روز شیخ بهایی برجسته‌ترین دانشمند قرن یازده
بهاءالدین محمد بن حسین عاملی (۱۰۰۰-۹۲۵) خورشیدی، معروف به شیخ بهایی.
تاریخ‌دان، منجم، شاعر، فقیه، عارف، ریاضی‌دان، ادیب و سیاستمدار؛ همه چیزدان و اعجوبه‌ای در دل تاریخ.
به گزارش گلونی او از نوادگان حارث همدانی، از یاران نزدیک علی بن ابی‌طالب بود.
شیخ در روستایی به نام «جبع» در لبنان امروزی می‌زیست.
خاندان او از خانواده‌های معروف جبل عامل در سده‌های دهم و یازدهم خورشیدی بوده‌اند.
او در ۱۳ سالگی به ایران مهاجرت کرد و در قزوین که شهر علم و ادب روزگار خویش بود سکنی گزید.
شیخ آثار و تالیفات بسیاری دارد که نشان دهنده شخصیت علمی و دانش بالا و تسلط کامل او بر بسیاری از علوم متداول زمان خود است.
از جمله آثار او می‌توان به جامع عباسی، الزبده فی الاصول، اربعین، مثنوی سوانح الحجاز (نان و حلوا)، کشکول، صمدیه، مشرق الشمسین و اکسیر السعادتین، حبل المتین فی اِحکام احکام الدّین، الاثنا عشریه، زبده الاصول، الاربعون حدیثاً، مفتاح الفلاح، حدائق الصالحین، حدیقة هلالیه، التحضیر اشاره کرد.
روز شیخ بهایی
شیخ بهایی در زمان حیات خود شاگردان صاحب نام و استادان بزرگی را پرورش داد که خود سهم بسزایی در پیشرفت و ترقی و ایران در روزگار خویش بود.
از جمله شاگردان وی می‌توان به صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی معروف به ملاصدرا و بنیان‌گذار مکتب متعالیه، محسن فیض کاشانی، سید رفیع‌الدین محمد حسینی طباطبایی نائینی، محمد تقی مجلسی معروف به مجلسی، محمدباقر سبزواری، معروف به محقق سبزواری اشاره کرد.
شیخ بهایی را یکی از برجسته‌ترین و نام‌آورترین دانشمندان قرن ۱۱ هجری نامیده‌اند.
نبوغ و استعداد او نه تنها در علوم زمان خویش شهره آفاق بود بلکه در فن و هنری معماری نیز توانایی و استعداد خارق العاده‌ای داشت.
تا جایی که امروزه نیز، مردم، بسیاری از آثار اسرار آمیز باقی مانده از عهد صفوی را به او نسبت می‌دهند.
آثاری از جمله: مسجد شاه اصفهان، طرح تقسیم آب زاینده‌رود، حمام شیخ بهایی، کاریز نجف آباد ( قنات زرین کمر)، مسجد چهار باغ.
به راستی آیا می‌توان گفت، همه این آثار منسوب، ساخته شیخ بهایی است!
نبوغ شیخ بهایی و اسطوره او باعث شده است تا بسیاری از این ابنیه را به نام او بنامیم.
گردشگران و علاقه‌مندان هرگاه به یکی از ابنیه و آثار محیرالعقول اصفهان می‌رسند، از سر احترام و تفاخر و نام بزرگ شیخ بهایی، سریعا انگشت خود را به سمت او دراز می‌کنند و با اعجاب و شگفتی بسیار و سخنان اغراق آمیز به بحث خود خاتمه می‌دهند.
آیا به راستی همه این آثار درخور و ارزشمند، زاییده تفکر و حاصل نبوغ بزرگ مردی همچون شیخ بهایی است؟
به راستی برای پاسخ به این پرسش نیاز به پژوهش و تحقیق بسیار است.
پایان پیام
نویسنده: سیدعلی حسینی