سندباد نامه؛ ادبیات منثور پهلوی

سندباد نامه؛ ادبیات منثور پهلوی

به گزارش گلونی مسعودی راجع‌به کتاب سندباد نامه می‌نویسید: «سندباد در زمان شاهی از هندوان به نام کورش بود و کتابی داشت به نام هفت وزیر و معلم و غلام و زن پادشاه و این همان کتابی است که به نام سندباد نامه معروف است.»

در زمان‌های قدیم در اصل و منشا این کتاب که از پهلوی به عربی ترجمه شده، تردیدهای زیادی وجود داشت.

عده‌ای داستان را ایرانی و عده‌ای آن را هندی می‌دانستند. امروز اما اکثر آرا بر این متفق‌اند که داستان سندبادنامه در ایران و احتمالا همزمان با دوران خسرو اول، خسرو انوشیروان تالیف شده اما هسته اصلی و پلات داستان از هندوستان آمده است.

گفتیم که سندباد نامه از پهلوی به عربی ترجمه شده است. احتمال می‌رود که مترجم آن به عربی موسی بن عیسی الکسروی بوده و کتاب را در قرن سوم هجری ترجمه کرده باشد.

البته گفتنی است که قدیمی‌ترین ترجمه کتاب یک ترجمه یونانی است که در آن نام مولف یا فردی که داستان را به تحریر درآورده، تحت عنوان موسای پارسی ذکر شده است.

طبق گفته ابن ندیم از این کتاب شامل دو نسخه است که یکی مفصل بوده و به کبیر معروف است و دیگری خلاصه بوده و به صغیر معروف است.

همچنین می‌دانیم ابان لاحقی نیز این قصه را به نظم درآورده است. سندباد نامه از بسیاری از جهات شبیه به کلیله و دمنه نگاشته شده و شامل یک داستان اصلی یا مادر و قصه مادر هم شامل یک‌سری داستان‌های فرعی است.

این کتاب از پهلوی به سریانی، از سریانی به یونانی ترجمه شده و همچنین از پهلوی به عربی، از عربی به عبری و از عبری به لاتین برگردانده شده و دست آخر اکنون می‌توانیم بگوییم ترجمه سندباد نامه در اکثر زبان‌های اروپایی و حتی ترکی در دست است.

هزار افسان؛ داستانی منثور از دوران ساسانی

پایان پیام

نویسنده: کیمیا قنبری