سینما جهنم و آدم‌‌سوزی در سینمارکس
به گزارش گلونی حسین معززی نیا در کانال شخصی خود نوشت:
ساعت ۱۰ شبِ ۲۸ مردادماه سال ۱۳۵۷ در یکی از سالن‌های سینمای شهر آبادان به نام «رکس»، نزدیک به ۴۰۰ نفر از مردمی که داخل سالن، مشغول تماشای فیلم گوزنها (مسعود کیمیایی) بودند، زنده زنده سوختند.
این فاجعه مخوف، نه فقط تکان‌دهنده‌ترین سانحه‌ای است که در تاریخ ایران، نامش با سالن سینما و تماشاگران فیلم پیوند خورده، بلکه شاید رقیبی در تاریخ سالن‌های نمایش دنیا هم نداشته باشد.
پرونده این حادثه، سال‌ها محل بحث و جدل بوده، همه جور حدسی درباره‌اش زده شده، و خیلی‌ها عامل مستقیم ارتکاب یا طراح پشت پرده‌اش محسوب شده‌اند.
کریم نیکونظر، چند ماه پیش کتابی منتشر کرده به نام «سینماجهنم» با عنوان فرعی «شش گزارش درباره آدم‌‌سوزی در سینمارکس».
پرونده‌ای است جامع و خواندنی درباره‌ی این حادثه که شامل دو بخش است:
بخش اول به‌نام «کابوس‌ها» در سه فصل و به سه شکل، خود حادثه را توصیف می‌کند، هر فصل تازه، قبلی را کامل‌تر می‌کند و اطلاعات جدید را به اطلاعات قبلی متصل می‌کند.
بخش دوم به‌نام «روایت‌ها» به بازگویی زمینه‌های تاریخی و فعالیت گروه‌هایی می‌پردازد که هر کدام نقشی در واقعه دارند و سرنخ بخشی از مراحل دادرسی‌های بعدی به کارنامه و عملکردشان ربط پیدا می‌کند.
سینما جهنم
شیوه روایت کتاب، «راشومون»وار است و مثل فیلم کلاسیک کوروساوا، از زاویه دید هر شخص یا هر گروه پیش می‌رویم تا ببینیم نقطه اتصال روایت‌ها کجاست.
سؤال اصلی و اساسی در کل کتاب این است: آیا بالأخره یک طراحی پیچیده و دقیق باعث این فاجعه شده یا باید مجموعه‌ای تصادف‌ها و تقارن‌های مهمل را مسبب این تراژدی دلخراش دانست.
سؤالی که درباره‌ی تعدادی از دیگر وقایع بزرگ تاریخ هم به‌سادگی پاسخ داده نمی‌شود، و همیشه ذهن‌های متمایل به طرح و توطئه، استنباط مورد علاقه خودشان را دارند و آنها که خود خلقت را هم تصادفی می‌دانند، دیدگاه خودشان را.
اما البته این کتاب، درنهایت پاسخ سرراستی برای این سؤال دارد.
کتاب «سینماجهنم» از آن دسته کتاب‌هاست که حاصل زحمتی چندین‌ساله است، برایش وقت گذاشته شده به متنی تبدیل شود نه فقط درباره‌ی حادثه‌ای در شبی در شهری در جنوب ایران، بلکه درباره جنبه‌هایی قابل بازخوانی از تاریخ مملکت، از چند دهه قبل تا چند دهه بعد.
این یک تاریخ‌نگاریِ آمیخته با تعلیق است؛ مروری پرجزئیات که هم تاریخ‌چه شهر آبادان از سال‌های حضور انگلیسی‌ها را شامل می‌شود، هم تاریخ تقابل‌های سیاسی کشور از دهه‌ی ۱۳۴۰ تا سال‌های پس از انقلاب را.
پایان پیام