ماهیان زیرزمینی زاگرس را بشناسید
به گزارش گلونی نهمین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی ماهی‌شناسی ایران در تاریخ ۴ و ۵ آبان ۱۴۰۰ به میزبانی آنلاین گلونی برگزار شد.
دکتر ایرج هاشم‌زاده یکی از سخنرانان این همایش بود.
همانطور که همه ما می‌دانیم گام مهم برای حفاظت از تنوع زیستی، تعیین پراکنش گونه‌ها و اکولوژی است.
ایران در بین مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان قرار دارد.
در کشور ما فشار بهره‌برداری انسانی بالا بر روی آب‌های زیرزمینی وجود دارد و می‌تواند منجر به تخلیه سفره آب زیرزمینی شود.
متاسفانه در کشور ما در بهره‌برداری از سفره‌های زیرزمینی به تنوع حوضه‌های زیرزمینی توجه چندانی نمی‌شود. این وضعیت باعث شده است که بسیاری از سفره‌های زیرزمینی و منابع آب زیرزمینی کشورمان به سرعت کاهش یابد.
من می‌توانم حدس بزنم که به دلیل این میزان کاهش، ممکن است برخی از گونه‌ها، شاید برخی گونه‌های ماهی یا سایر موجودات آبی ساکن در چنین زیستگاه‌هایی داشته باشیم که قبل از شناسایی منقرض شوند.
ماهیان زیرزمینی زاگرس را بشناسید
مجموعه مقالات ارائه شده در «نهمین همایش ملی و اولین همایش بین‌المللی ماهی‌شناسی ایران » در بیش از یکهزار و صد صفحه منتشر گردید (از این لینک دانلود کنید).
ویدئوهای این همایش را در این لینک می‌توانید ببینید.
یکی از اقداماتی که ما برای حفظ تنوع زیستی زیرزمینی انجام می‌دهیم، ارزیابی محدوده پراکنش آنها و تعریف منطقه حفاظت‌شده برای حیات زیرزمینی به منظور برنامه‌ریزی برای مدیریت بهره‌برداری از سفره‌های زیرزمینی است.
کاری که می‌توانیم برای حفاظت از ماهی‌های زیرزمینی انجام دهیم، می‌توانیم اطلاعاتی را در مورد پراکنش طبیعی، جمعیت موجودات منطقه، و مکان‌ها جمع‌آوری کنیم تا برای حفاظت از آنها برنامه‌ریزی صورت پذیرد.
به عنوان مثال در معیارهای IUCN، ما می‌توانیم جنبه‌های مختلفی از تنوع زیستی را ببینیم که مانند اندازه جمعیت و محدوده جغرافیایی که می‌تواند مورد ارزیابی قرار بگیرد. گونه‌ها مختلف هستند و این روزها برای دسته‌بندی گونه‌ها در دسته‌های مختلف اعم از آسیب‌پذیر، در معرض خطر و در معرض خطر بحرانی و در نهایت متأسفانه منقرض شده استفاده می‌شود.
برای جمع‌آوری چنین داده‌هایی ما به برخی داده‌ها و نمونه‌برداری نیاز داریم.
متأسفانه روش‌های سنتی را نمی‌توان به راحتی برای ارزیابی زیستگاه‌های زیر زمینی و ارزیابی ابعاد زیستگاه و جنبه‌های اکولوژیکی حیات زیرزمینی استفاده کرد. زیرا زیستگاه‌های زیرزمینی قابل دسترس نیستند و عمدتاً غیر قابل دسترس هستند.
رفتن به زیستگاه محلی قنات و آب‌های زیرزمینی برای جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از روش نمونه‌برداری مستقیم یا مشاهده با روش‌هایی مانند ضبط ویدئویی، نمونه‌برداری فیزیکی یا نمونه غیر ممکن است.
در این مورد رویکرد DNA محیطی به عنوان یک رویکرد جدید می‌تواند برای جمع‌آوری داده‌های تنوع زیستی به روش غیر تهاجمی مفید باشد. از این رو ما از این روش به ویژه صحبت از بارکدینگ DNA محیطی خاص برای ارزیابی پراکندگی گونه‌های مختلف یا جامعه آبزیان در زیستگاه‌های آب زیرزمینی در کوه زاگرس ایران استفاده کردیم.
پایان پیام
گزارشگر: مریم صائمی
خرید از سایت‌های معتبر با کد تخفیف گلونی
کلیک کنید