مردم آستارا ۸۰ سال پیش تالشی سخن می‌گفتند

مردم آستارا ۸۰ سال پیش تالشی سخن می‌گفتند

به گزارش گلونی زبان مردم یک سرزمین ممکن است در طول تاریخ تغییر کند؛ اما هویت فرهنگی و نژادی آنها هرگز تغییر نخواهد کرد.

برخی می‌پرسند چرا شما در گفت‌وگوها از تعبیر «گویش آذربایجانی» به جای زبان ترکی بهره می‌برید؟

داریوش افروز‌اردبیلی، نویسنده، در روزنامه شرق به این سوال اینگونه پاسخ می‌دهد:

‌این امر چند دلیل دارد. نخست اینکه از دید زبان‌شناسان سخن ‌گفتن از «زبان ترکی» در جایگاه یک زبان یگانه به‌هیچ‌روی درست نیست.

آنها ترجیح می‌دهند عبارت درست‌تر «زبان‌های ترکی» را در چنین هنگامه‌هایی به کار بگیرند.

چنانچه در تقسیم‌بندی‌های زبانی نیز ما با گروه زبانی‌های ترکی شرقی و ترکی غربی روبه‌رو هستیم.

هرکدام از این زبان‌ها با همه همسانی‌ها و اشتراکاتی که دارند، گرامر و دستور زبان و شبکه‌های واژگانی خود را دارند. تفاوت‌های ساختاری و واژگانی زبان‌های ترکی چنان است که بیشتر گویشوران زبان‌های ترکی شرقی و ترکی غربی غالبا زبان همدیگر را نمی‌فهمند.

نمونه زنده آن رخداد مربوط به گردهمایی مقام‌های سیاسی کشورهای ترک‌زبان جهان بود که با حضور کشورهای قرقیزستان، ازبکستان، قزاقستان، ترکیه و… در سال‌های نخست پس از فروپاشی شوروی برگزار شد که به دلیل آنکه هیچ‌کدام از سران کشورهای مزبور زبان یکدیگر را نمی‌فهمیدند، ناگزیر شدند مترجم روسی و انگلیسی بیاورند.

دو دیگر آنکه زمانی که می‌گوییم زبان ترکی، بی‌آنکه خودمان بخواهیم سخن ما بار معنایی تباری و نژادی و هویتی پیدا می‌کند؛ یعنی شنونده پیش خود می‌پندارد که اگر کسی به ترکی سخن می‌گوید، پس ترک است.

بنده برای پرهیز از این دو لغزش است که می‌گویم گویش آذربایجانی.

همچنین درباره همین گویش آذربایجانی یعنی زبان کنونی مردم آذربایجان باید بدانیم که از نظر واژگانی بیش از ۸۰ درصد واژه‌های موجود در زبان کنونی مردم آذربایجان فارسی یا واژه‌های کهن آذری یا عربی از راه فارسی است.

از نظر ساختاری نیز زبان رایج مردم آذربایجان نه از یک ساختار ترکی به معنای خاص و عام آن بلکه از یک ساختار کاملا ایرانی مانند ساختار زبان فارسی پیروی می‌کند.

افزون بر اینها گسترش همین گویش نیز در بخش‌های فراوانی از آذربایجان چندان مسبوق به سابقه نیست؛ برای نمونه تا ۸۰ سال پیش مردم آستارا به تالشی سخن می‌گفتند. دیگرگون‌شدن زبان مردم آستارا مایه آن نمی‌شود که ما نژاد آنها را ترک و غز و تاتار و ترکمن بدانیم.

این یادداشت را کامل بخوانید

پایان پیام