ترکی آذربایجانی چیست و از چه زمانی جایگزین شد؟
ترکی آذربایجانی چیست و از چه زمانی جایگزین شد؟
به گزارش گلونی رضا شیبانی اصل در صفحه شخصی خود نوشت:
ترکی آذربایجانی، زبان امروز مردم آذربایجان است.
این زبان آمیزه‌ای‌ست از ترکی، آذری، فارسی.
البته به لحاظ زبان‌شناسی عمیق اگر بخواهیم بحث کنیم فراتر از این توصیفات ساده است.
آذری که این همه بر سر آن جنگ‌ها و فتنه‌ها برپا کرده‌اند، نه یک لفظ جعلی که در حقیقت واژه‌ای است که حداقل هزار و چند صد سال، سند مکتوب دارد و در توصیف زبان آذربایجان و کیستی مردمان آن به کار رفته است.
دم دستی‌ترین سند سفرنامه ناصرخسرو‌ست در بخش دیدار با قطران تبریزی.
ترکی آذربایجانی چیست
آذری زبانی از شاخه پهلوی بوده است و در دیوان شاعران بزرگ آذربایجان مثل همام تبریزی، اوحدی مراغه‌ای، قطران و … شعرهای زیادی به آن زبان وجود دارد.
مرحوم دکتر منوچهر مرتضوی که خود فرزند تبریز و از افتخارات ادبیات پژوهشی در تاریخ معاصر ماست در رساله‌ای به زبان آذری پرداخته است.
پیداست این سخن مجعول که آذری وجود نداشته و ساخته رضا شاه است و … نه سخن اهل علم و اندیشه که حرف سیاست‌بازهایی است که زیر ردای هویت طلبی دست به جعل هویت برای ترکان آذربایجان می‌زنند تا آنان را به یک تورک موهوم و برساخته ربط دهند.
این یک طراحی پیچیده است که با متصل کردن آذری به رژیم پهلوی، می‌خواهند تر و خشک را قاطی هم کرده و با فحش دادن به پهلوی، در میان انقلابیون نیز نفوذ و آنان را هم به سلک خود در آورند!
واقعیت ماجرا چنین است که ما، امروز به زبان ترکی آذری حرف می‌زنیم ولی آذری هم هستیم و این دو منافاتی باهم ندارند.
به مرور زمان طی فرآیندهای تاریخی مثل مهاجرت، جنگ، تغییر سلسله‌ها، شیعه شدن ترکمانان آناتولی و ایرانی شدن آنان و حضور آنان در ایران برای دفاع از ایران و صفویه و هزار و یک تعامل و رفت و آمد فرهنگی دیگر، زبان ما از آذری خالص به ترکی آذری رسیده است.
همچنانکه زبان ملی‌مان، فارسی، نیز با دلایلی مشابه از پهلوی به فارسی دری تغییر یافته است!
اهمیت تاکید بر حقیقت وجود زبان آذری و اینکه آذری زبان دیرین آذربایجان بوده و هم اکنون نیز شکلی مشابه و تغییر یافته از آن به نام تاتی حتی در آن سوی ارس گویش ور میلیونی دارد، در این دو نکته است:
۱. تاریخ و حقیقت‌های تاریخ و حقایق ایران را باید گفت.
اتفاقل وقتی یک جریان با سرمایه‌گذاری خارجی و حمایت‌های آشکار بیگانگان به دنبال انکار یک حقیقت باشند باید آن حقیقت را بیشتر گفت.
چگونه است وقتی یک محقق یک برگ تحقیق درباره زبان آذری می‌نویسد این همه داد و بیداد و تابوسازی انجام می‌دهند و آن محقق را از هستی ساقط می‌کنند؟ آیا شک برانگیز نیست؟
۲. پاسداشت و حفظ ترکی آذربایجانی و جلوگیری از زوال و هضم آن در مهندسی‌های سیاسی زبان، وابسته به این است که گذشته و ریشه واقعی آن را بشناسیم.
اصالت زبان ترکی
آذری بخشی بزرگ از گذشته ترکی آذربایجانی‌ست.
ترکی آذربایجانی، تفاوت‌هایی با دیکر لهجه‌های ترکی دارد که به عنوان ممیزه‌های هویتی باید حفظ شوند.
این پانترکیسم مهاجم ترکیه است که اصالت زبان ترکی آذری ما را هدف قرار داده و نه فارسی.
پانترک‌ها هستند که می‌خواهند ما را در یک تورک واحد موهوم هضم کرده و هویت زبانی ما را با تغییر الفبا، حذف لغات و تحمیل مهندسی سیاسی زبان سلب کنند.
ترکی آذری غنا و مشخصه‌ها و قابلیت‌هایی دارد که متاثر از تعاملات زبانی آن با آذری و پارسی‌ست که دیگر لهجه‌های ترکی به دلیل ایرانیت زدایی شدن ندارند.
هم غنای واژگانی و هم قابلیت‌های درونی زبان ترکی آذربایجان هزار سر و گردن بالاتر از ترکی استانبولی امروز و ترکی بخشنامه شده در باکوست.
در شعر اگر تنها یک تفاوت را در نظر بگیریم، ما در ترکی آذربایجانی توان نوشتن شعر عروضی مثل غزل را داریم.
قابلیتی که پس از مهندسی زبان و منع استفاده از هجای بلند در ترکی استانبول و باکو، بر باد رفته است!
امروز ترکی مهندسی و سلاخی شده پانترک‌ها، زبان بی‌احساس و ناتوانی است که گویش ور آن آه بلند نمی‌تواند کشید.
چون در تورکی آنان، هجای بلند نداریم! و اگر تواند کشید، از دستور زبان و آوا خارج شده است.
با چنین مجانینی روبرو هستیم که هدف شان هضم و نابودی گذشته مردم آذربایجان و حتی احساسات و عواطف آنان است و با پر رویی اسم خودشان را هویت طلب گذاشته‌اند!
منابع:
زبان دیرین آذربایجان مرحوم دکتر منوچهر مرتضوی
دیوان همام تبریزی به تصحیح مرحوم دکتر رشید عیوضی
فهلویات شیخ صفی الدین اردبیلی تصحیح دکتر علی اشرف صادقی
پایان پیام
کد خبر : 191710 ساعت خبر : 3:45 ب.ظ
با درود
آقا ما هم سال هاست همینو میگیم. میگم زبان ما زبان ترکی آذربایجانی هست زبان به دلیل اینکه آموزش اون عملا در مدرسه ممنوعه دارد از بین می رود دارد بی اصالت می شود. خندار نیست به کسی که حق آموزش زبان مادریش را میخواهد بگید تجزیه طلب؟
حساب همه را با هم قاطی کردید.
همانطور که پهلوی شده فارسی دری ، بقیه زبان های ایرانی هم دارند با همین روند فارسی سازی می شوند اینا حقیقته… چند وقت پیش یه مقاله دیدیم طلبیده بودند برای پاسداشت فارسی حتی می توان محدودیت در استفاده از زبان های مادری را تقویت کرد لامصب ا این ایرانشهری نیست این عین ناسیونالیسمه