گسل چیست و چرا شهرها در کنار آن ساخته شده‌اند؟

گسل چیست و چرا شهرها در کنار آن ساخته شده است؟

گسل‌ها نقش مهمی در انتخاب محل سکونت افراد دارد.

به گزارش گلونی معمولاً بعد از وقوع زلزله بحث گسل برسر زبان‌ها می‎افتد.

بحثی که فقط برای دانستن منشأ وقوع حادثه راه می‌افتد و تا زلزله بعدی فراموش می‌شود.

اما بهتر است به این موضوع هم از دید علمی نگاه کرد.

تا بدانیم که گسل در زندگی انسان‌ها چه تاثیری می‌گذارد و چرا شهرها در کنار آن ساخته شده است.

گسل‎‌های ایران در محیط‌های گوناگون جغرافیایی نقش یکسانی ندارند.

برای مثال در شمال نقش نگهداری آب، در زاگرس نقش قراردادن و کوتاه کردن زمان حضور جریان‌های آبی و در ایران مرکزی نقش اصلی هدایت آب‌های زیرزمینی و بعضاً ایجاد سدهای طبیعی زیرزمینی را به عهده دارند.

گسل چیست و چرا شهرها در کنار آن ساخته شده است؟

گسل‌ها در بخشی از ایران مولفه اصلی در ایجاد کانون‌های جمعیتی( مدنیت روستایی و شهری) به‌شمار می‌آیند.

گسل‌ها بخش عمده‌ای از دانش فنی و جامعه مدنی ما را از دیرباز تعیین و فنون هنری و صنعتی را در این سرزمین ایجاد کرده‌اند.

رشته‌های طولانی قنات در شهرهای مختلف ایران نشان‌دهنده این موضوع است.

گسل‌ها در برخی موارد ایجادکننده الگوهای متعدد و گوناگون مساکن در این سرزمین بوده‌اند.

گسل‌ها در بسیاری از موارد، منابع تولید انرژی پاک بوده‌اند و کانون‌های جاذب تفریحی این سرزمین را به‌وجود آورده‌اند.

آسیاب‌های آبی و آبشار‌ها در مناطق مختلف از نمونه‌های کانون‌ها هستند.

گسل‌ها در زاگرس، معابر و خطوط اصلی حرکت دام و عشایر هستند و در ایران شبکه‌های اصلی مواصلات جاده‌ای را تعریف کرده‌اند.

تقریباً تمامی جاده‌های اصلی زمینی فعلی ایران و البته جاده‌هایی که در قدیم وجود داشتند، مانند جاده ابریشم، این شبکه‌ها را ایجاد می‌کنند.

گسل‌ها و فرم‌زایی آن‌ها باعث ایجاد بسیاری از کانون‌های حیاتی و نباتی شده‌اند.

و همواره کانون انتقال تحرکات پوسته‌ای خطرآفرین بوده‌اند.

ولی قرارگرفتن ۳۰۰ شهر در فاصله کمتر از یک کیلومتری آن‌ها حکایتی از جذابیت مدنی برای مردم ایران داشته است.

و همواره توانسته تغییرات فرهنگی در محیط‌های جغرافیایی به‌وجود آورد.

منبع: کتاب «ژئومورفولوژی تحلیلی ایران» محمدحسین رامشت و فرهاد باباجمالی.

پایان پیام