سه سوال رایج در بحران اخیر افغانستان و پاسخ آن

سه سوال رایج در بحران اخیر افغانستان و پاسخ آن

به گزارش گلونی حمید بوالی، خبرنگار ایرانی فعال در بخش افغانستان، در کانال پامیرنیوز، در پاسخ به سه سوال رایج درباره بحران اخیر افغانستان، نوشت:

اول: چرا مردم افغانستان در برابر حمله طالبان به شهرها و تصرف ولایت‌هایشان مقاومت نکردند؟

پاسخ ساده‌ای دارد: نمی‌توانستند. بگذارید برای اینکه متوجه شویم که دقیقا چه اتفاقی در افغانستان افتاده است ماجرا را با خودمان شبیه‌سازی کنیم. فرض کنید در روزگاری محال گروهک مجاهدین خلق (منافقین) با انواع و اقسام تجهیزات نظامی به شهرهای ایران هجوم می‌آوردند؛ چه کسی باید از شهر دفاع می‌کرد؟

ارتش و سپاه و نیروی انتظامی و ماموران امنیتی شروع می‌کردند به مقابله با آنها و دفع حملات‌شان. به یکباره از مرکز فرماندهی کل نیروهای مسلح به همه اعلام می‌شد که دست از دفاع بردارید و خود را تسلیم کنید و همه مراکز نظامی را هم تحویل آنها دهید.

آن وقت از دست شما به عنوان یک شهروند چه کاری برمی‌آمد؟ جز بهت و تاسف و رنج؟ مردم افغانستان در خیلی از شهرها و استان‌ها از ارتش و دولت درخواست تجهیزات و سلاح کردند تا خودشان مقاومتی مردمی شکل دهند؛ اما از هیچ کجا حمایتی از آنها نشد.

مردم افغانستان در یک معامله کثیف بین دولت فاسد غنی و تشکیلات فاسد طالبان و البته قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای معامله شدند و در آن مقطع زمانی کاری از دست مردم برنمی‌آمد.

دوم: چرا مردم افغانستان الان علیه طالبان قیام نمی‌کنند، مقاومت نمی‌کنند و آنها را از شهر بیرون نمی‌کنند؟

این پرسش درستی است. هر چند کمی زود است اما باید این پرسش را مداوم بپرسیم. کار سختی است اما شدنی است و ما این را در دل مردم افغانستان حس کردیم.

اما موانع بزرگی وجود دارد؛ از جمله تفرق و جدا افتادگی شدید مردم افغانستان از یکدیگر. تقریبا همه چسب‌های اجتماعی در جامعه افغانستان از بین رفته است و با وجود نفرت اجتماعی از طالبان نوعی بی‌تفاوتی اجتماعی نسبت به سرنوشت این سرزمین در احساس شهروندان افغانستانی وجود دارد که غلبه بر آن اولین قدم برای مقاومت علیه طالبان است.

یا اینکه مردم افغانستان از رهبران قومی و مذهبی خود نیز به شدت شکایت دارند و اعتماد عمومی به مراجع اجتماعی به شدت کاهش یافته است و دلایل دیگری که می‌توانیم به جای ملامت بیهوده مردم افغانستان، بر روی آنها تمرکز کنیم و زمینه مقاومت را فراهم کنیم.

سوم: چرا وقتی خود مردم افغانستان کاری نمی‌کنند شما مدام از ایران مطالبه می‌کنید که برای افغانستان کاری کند؟ جوان‌های ما بروند بجنگند در حالی که خود آنها نمی‌جنگند؟ خود مردم افغانستان طالبان را می‌خواهند شما کاسه داغ‌تر از آش شده‌اید؟

الف: کدام عقل ناسالمی گفته است ایران برود در افغانستان بجنگد؟ ورود نظامی ایران به این معرکه کاری اساسا اشتباه است و باید به شدت از آن جلوگیری شود.

ب: اتفاقا ما در مقطعی نه تنها نمی‌خواستیم ایران کاری کند بلکه دقیقا می‌خواستیم که کاری نکند و پای خود را از دخالت در این کشور بیرون بکشد. تاریخ می‌داند.

ج: مطالبه ما فقط یک چیز است. همان که رهبری و رئیس جمهور و وزارت خارجه می‌گویند: برای ما مردم افغانستان مهم هستند. نظر مردم افغانستان هم کمیتی قابل‌ اندازه‌گیری است. ایران فقط و فقط از حرفی که خودش زده است حمایت کند؛ صندوق‌های رای.

د: خود مردم افغانستان طالبان را می‌خواهند؟ ما چنین نظری نداریم. مردم افغانستان از طالبان متنفرند. مخالف نظر همدیگر هستیم، اشکالی ندارد، به همان قسمت سه رجوع کنیم: صندوق‌های رای برپا شود تا معلوم شود مردم طالبان را می‌خواهند یا نه. دموکراتیک‌تر از این؟