فرهنگ و تمدن مادی و تقسیم به آن به دو دوره
به گزارش گلونی قوم ماد از نژاد آریایی در اوایل هزاره اول قبل از میلاد در فلات ایران پا به عرصه قدرتنمایی و سیاست گذاشت. کتیبههای آشوری مرکز حکومت و حضور مادها را همدان دانستهاند و آن را مادای می‌خواندند.
در رابطه با فرمانروایان مادی سخنهای بسیار زیادی گفته شده است و ما در این یادداشت می‌خواهیم به اختصار به فرهنگ و زبان مادها بپردازیم.
فرهنگ و تمدن مادی به دو دوره تقسیم میشود؛ دوره نخست به زمانی مربوط است، که مادها حکومتی تشکیل نداده بودند و در حال جاگیری و جایگزینی در بین اقوام دارای تمدن غرب ایران بودند. دوره دوم اما متعلق به زمانی است که ایشان حکومت خود را تشکیل داده بودند و در مسیر پیشرفت و تحول قرار داشتند.
آنچه تمدن مادها را شکل داد، یک میراث جهانی شامل فرهنگ و تمدن بومی فلات ایران و دستاوردهای تمدنی اقوام مجاور بود.
در مورد خط و زبان مادها اطلاعات زیادی در دست نیست چراکه اکثر اطلاعات درباره این تمدن از بین رفته است اما به خوبی قابل استنباط است که حکومتی به وسعت حکومت مادها دارای خط و زبانی کارآمد بوده است و این زبان میتوانسته که به نیازهای مالی، سیاسی و اداری جامعه پاسخ بدهد.
این زبان از جمله زبانهای ایرانی باستان بوده و در گستره وسیعی از اذربایجان تا ماوراءالنهر رواج داشته است. زبانشناسان امروز زبانهای ایرانی را به سه دسته ایرانی باستان، ایرانی میانه و ایرانی نو تقسیم میکنند.
از دسته اول یعنی دسته ایرانی باستان چهار زبان منشعب میشود؛ زبان سکایی، زبان مادی، زبان فارسی باستان و زبان اوستایی. بر اساس این تقسیمبندی زبانشناسان زبان قوم ماد را زبان مادی میدانند.
اما از این زبان تا به حال نوشتهای به دست نیامده است. با این حال شواهدی وجود دارد که بنا بر آنها میتوانیم، بگوییم پارسها خط میخی را از مادها به دست آوردهاند و در مجموع وارث ادبیاتی منسجم و قدرتمند نیز بودهاند.
درباره مادها بیشتر بخوانید
پایان پیام
نویسنده: کیمیا قنبری
خرید از سایت‌های معتبر با کد تخفیف گلونی
کلیک کنید