زاینده رود فصلی نیست و یک رودخانه دائمی است
به گزارش گلونی محمد درویش، فعال محیط زیست، در یک رشته توییت نوشت:
آیا زایندهرود، یک رودخانه فصلی است؟ اصولاً وقتی از رودخانه فصلی سخن میگوییم، دقیقاً از ویژگیهای چه نوع رودخانهای حرف میزنیم؟
آیا اگر رودخانهای در برخی ماهها، بستری خشک داشته باشد، میتوان به آن صفت فصلی اطلاق کرد؟
اصولاً چرا فصلی بودن یا نبودن زایندهرود مهم است؟
در دعوای بین اصفهان با مردمان زاگرس از چهارمحال و بختیاری تا خوزستان، بعضاً درمییابیم که یکی از استدلالهای مخالفان طرحهای انتقال آب به زایندهرود، تاکید بر فصلیبودن این رودخانه در طول تاریخ بوده. از همین رو، آنها دربرابر این هشتگ موضع میگیرند: «#زاینده_رود_من_کو».
اینکه طرحهای انتقال آب جملگی خسارتهاشان بیشتر از منفعتهاشان در تابآوری اکوسیستم است، شکی نیست، اما آیا هدف باید وسیله را توجیه کرده و ما برای اثبات یک حق، باید از روشهایی ناصواب و غیرعلمی بهره بریم؟
زاینده رود فصلی نیست
واقعیت این است که فصلیبودن یا نبودنِ یک رودخانه به تداوم روانآبش در طول سال مشروط نیست، بلکه به کیفیت منابع آبی در سرشاخههایش ارتباط دارد.
رودخانههایی که متصل به منابع برف و یخ دائم در ارتفاع بالاتر از ۴۰۰۰ متر هستند، هرگز فصلی ردهبندی نمیشوند.
زایندهرود از زردکوه سرچشمه میگیرد و قدمتش به عمر این کوهستان یعنی: دستکم چند میلیون سال میرسد.
وجود تالاب پهناور گاوخونی در پایاب زایندهرود که مساحتی بزرگتر از تهران داشته و بررسی رسوبشناسی آن، حکایت از قدمت چند میلیونسالهاش است، ثابت میکند که زایندهرود فصلی نیست.
عکسهایی منتشر میشود که نشان میدهد این رودخانه در مقطع پل خواجو در دوران قاجار خشک بوده است.
این عکسها البته کاملا حقیقت دارد، اما نتیجهگیری از آنها غلط است.
چرا که ما در یک اقلیم خشک زندگی میکنیم و در برخی سالها بستر دز، سفیدرود یا هلیلرود هم به دلیل خشکسالی، بیآب بوده!
به همان دلیل که هرگز رودخانههای دز، هلیلرود یا سفیدرود را فصلی نمینامیم، زایندهرود را هم نباید و نمیتوان فصلی نامید.
آنچه زایندهرود را اما این سالها بیشتر در معرض خشکی قرار داده، بیشتر از آنکه ناشی از خشکسالی باشد، ناشی از بارگذاریهای آزمندانه در این حوضه آبخیز است.
خلاصه اینکه آنچه باید کنشگران محیطزیستی مخالف طرحهای افیونی انتقال آب همواره مد نظر قرار دهند، آن است که هرگز اخلاق را در پای ارزشی که به درستی در پایش ایستادهایم، ذبح نکنیم.
بنابراین میتوان از هر دو واقعیت و مطالبه زیر حمایت کرد:
#نه_به_انتقال_آب
#زاینده_رود_فصلی_نیست
خشکسالی ویژگی ذاتی ایران است؛ تغییر حکمرانی سرزمینی لازم است
پایان پیام
خرید عسل از سایتهای معتبر با کد تخفیف گلونی
کلیک کنید