اصرار داشت نظامی به فارسی شعر نگفته است

اصرار داشت نظامی به فارسی شعر نگفته است

به گزارش گلونی دکتر اسماعیل امینی خاطرات ۵ سفر به جمهوری آذربایجان را در قالب سفرنامه‌ای برای گلونی نوشته است.

قسمت چهارم را بخوانید:

بعد از چند سال از سفر اولم حالا دوباره به شهر گنجه آمده‌ام.

این بار با جمعی از هنرمندان و صنعتگران رشته‌های مختلف و یک گروه موسیقی آذربایجانی که از تبریز آمده‌اند.

مقبره حکیم نظامی گنجه‌ای در محوطه‌ای زیبا در جاده ورودی شهر است و حالا بنای یادبود آن کامل شده است.

در محوطه اطراف بنای یادبود فضایی پر از چمن و گل ساخته‌اند و تعداد زیادی پیکره که تجسم شخصیت‌های داستانی منظومه‌های نظامی است؛ خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، بهرام گور، اسکندر، کنیزک گوساله بر دوش بر پله‌های کوشک و…

یکی از استادان دانشگاه گنجه همراهی‌مان می‌کند و درباره مراحل طراحی و ساخت بنای یادبود حرف می‌زند.

استاد آقا میراُف جهان، که به زبان فارسی مسلط است، اگر چه بیش‌تر به فارسی نوشتاری، توضیح می‌دهد که استاد بخش زبان‌های خارجی است و زبان فارسی تدریس می‌کند.

داخل گنبد بنای یادبود و در کتیبه‌هایی از کاشی‌های آبی رنگ، ابیاتی از شعرهای نظامی به خط نستعلیق نوشته شده است.

به پیشنهاد یکی از دوستان، آن ابیات را با صدای بلند می‌خوانم، صدای شعرهای حکیم گنجه در گنبد یادبود طنین می‌اندازد و حالی خوش می‌آفریند.

استاد آقا میراُف جهان، مرا به دفتر آن مجموعه دعوت می‌کند.

وقتی به او می‌گویم که من هم ادبیات فارسی خوانده‌ام و مدرس ادبیات فارسی‌ام خیلی خوشحال می‌شود.

از من می‌خواهد از کتاب‌های جدید تحقیقی و تحلیلی که درباره آثار نظامی در ایران منتشر شده برایش صحبت کنم.

و این که آیا تصحیح جدیدی از مجموعه آثار نظامی در این سال‌ها منتشر شده یا نه؟

می‌گوید: چندان اهل اینترنت نیستم و حتی ایمیل هم ندارم. به نظرم نامه کاغذی و کارت پستال، صمیمی و طبیعی است، اگر چه سریع به دست گیرنده نمی‌رسد.

از من قول می‌گیرد که وقتی به ایران برگشتم برایش نامه بنویسم و کتاب‌هایی را که معرفی کردم بفرستم.

می‌گوید سال‌هاست که منابع تدریس زبان فارسی و از جمله آثار نظامی در دانشگاه گنجه، تغییری نداشته است.

از من می‌خواهد بیت‌هایی را که در کتیبه‌های اطراف مزار بود برایش بنویسم؛ می‌گوید که برای جهانگردان و بازدیدکننده‌‌های مزار نظامی شنیدن شعر به زبان فارسی خیلی جالب است زیرا موسیقی سحرانگیز شعر را به همان زبانی که شاعر آن را سروده‌ است، احساس می‌کنند.

اصرار داشت نظامی به فارسی شعر نگفته است

چند سال بعد با چند نفر از دوستان شاعر، که همگی از ترکان پارسی‌گوی بودند، باز هم در سفری به جمهوری آذربایجان، به شهر گنجه رفتیم.

این بار استاد آقا میراُف در مجموعة بنای یادبود نظامی نبود و تنها یکی دو کارمند موظف بودند و همان خانم راهنمای مزار که با شور و هیجان تمام چند بیت ترجمی ترکی اشعار نظامی را می‌خواند و درباره آثار حکیم نظامی حرف‌های سطحی می‌زد، درست مانند برخی مجریان تلویزیونی خودمان که به پرگویی‌های سرگرم کننده و بی‌محتوایش دل خوش بود.

وقتی به داخل بنای یادبود رفتم، با حیرت دیدم که آن کتیبه‌های آبی رنگ شعرهای نظامی را برداشته‌اند و به جای آن‌ها، ترجمه ترکی شعرها را گذاشته‌اند، درست با همان منطق شگفت آن خانم کارمند راهنما که لباس فرم داشت و کلاه مخصوص داشت و یک سوت هم به گردنش آویخته بود و اصرار داشت که آن ترجمه‌ها، شعرهای نظامی گنجه‌ای است و نظامی هیچ شعری به زبان فارسی نسروده است.

بی‌اعتنا به این حرف‌ها و آن حرف‌های کارمندی، از دوست شاعرمان سید عباس سجادی می‌خواهیم که چند بیتی از اشعار نظامی را به آواز بخواند.

سید عباس که صدایی خوش دارد و به ردیف‌خوانی و آواز مسلط است، با حالی خوش می‌خواند و صدای آوازش زیر گنبد مزار حکیم نظامی طنین‌انداز می‌شود.

پایان پیام