت هستند و مالک و مدیر آن‌ها حکومت است، از رادیو و تلویزیون گرفته تا خبرگزاری‌ها و مطبوعات بزرگ که بخش اصلی جامعۀ رسانه‌ای هستند. چاقو هم که دستۀ خود را نمی‌برد.
قانون مطبوعات ما اساساً حامی فعالیت رسانه‌ای آزاد و مدافع روزنامه‌نگاری حرفه‌ای نیست چه رسد به‌طور خاص روزنامه‌نگاری تحقیقی.
صداوسیما یک سازمان رسانه‌ای غیرپاسخ‌گوست که هرکاری می‌خواهد می‌کند و هیچ‌کس هم نمی‌تواند بر آن نظارت جدی داشته باشد یا اگر تخلفی مرتکب شد پیگیری کند؟
بسیاری از ابهاماتی که در قانون مطبوعات ما وجود دارد همواره علیه روزنامه‌نگاری مستقل تفسیر می‌شود.
وقتی موارد روزنامه‌نگاری تحقیقی در ایران انگشت‌شمارند و این تلاش‌ها در خیلی از مواقع نه‌تنها از جامعه پاداش نگرفته‌اند بلکه سرکوب و تهدید شده‌اند، بسیاری از کسانی که علاقه‌مند به این نوع کار بوده‌اند چنین نتیجه گرفته‌اند که به سری که درد نمی‌کند نباید دستمال بست و نباید سراغ موضوعاتی رفت که بیش از آنکه به افشای پنهان‌کاری تعمدی توأم با فساد در جامعه بینجامد، دردسرساز شود.
روزنامه‌نگاری تحقیقی یکی از سازوکارهایی که خیلی به آن نیاز دارد، استقلال تحریریه‌ای در کنار استقلال رسانه‌ای است. در عین حال همیشه باید یادمان باشد حرفه‌ای‌گری روزنامه‌نگاری این است که در میان همین فضای تیره و پرغبار سانسور تاریخی که وجود دارد کورسویی پیدا کند و مسیر خود را ادامه دهد
مادامی که در جامعۀ رسانه‌ای و فضای ارتباطی کشور امکان این روزنامه‌نگاری به‌لحاظ ساختاری، نهادی و تجربی وجود نداشته باشد و از این روزنامه‌نگاری از سوی جامعۀ رسانه‌ای، حکومت و مردم حمایت نشود آموزش به‌تنهایی نمی‌تواند کاری کند.
برای خواندن متن کامل این گفت‌وگو اینجا کلیک کنید.
پایان پیام
کد خبر : 173302 ساعت خبر : 11:04 ق.ظ