ترمتای سر حنایی یک شاهین زیبا با جثه کوچک است

در ۷ آبان ۱۴۰۰ 0

به گزارش گلونی در کتاب اطلس پرندگان ایران که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده است درباره ترمتای سر حنایی آمده است:

ویژگی‌های ظاهری: طول بدن ۲۸ تا ۳۶ سانتی‌متر و گستردگی بال‌ها ۵۵ تا ۶۹ سانتی‌متر است.

شاهینی زیبا و کوچک‌جثه که به واسطه سر و گردن بلوطی از سایر شاهين‌ها قابل تفکیک است.

نر و ماده همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند.

پرنده بالغ تارک سر و گونه‌های بلوطی، روتنه خاکستری مایل به آبی و شاهپرهای اولیه تیره در بال‌ها دارد.

دم نیز خاکستری همراه با نوارهای عرضی باریک و سیاه و نوار انتهایی پهن‌تر است.

زیر گلو و سینه سفید یکدست، زیر تنه سفید روشن همراه با خطوط تیره و نوک بال‌ها و انتهای دم سیاه است.

سر در پرنده نابالغ رنگ پریده و نوارها و خال‌های بیشتری در روتنه و زیر تنه به ویژه در سینه و گلو دیده می‌شود.

ویژگی‌های زیستی

تپه ماهورهای کم ارتفاع، دشت‌های وسیع، حواشی کشتزارها و روستاهای نواحی نیمه بیابانی و باز با درختان پراکنده را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند و از نواحی جنگلی دوری می‌کند.

پروازی مستقیم و سریع دارد و همانند «ترمتای» درجابال‌زنی می‌کند.

بیشتر از پرندگان کوچک و گاهی از موش‌ها و خفاش‌ها تغذیه می‌کند.

در اوایل و اواخر روز فعال‌تر است و اغلب به صورت جفت به شکار می‌پردازد، بدین نحو که یکی از آنها با پرواز در ارتفاع کم، پرندگان کوچک را وادار به پرواز می‌کند و پرنده دیگر به شکار آنها می‌پردازد، جوجه‌آوری از اواخر دی تا اوایل فروردین آغاز می‌شود.

تک همسر است و آشيانه‌اش توده‌ای مسطح با کمی گود از سرشاخه‌ها و شاخه‌ها است که آن را روی درختان بنا می‌کند و درونش را با علوفه نرم می‌پوشاند.

گاهی نیز آشیانه‌های قدیمی سایر پرندگان درشت‌جثه نظیر کلاغ‌ها یا کورکورها را ترمیم و استفاده می‌کند.

معمولا سه تا چهار تخم بیضی، به رنگ سفید مایل به قرمز، با خال‌های قهوه‌ای مایل به قرمز و به ابعاد ۳۱×۴۲ میلی‌متر می‌گذارد.

تفریخ تخم‌ها ۳۳ روز طول می‌کشد.

جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، تا حدی ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند، پرورش جوجه‌ها ۳۶ روز به طول می‌انجامد.

پراکنش و فراوانی: به تعداد اندک در جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان جوجه‌آوری داشته است ولی اخیرا گزارشی از مشاهده این پرنده در دست نیست.

وضعیت حفاظت: در ضمیمه II کنوانسیون منع تجارت بین المللی گونه‌های در معرض انقراض (CITES) قرار دارد.

در ایران نیز در فهرست پرندگان حمایت شده قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.