شاهین یک پرنده شکاری قلمروطلب است
شاهین یک پرنده شکاری قلمروطلب است
به گزارش گلونی در کتاب اطلس پرندگان ایران که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده است درباره شاهین آمده است:
ویژگی‌های ظاهری: طول بدن ۳۴ تا ۴۰ سانتی‌متر و گستردگی بال‌ها ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر است.
شاهینی متوسط‌جثه و تا حد زیادی شبیه به «بحری»، اما کوچکتر و رنگ پریده‌تر است.
نر و ماده همشكل و فاقد تغییرات فصلی هستند.
در پرنده بالغ روتنه خاکستری مایل به آبی رگه‌رگه، جلوی پیشانی تا پس سر به رنگ خرمایی تا قرمز مایل به قهوه‌ای، خط شاربی پهن و قهوه‌ای تیره و شاهپرهای پرواز و نوار انتهایی دم خاكستری مایل به سیاه است.
زیرتنه و پوشپرهای زیر بال‌ها خرمایی كمرنگ تا صورتی نخودی همراه با خال‌های فراوان در ران‌ها و پهلوها و به مقدار بیشتر بر روی شكم دیده می‌شود.
پوشپرهای زیر بال‌ها نخودی و در تضاد با شاهپرهای پرواز مایل به سفید، به خوبی قابل تشخیص است.
پرنده نابالغ شباهت زیادی به نابالغ «لاچین» و «بالابان» دارد ولی به واسطه جثه كوچكتر، بال‌های نوك‌تیز، دم به نسبت كوتاهتر، زیرتنه خرمایی‌تر همراه با خال‌های كمتر در شكم و پهلوها و نوارهای سیاه‌تر در نوك دم از آنها تفكیك می‌شود.
روتنه تیره‌تری دارد و حاشیه پرهای آن نخودی است.
جلو پیشانی، نوار ابرویی و لكه پس سر نخودی كمرنگ دیده می‌شود.
زیرتنه نخودی و نسبت به بالغ‌ها با خال‌های بزرگتر و بیشتر به رنگ قهوه‌ای پوشیده شده است.
ویژگی‌های زیستی
نواحی خشكتری را نسبت به «بحری» ترجیح می‌دهد و اغلب كوهستان‌های خشك و بی آب و علف و تپه ماهورهای سنگی و صخره‌ای واقع در مناطق بیابانی و نیمه‌بیابانی را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند.
نظیر سایر شاهین‌های درشت‌جثه، قلمروطلب است و اغلب به تنهایی، جفت یا در گروه‌های خانوادگی در قلمروی خود بسر می‌برد.
پروازی قدرتمند با بال‌زدن‌های سریع دارد و با بال‌هایی صاف و دمی گسترده بال‌بازروی می‌كند.
روش شكارش شباهت زیادی به «بحری» دارد و از پرندگان كوچك تا متوسط‌جثه و به ندرت از خفاش‌ها تغذیه می‌كند.
جوجه‌آوری از اواخر اسفند تا اواسط اردیبهشت آغاز می‌شود.
تك همسر است و آشیانه‌اش چاله‌ای كوچك و فاقد مواد گیاهی است كه آن را در لبه پرتگاه‌ها یا بیرون‌زدگی‌های صخره‌ای و گاهی در لبه ساختمان‌های بلند و برجها بنا می‌كند.
گاهی نیز آشیانه قدیمی سایر پرندگان درشت‌جثه نظیر كلاغ‌ها را مورد استفاده قرار می‌دهد.
معمولا سه تا چهار تخم بیضی كوتاه تا نیمه بیضی كوتاه، صاف، سفید مایل به صورتی تا نخودی مایل به صورتی، با خال‌های قهوه‌ای مایل به قرمز و به ابعاد ۳۹.۱ × ۵۱.۶ میلی‌متر می‌گذارد.
تفریخ تخم‌ها ۲۸ تا ۳۰ روز طول می‌كشد.
جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از كرك، تا حدی ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند.
پرورش جوجه‌ها ۳۲ تا ۳۹ روز به طول می‌انجامد.
پراکنش و فراوانی: به تعداد اندك مقیم نواحی وسیعی از مناطق شرقی و جنوبی كشور است و به ندرت به صورت مهاجر عبوری در نواحی شمالی دیده می‌شود.
همچنین در منطقه لیسار در استان گیلان و دنا در زاگرس جوجه‌آوری می‌کند.
وضعیت حفاظت: در ضمیمه I کنوانسیون منع تجارت بین‌المللی گونه‌های در معرض انقراض (CITES) قرار دارد.
در ایران نیز جزء پرندگان در معرض خطر انقراض معرفی شده و دارای ارزش حفاظتی است.
با سایر شاهین‌های ایران آشنا شوید
پرندگان حمایت شده ایران را بشناسید
پایان پیام
خرید از سایت‌های معتبر با کد تخفیف گلونی
کلیک کنید
کد خبر : 255993 ساعت خبر : 2:34 ب.ظ