تاثیر آلودگی هوا بر اختلالات شناختی
عملکردهای شناختی، شامل پردازش افکار، حافظه و توجه است.
به گزارش گلونی نقص در یک یا تمام فعالیت‌های گفته شده ممکن است تغییرات رفتاری ایجاد کند که عموماً با عنوان اختلالات شناختی (Cognitive disorders :CDs) شناخته شده است.
این اختلالات شامل بیماری‌های عصبی هستند که می‌توانند به صورت مستقیم یا غیر مستقیم (به صورت پایدار یا گذرا) با ایجاد اختلال در عملکرد سیستم شناختی و ادراکی در سیتم عصبی مانند ایجاد مشکل در یادگیری اطلاعات جدید، و اختلال در حافظه ی کوتاه مدت موجب ایجاد آشفتگی در آگاهی فرد نسبت به خود و جهان اطرافش شده و ناهنجاری‌های رفتاری خاصی را به وجود آورد به طوری که زندگی فردی و اجتماعی شخص بیمار را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
رایج‌ترین اختلالات شناختی بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون هستند.
مطالعه‌ای که توسط محققین در دانشگاه کالیفرنیا در سان فرانسیسکو انجام شده است نشان می‌دهد که کیفیت هوا می‌تواند عاملی برای افزایش خطر ابتلا به آلزایمر باشد.
زندگی در هوای آلوده که بر اثر دود حاصل از اتومبیل‌ها، کارخانجات، نیروگاه‌ها و آتش‌سوزی جنگل‌ها به وجود می‌آید مانند مصرف سیگار، دیابت، مصرف نوشیدنی‌های الکلی و … باعث افزایش ریسک ابتلا به آلزایمر خواهد شد.
این تیم از محققین اسکن مغزی ۱۸ هزار فرد سالمند با میانگین سنی ۷۵ سال در امریکا را بررسی کرده‌اند.
تمامی این افراد دچار درجات متوسطی از اختلالات شناختی و یا زوال عقل بوده‌اند.
البته در ۴۰٪ اسکن‌های مغزی پلاک های آمیلوئید، که نشانی از بروز آلزایمر هستند، دیده نشده است.
این داوطلبان ممکن است به نوع دیگری از زوال عقل یا دمانس مبتلا باشند.
اسکن‌های مغزی نشان می‌دهند که افرادی که در مناطق آلوده‌تری زندگی می‌کنند ۱۰٪ بیشتر از افرادی که در مناطقی با هوای پاک تر زندگی می‌کنند در معرض ابتلا به اختلالات شناختی از جمله آلزایمر هستند.
بیش از ۵.۸ میلیون نفر با سن بالای ۶۵ سال در امریکا به آلزایمر مبتلا هستند. بر اساس این تحقیق آلودگی هوا می‌تواند علت ابتلای ده‌ها هزار نفر از این افراد به آلزایمر باشد.
حتی سطوح معمولی آلودگی هوا در طول زمان می‌تواند به طُرُق مختلفی در سلامت مغز موثر باشد، به طور مثال این آلاينده‌ها می‌توانند باعث تجمع پلاک‌های آمیلوئید (عامل ایجاد آلزایمر) در مغز شوند.
این تیم تحقیقاتی میزان ذرات گرد و غبار با قطر کمتر از ۲.۵ میکرون را در محل زندگی شرکت‌کنندگان اندازه‌گیری کرده‌اند. در این پژوهش مشخص شده که میزان پلاک‌های آمیلوئید در اسکن مغزی با افزایش آلاينده‌ها ارتباط مستقیمی دارد.
وجود آلاينده‌ها در هوایی که تنفس می‌کنیم باعث بروز بیماری‌های قلبی و ریوی می‌شود. اما این مطالعه همچون سایر مطالعات جدید در این زمینه نشان می‌دهد که آلودگی هوا در بروز بیماری‌هایی چون زوال عقل و پارکینسون نیز موثر است.
تاثیر آلودگی هوا بر اختلالات شناختی
در مطالعه‌ای دیگر میزان کربن سیاه و یا دوده‌ای که نیاز است تا سرعت افت شناختی در سنین بالا را تا دوسال افزایش دهد، تخمین زده شده است.
مطالعات دیگر آلودگی هوا را با اثرات منفی روی توانایی شناختی کودکان مرتبط می‌داند.
بر اساس این مطالعه آلودگی هوا حتی روی جنین نیز تاثیرات منفی خواهد داشت.
بنابراین اگر در شهر آلوده‌‌ای زندگی می‌کنید و سابقه ابتلا به آلزایمر یا سایر اختلالات شناختی در خانواده خود دارید اقدامات احتیاطی را رعایت کنید.
اقدامات احتیاطی
در منزل بمانید، درها و پنجره‌ها و هر مسیری که احتمال دارد از طریق آن هوای آلوده وارد محل زندگی شما شود را ببندید.
از دستگاه‌های تصفیه هوای خانگی استفاده کنید.
تاثیر آلودگی هوا بر اختلالات شناختی را با عادت‌های سالم جبران کنید.
عادت‌های سالم مانند ورزش به مدت ۳۰ دقیقه برای سه تا چهار روز در هفته می‌تواند باعث تعویق بیماری‌هایی همچون آلزایمر شود.
رژیم غذایی مدیترانه‌ای نیز می‌تواند کمک کننده باشد. گوشت قرمز کمتری مصرف کنید و به جای آن مرغ و ماهی بخورید.
از آجیل‌ها، لبنیات و حبوبات به عنوان منابع پروتئین استفاده کنید. روغن زیتون و سبزیجات مصرف کنید و به اندازه کافی بخوابید.
شواهد کافی مبنی بر اینکه یادگیری چیزهای تازه ابتلا به آلزایمر را به تاخیر می‌اندازد وجود ندارد اما می‌تواند باعث افزایش انگیزه شما برای زندگی شود. افزایش روابط اجتماعی نیز کمک کننده خواهد بود.
خبر خوب اینکه با وجود اینکه دنیا به سمت سالمندی پیش می‌رود زوال عقل با سرعتی که انتظار می‌رفت در حال افزایش نیست.
در مطالعه‌ای جهانی بر روی ۵۰ هزار نفر با سن بالای ۲۵ سال محققان دریافتند که درصد ابتلا به بیماری در هر یک از سه دهه گذشته کاهش یافته است.
به طور کلی ۸.۶ درصد از جمعیت جهان به آلزایمر مبتلا شده‌اند.
اما نویسندگان این مطالعه تاکید کرده‌اند که در چین و نیجریه این درصد ثابت مانده و یا افزایش یافته است و شواهد در امریکا برای اقلیت‌هایی درهم ریخته و نامعین است.
آلودگی هوا بخشی از این داستان است: چین، نیجریه و امریکا جز ده کشور جهان با بیشترین مرگ زودرس مرتبط با آلودگی هوا هستند.
سیاهپوستان امریکایی و سایر گروه‌های در معرض آلودگی هوای بیشتری هستند و این شاید توضیحی باشد برای اینکه چرا نرخ ابتلا به زوال عقل در آنها کاهش نیافته است.
پایان پیام
مترجم: مریم قره‌گزلو