ماشته بافی هنر دیرینه استان لرستان

ماشته بافی هنر دیرینه استان لرستان

به گزارش گلونی در دسته بندی‌های صنایع دستی نوعی پارچه پشمی به نام ماشته وجود دارد که در بخش سنتی قرار می‌گیرد و از پشم ریسیده آماده می‌شود. که در حال حاضر می‌توان استفاده‌ی آن را از نخ‌های پلی استر و اکریلیکی یاد کرد.

ماشته بافی

ابزار ماشته بافی دار چهار وردی دارد که ورد ابزار تقسیم‌بندی تارهای چله در هنگام ماسوره‌ است.

چرخ چله پیچی، چرخ ماسوره پیچی و ماکو و ماسوره. در واقع قسمت اصلی دار شامل ۴ ورد است که وظیفه تقسیم تارهای چله را به عهده دارد.

هرکدام از این وردها توسط ۴ پدال به پایه دار وصل می‌شوند که به هنگام بافت با جابجایی هماهنگ آن‌ها، توسط پاهای بافنده عمل بافت صورت می‌گیرد.

نحوه بافت پارچه

وقتی دهانه کار باز می‌شود ماکو را از آن عبور داده و پود را با زدن شانه بر لبه پارچه کوبیده و طبق همین سلسله مراتب، دو رج کشیده از پدال‌ها طبق نقشه بافت جابجا شده و مراحل بافت صورت می‌گیرد.

نوار بافته شده به طور تقریبی ۹ متر طول و ۴۵ تا ۵۰ سانتیمتر عرض دارد که هر ۴ قطعه آن را، به هم دوخته تا بافته‌ای به ابعاد ۲در ۲مترمربع به دست آید.

کاربرد ماشته

در زمان قدیم ماشته حالت رختخواب پیچ داشته است ولی در حال حاضر کاربردهای دیگری نظیر رومیزی، رویه مبلمان، پشتی و تکه دوزی رویه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مهم ترین ماده اولیه مصرفی

الوان به صورت نخ پشمی در ماشته استفاده می‌شود. معروف ترین ماشته‌های لرستان مانند گل پتویی، هشت خانه، خانه پنج زاری. در اکثر مناطق ایران مخصوصاً عشایر که بافت آن رواج دارد به نام جاجیم خوانده می‌شود.

فقط در خرم آباد و کرمانشاه, ماشته یا موج نامیده می‌شود. که از قدیمی‌ترین صنایع دستی و پارچه‌های دست بافته این منطقه است.

پایان پیام

نویسنده: محمد شهبازی