زادروز دکتر مصدق و عملکرد سیاسی او

زادروز دکتر مصدق و عملکرد سیاسی او

به گزارش گلونی محمد مصدق در ۲۹ اردیبهشت سال ۱۲۶۱ در تهران به دنیا آمد.

پدر وی، میرزا هدایت‌الله آشتیانی از بزرگمردان دوره‌ ناصری و مادرش ملک تاج خانم، فرزند عبدالمجید میرزا فرمانفرما و نوه عباس میرزا ولیعهد قاجار و نایب‌السلطنه ایران بود.

مصدق‌ پس از تحصیلات مقدماتی در تبریز به تهران عزیمت کرد و به مستوفی‌گری در خراسان منصوب شد و با وجود سن کم در کار خود مسلط شد و توجه و علاقه عموم را جلب کرد.

مصدق‌ در سال ۱۲۸۷ برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و پس از خاتمه به سوئیس رفت و به اخذ درجه دکترای حقوق در دانشگاه نوشاتل نائل آمد.

دکتر مصدق در دوره پنجم و ششم مجلس شورای ملی به وکالت مردم تهران انتخاب شد.

در همین زمان با رضا خان سردار سپه نخست وزیر وقت که به شاهی رسیده بود، به مخالفت برخاست، در سال ۱۳۲۰ پس از اشغال ایران به‌وسیله نیروهای شوروی و بریتانیا، رضاشاه از سلطنت برکنار شد و مصدق توانایی این امر را یافت که به تهران باز گردد.

زادروز دکتر مصدق

در مجلس چهاردم وی بار دیگر به عنوان نماینده مردم تهران برگزیده شد و برای مقابله با فشار شوروی برای گرفتن امتیاز نفت شمال ایران، او طرحی به نام موازنه منفی و مثبت را به تصویب رساند که دولت از مذاکره در مورد امتیاز نفت تا زمانی که نیروهای خارجی در ایران هستند منع می‌شد، در انتخابات دوره پانزدهم مجلس با مداخلات قوام‌السلطنه و شاه و ارتش، دکتر مصدق نتوانست کاندید و بار دیگر به عنوان منتخب مردم وارد مجلس شود.

پس از استعفای حسین علاء که بعد از رزم‌آرا نخست وزیر شده بود، دکتر مصدق به نخست وزیری رسید و برنامه خود را اصلاح قانون انتخابات و اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت اعلام کرد.

بعد از شکایت دولت انگلیس مصدق به دادگاه لاهه رفت و با توضیحاتی که در مورد قرارداد نفت و شیوه انعقاد و تمدید آن داد، دادگاه بین‌المللی خود را صالح به رسیدگی به شکایت بریتانیا ندانست و مصدق در احقاق حق ملت ایران به پیروزی دست یافت.

در روز ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ دولت مصدق سقوط کرد.

پس از گذراندن ۳ سال زندان، دکتر مصدق به ملک خود در احمد آباد تبعید شد و تا آخر عمر تحت نظارت شدید بود.

در ۱۴ اسفند سال ۱۳۴۵ دکتر محمد مصدق به دلیل بیماری سرطان، در سن ۸۴ سالگی درگذشت.

پایان پیام

نویسنده: فاطمه نصیری راد