ورزش در آلودگی هوا چه خطراتی دارد؟
آلودگیهوا که این روزها دوباره به صدر نگرانی شهروندان تهرانی و دیگر کلانشهرها بازگشته است پدیده جدیدی نیست.
دیدههای ما دیرهنگامی است که دوده میبینند و اشک میریزند و شامهها خیلی وقت است این مهمان ناخوانده را بو میکشند و میشناسند.
ریهها نیز چند سالی است که میسازند و میسوزند.
به گزارش گلونی اما نگرانی وقتی است که بدانیم سالیانه آلودگی هوا هفت میلیون نفر در جهان کشته میدهد در حالی که کرونا در تقریبا یکسالی که شیوع پید کرده تنها یک و نیم میلیون نفر کشته در جهان برجای گذاشته است.
این روزها که هم کرونا هست و هم آلودگی هوا خطر همافزایی آنها بیش از هر زمانی در این یکسال اخیر شهروندان مختلف را تهدید میکند.
بر اساس تحقیقی در دانشگاه هاروارد آمریکا محققان با مطالعه ارتباط آلودگی هوا و مرگ ناشی از بیماری کووید ۱۹ در ۳ هزار شهرستان آمریکا که ۹۸ درصد از جمعیت این کشور را در خود جای دادهاند، دریافتند که آلودگی هوا با افزایش نرخ مرگ و میر اشخاص مبتلا به این ویروس ارتباط مستقیم دارد.
بر اساس این تحقیقات حتی افزایش یک واحدی آلودگی ناشی از ذرات معلق هوا در سالهای قبل از شیوع بیماری، موجب افزایش ۱۵ درصدی میزان مرگ ناشی از کووید میشود.
پیش از این مشخص شد که افزایش ناچیز میزان آلودگی ذرات معلق هوا در مدت ۱۵-۲۰ سال موجب افزایش خطر مرگ در اثر انواع بیماریها و عوامل مختلف میشود، اما تحقیقات جدید نشان میدهد این خطر در مورد بیماری کویید۱۹ به میزان ۲۰ برابر بیشتر است.
چند ماه قبل تر از آن نیز پژوهشگران ایتالیایی گزارشی را منتشر کردند که خبر از شناسایی ویروس کرونا در ذرات آلوده میداد.
بر اساس این گزارش پژوهشهایی که بر روی نمونههای هوای آلوده در ایتالیا صورت گرفت نشان میداد که ذرات آلوده هوا در مناطق شهری و صنعتی میتوانند موجب ابتلاء به ویروس کرونا شوند. زیرا ذرات، ویروس مذکور را با خود حمل میکنند.
این پژوهشگران ژنی را در این ذرات شناسایی کرده بودند که در برخی نمونههای جمع آوری شده از ویروس کرونا موجود بوده است.
در روزهای اخیر مقامات بهداشتی مختلف کشور ما نیز نسبت به خطر این همافزایی هشدارهای مختلفی ارائه دادهاند.
اگرچه هنوز پژوهشی در این رابطه صورت نگرفته اما آنچه مسلم است این است که نمیتوان این پدیدههای خطرناک را دست کم گرفت.
مسأله اصلی که وجود دارد این است که آلودگی از راه سیستم تنفسی وارد دستگاه خونرسانی شده و موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود که این موضوع در این شرایط ریسک ابتلا به کرونا را افزایش میدهد.
ضمن اینکه ریهها در اثر آلودگی ضعیفتر شدهاند در صورتی که با کرونا درگیر شوند خطرات بیشتری به همراه دارد.
اما فقط کرونا نیست که میتواند در شرایط آلودگی هوا خطرآفرین باشد، بیماریهای دیگری مانند غلظت خون، آلرژیها، آسم، عفونتهای مضمن ریوی و سکتهها نیز ممکن است در پی آلودگی هوا افراد را مبتلا کند.
میزان سردرد و سرگیجه نیز همیشه با بیشتر شدن ذرات معلق در هوا افزایش پیدا کرده است. آمارهای اورژانس تهران در سالهای گذشته موید این موضوع است.
نکته دیگری که وجود دارد و عموما به آن بیتوجهی میشود ورزش کردن در هوای آلوده است.
هشدارهای سلامت در زمان آلودگی هوا بیشتر خطاب به افراد حساس و بیماران قلبی و ریوی است و کمتر دیگر افراد جامعه به ویژه ورزشکاران یا مثلا رانندگان تاکسی، اتوبوسهای شهری، مغازه داران و کاسبکاران را که در شرایط آلوده به کار خود ادامه میدهند را در بر میگیرد.
ورزش در آلودگی هوا چه خطراتی دارد؟
این در حالیست که پژوهشهای علمی در حوزههای پزشکی ورزشی در جهان و ایران این موضوع را تأیید میکنند که آلودگی هوا مثلا برای دوچرخه سواران یا دیگر ورزشکاران ضمن اختلال در عملکرد ورزشی آنان موجب افزایش ریسک سکتههای قلبی و در نتیجه مرگ و میر آنان میشود.
در تحقیقی که دو تن از اساتید دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال ۹۱ به موضوع ورزش و آلودگی هوا پرداختهاند این موضوع مورد تأکید قرار گرفت و گفته شد که اثرات سوء آلایندهها بر بدن انسان در زمان فعالیت فیزیکی افزایش مییابد و مواجهه با آلایندهها در زمان ورزش بر کارکرد ریوی نیز تأثیر منفی دارد.
آنها در نهایت پیشنهاد میدهند برای ورزش کردن در فضای باز دانستن شدت میزان آلودگی در روز یا روند ساعتی آلودگی و دوری از منابع آلاینده به ویژه در پارکها و بوستانها ضروری است.
افرادی که میخواهند در فضای باز ورزش کنند حتما باید در ساعاتی به فعالیت بپردازند که آلودگی به میزان حداقل ممکن است و ورزش آنان در جاهای کم ترافیک و به دور از آلودگی باشد.
اگرچه این محققان تأکید میکنند که عموم مردم از فعالیت بدنی در زمان وارونگی هوا در فضای باز بپرهیزند در مقابل پیشنهاد میدهند که ورزش آنان در سالنهای سربسته یا خانهها انجام شود.
پایان پیام